LGS Sonrası Süreç: Stres Yönetimi ve Tercih Rehberi
Türkiye genelinde bir milyondan fazla 8. sınıf öğrencisinin 15 Haziran Pazar günü ter döktüğü Liselere Geçiş Sistemi (LGS) sınavının ardından tercih maratonu başlıyor. 2025 LGS sınav sonuçlarının 11 Temmuz’da açıklanması beklenirken, 719 Türkiye birincisinin çıktığı sınav sonrası öğrenciler ve veliler için heyecanlı bekleyiş sürüyor. Sözel ve sayısal puanlara göre yapılacak tercihlerde doğru adımları atmak büyük önem taşıyor. İstanbul Erkek Liseliler Eğitim Vakfı (İELEV) Okulları, bu kritik süreçte öğrencilere ve velilere yol gösterecek önemli bir kılavuz hazırladı.
Sınav Sonrası Stres Nasıl Yönetilmeli?
LGS sonuçları ne olursa olsun, bu dönemin psikolojik olarak sağlıklı bir şekilde yönetilmesi öğrencinin geleceği için kritiktir. İşte bazı öneriler:
- Unutmayın ki LGS, çocuğunuzun hayatındaki sınavlardan yalnızca biridir ve hedeflere ulaşmak için bir araçtır.
- Sonuç ne olursa olsun, çocuğunuzu kendi geleceğini istediği yönde şekillendirebileceği konusunda teşvik edin. Bir hedefe ulaşmanın birden çok yolu olduğunu hatırlatın.
- Çocuğunuzun duygularını kabul edin ve ona anlayış gösterin.
- Onu yargılamadan ve sabırla dinleyin.
- Odak noktanızı sonuçtan ziyade, gösterdiği çabaya ve sürece kaydırın.
- Çocuğunuzu başkalarıyla kıyaslamaktan kesinlikle kaçının.
- Birlikte alternatif ve umut veren yeni yollar keşfedin.
- Ona koşulsuz sevginizi sunun ve bunu hissettirin.
- Fikirlerine değer verin ve çözüm arayışında ortak hareket edin.
LGS Sonuçlarında Nelere Dikkat Edilmeli?
Tercih sürecinde puanlardan çok yüzdelik dilimler belirleyici olacaktır. Sınavların zorluk seviyesi her yıl değiştiği için puanlar yanıltıcı olabilir. Bu nedenle yüzdelik dilimler, lise tercihlerinde daha güvenilir bir veri sunar. Öğrencinin yüzdelik dilimini, hedeflediği lisenin geçen seneki yüzdelik dilimi ile karşılaştırarak girme ihtimalini değerlendirebilirsiniz.
Türkiye Geneli Yüzdelik Dilimi
Bu dilim, öğrencinin Türkiye çapında sınava giren tüm öğrenciler arasındaki başarı sırasını gösterir. Tercih listesi oluştururken en önemli referans budur. Örneğin, “Türkiye geneli yüzdelik dilimin %6 ise, Türkiye’deki öğrencilerin yüzde 94’ünden daha başarılısın” anlamına gelir.
İl Geneli Yüzdelik Dilimi
Bu veri, öğrencinin sadece kendi ilindeki öğrenciler arasındaki konumunu belirtir ve il içi özel durumlar için fikir verir. Özellikle öğrenci sadece kendi ilindeki okulları tercih edecekse ek bir karşılaştırma aracı olabilir. Ancak tercih için tek başına belirleyici değildir, sadece destekleyici bir bilgidir. Örneğin, İstanbul’da sınava giren bir öğrenci il içinde %3’lük dilimde yer alırken, Türkiye genelinde %6’lık dilimde olabilir.
Hedefler Beklentilerin Altında Kalırsa Ne Yapılmalı?
Sonuçlar beklentilerin altında kaldığında ve öğrenci hedeflediği okula giremeyecek gibi göründüğünde, yeni hedef belirleme süreci stratejik ve psikolojik olarak iyi yönetilmelidir.
- Eldeki verilerle gerçekçi bir değerlendirme yapın. Yeni hedef, öğrencinin mevcut yüzdelik diliminin biraz altı ve üstü aralığında belirlenmelidir.
- Alternatif hedefleri değerlendirin. Öğrencinin ilgi alanı, öğrenme tarzı, okulun iklimi, uluslararası diploma programları (Alman Abitur, IB, GIB), sosyal imkanlar, ulaşım ve ailenin maddi durumu gibi faktörleri göz önünde bulundurun.
- Karar sürecine öğrenciyi mutlaka dahil edin.
- Düşünülen okulların fiziki koşullarını, akademik kadrosunu ve sosyal etkinliklerini araştırın. Mümkünse okulları ziyaret edin ve mezunlarıyla konuşun.
Rehber Öğretmenin Rolü Nedir?
Sonuçlar açıklandıktan sonra okul rehber öğretmenleri, veli ve öğrencilerle iş birliği içinde çalışır. Öğrencinin sınav sonucu, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda alternatifler değerlendirilirken öğrencinin sürece dahil edilmesi esastır. Unutulmamalıdır ki rehber öğretmen bir “karar verici” değil, bu önemli süreci en sağlıklı şekilde yönetmeniz için bir “yol göstericidir”.
LGS yalnızca bir sınavdır, hayatın çok küçük bir parçasıdır. Öğrenciler sınav süreciyle birlikte, yoğun duygularla dolu bir dönemi de geride bırakmıştır. Tercih sürecinin sakin ve planlı bir şekilde yürütülmesi büyük önem taşır. Sonuç ne olursa olsun, her öğrencinin kendi geleceğini şekillendirme potansiyeline sahip olduğu unutulmamalıdır.
Yerleştirme ve Nakil Süreci Nasıl İşleyecek?
LGS tercih işlemleri sonrası yerleştirme sonuçları ve boş kontenjanlar ilan edildikten sonra ek yerleştirme süreci başlar. Bu süreç, yerleşemeyen öğrenciler için ikinci bir şans sunar. Boş kontenjanlar için yerleştirmeye esas birinci ve ikinci nakil dönemleri düzenlenir. Her dönemde öğrenciler, puan üstünlüğüne göre boş kontenjanlara e-Okul üzerinden başvuru yapabilir. Herhangi bir okula yerleşemeyen öğrenciler için ise il/ilçe yerleştirme komisyonları tarafından yerleştirme işlemi yapılır.
2025 LGS Tercih ve Nakil Takvimi
Öğrenciler ve veliler için önemli tarihler şu şekildedir:
- Tercih İşlemleri: 14-24 Temmuz 2025
- Yerleştirme Sonuçları ve Boş Kontenjanların İlanı: 4 Ağustos 2025
- Yerleştirmeye Esas 1. ve 2. Nakil Süreci: 4-14 Ağustos 2025