80 Yıllık Sır Perdesi Aralandı: Antik Mozaik Evine Döndü
İkinci Dünya Savaşı sırasında Pompeii antik kentinden çalınan ve yaklaşık 2 bin yıllık bir geçmişe sahip olan değerli bir mozaik, 80 yıl aradan sonra yeniden İtalya’ya kavuştu. “Olağanüstü kültürel ilgiye sahip” olarak nitelendirilen bu eşsiz eser, Almanya’dan diplomatik çabalar sonucunda Napoli’deki Pompeii Arkeoloji Parkı‘na iade edildi.
Mozaiğin Yeniden Keşfedilme Hikayesi
Mozaiğin varlığı, eseri miras yoluyla elinde bulunduran Alman bir ailenin, Roma’daki İtalyan Carabinieri kültür mirası koruma ekibiyle temasa geçmesiyle ortaya çıktı. Aile, mozaiği İtalyan devletine yasal yollarla nasıl iade edebileceklerini sordu. İade süreci, Stuttgart’taki İtalyan konsolosluğu tarafından titizlikle yürütüldü. Yapılan araştırmalarda, mozaiğin son sahibinin, eseri savaş sırasında İtalya’daki askeri ikmal zincirinde görevli bir Wehrmacht yüzbaşısından hediye olarak aldığı anlaşıldı.
Eserin Tarihi ve Anlamı
Uzmanlar tarafından Milattan önce 1. yüzyılın ortaları ile Milattan sonra 1. yüzyıl arasına tarihlendirilen mozaik, antik Roma dönemine ait olup iki aşığın yakınlaştığı bir sahneyi betimlemektedir. Eserin, büyük olasılıkla Pompeii’deki zengin bir konutun yatak odası zeminini süslediği düşünülmektedir. Nazi subayının ölümünün ardından miras olarak ailesine kalan eser, ailenin duyarlılığı sayesinde gün yüzüne çıkmıştır.
Yetkililerin Açıklamaları ve Geleceği
İtalyan yetkililer, mozaiğin özgünlüğünü ve Pompeii ile olan bağını doğruladıktan sonra, eserin Almanya’nın Stuttgart kentinden İtalya’ya iadesini organize etti. Değerli mozaiğin geçici bir süreyle Pompeii Antiquarium Müzesi‘nde sergileneceği duyuruldu.
Pompeii Arkeoloji Parkı Müdürü Gabriel Zuchtriegel, eserin tam olarak hangi evden veya yapıdan çalındığını belirlemenin zorluklarına dikkat çekti.
Kaynağı muhtemelen hiçbir zaman kesin olarak bilinemeyecek. Ancak mozaiğin orijinalliğini doğrulamak ve geçmişini olabildiğince aydınlatmak için arkeometrik analizler yapacağız.
Bu iade, savaş sırasında kaybolan veya yasa dışı yollarla elde edilen kültürel mirasın korunması ve ait olduğu topraklara geri döndürülmesi açısından büyük bir önem taşımaktadır.