Emekli Maaşı Haczine İlişkin Yasal Düzenlemeler
Emeklilerin temel geçim kaynağı olan emekli maaşlarının haczedilip edilemeyeceği konusu, hem hukuki hem de sosyal açıdan büyük bir önem taşımaktadır. Türkiye’de emekli maaşlarının haczi, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 93. maddesi ile net bir şekilde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, emekli maaşları kural olarak haczedilemez ve başkasına devredilemez.
Emekli Maaşına Hangi Durumlarda Haciz Konulabilir?
5510 sayılı Kanun, emekli maaşlarının haczedilemeyeceği kuralını belirtirken, bu kuralın bazı istisnalarını da sıralamıştır. Belirli borç türleri için emekli maaşına haciz uygulanması mümkündür. 17 Temmuz 2025 itibarıyla geçerli olan istisnai durumlar şunlardır:
- SGK Borçları: Sosyal Güvenlik Kurumu’na olan prim ve diğer borçlar.
- Nafaka Borçları: Mahkeme kararıyla kesinleşmiş nafaka alacakları.
- Borçlunun Muvafakati (Onayı): Emeklinin maaşına haciz konulması için açıkça onay vermesi durumu. Bu onay genellikle kredi sözleşmeleri sırasında alınmaktadır.
- Memur Emekli Maaşları: 5434 sayılı kanun kapsamında olan memur emeklilerinin maaşları için geçerli özel durumlar.
Yargıtay’ın Emekli Maaşı Blokesi Kararı
Yakın zamanda Yargıtay’ın emekli maaşlarına haciz uygulanmasını kolaylaştırdığı yönünde bazı iddialar ortaya atılmıştır. Bu haberler, özellikle bankaların kredi borçları sebebiyle emekli maaşlarına doğrudan haciz koyabileceği algısını yaratmıştır. Ancak son bilgilere göre, Yargıtay’ın verdiği karar, emekli maaşına doğrudan bir hacizden ziyade, emeklinin onayıyla banka hesaplarına konulabilecek blokelerle ilgilidir. Bu karar Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Maaşınıza Hukuka Aykırı Haciz Gelirse Ne Yapmalısınız?
Eğer emekli maaşınıza hukuka aykırı bir şekilde haciz veya bloke konulduğunu düşünüyorsanız, izlemeniz gereken yasal adımlar bulunmaktadır. Hakkınızı aramak için aşağıdaki yollara başvurabilirsiniz:
- İcra Dairesine Şikayet: Haciz işlemini gerçekleştiren icra dairesine, işlemin usulsüz olduğuna dair bir şikayet dilekçesi verebilirsiniz.
- Tüketici Hakem Heyeti veya Tüketici Mahkemesi: Özellikle banka sözleşmelerinden kaynaklanan durumlarda, Tüketici Hakem Heyeti’ne veya Tüketici Mahkemesi’ne başvurarak haksız şartların iptalini isteyebilirsiniz.
- Hukuki Danışmanlık: Sürecin karmaşıklığı nedeniyle bir avukattan profesyonel hukuki destek almanız, haklarınızı korumanız açısından en doğru yaklaşım olacaktır.
Emekli Maaşı Haczini Önlemek İçin İpuçları
Emekli maaşınızı yasal olmayan haciz işlemlerine karşı korumak için bazı önlemler alabilirsiniz:
- Kredi Sözleşmelerini Dikkatlice Okuyun: Bankalarla imzaladığınız kredi ve kredi kartı sözleşmelerinde, maaşınıza haciz veya bloke konulmasına izin veren maddeleri dikkatle inceleyin.
- Borç Yönetimi: Borçlarınızı düzenli olarak ödeyerek icra takibi riskini en aza indirin.
- Hukuki Bilgi Edinin: Emekli maaşınızın haczedilemezliği konusundaki yasal haklarınızı öğrenerek bilinçli hareket edin.
Muhabir: Serkan Divarcı