Osmanlı Mimarisinin Zirvesi: Mimar Sinan
Osmanlı İmparatorluğu’nun dahi mimarı Mimar Sinan, Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim ve III. Murad dönemlerinde tam 49 yıl boyunca başmimar olarak görev yapmıştır. Bu verimli kariyeri boyunca camilerden köprülere, külliyelerden hamamlara kadar toplam 375 eser ortaya koyarak mimarlık tarihine adını altın harflerle yazdırmıştır.
Mimarbaşı olarak sadece yeni yapılar inşa etmekle kalmamış, aynı zamanda eski eserlerin restorasyonuna da büyük önem vermiştir. Bu alandaki en önemli çalışmalarından biri, Ayasofya’nın korunmasıdır. 1573 yılında kubbesini onarmış ve yapının çevresine eklediği takviye duvarları sayesinde, bu eşsiz yapının günümüze kadar sağlam bir şekilde ulaşmasını sağlamıştır.
Mimar Sinan’ın En Önemli 6 Eseri
Mimar Sinan’ın kariyeri genellikle “çıraklık”, “kalfalık” ve “ustalık” dönemleri olarak anılır. İşte bu dönemleri simgeleyen ve mimari dehasını ortaya koyan en önemli altı yapıtı:
ŞEHZADE CAMİİ – 1548
Kanuni Sultan Süleyman’ın genç yaşta ölen oğlu Şehzade Mehmed anısına yaptırdığı bu eser, Mimar Sinan’ın “çıraklık eseri” olarak tanımlanır. Merkezi kubbe ve dört yarım kubbeli planıyla, kendisinden sonra gelen klasik Osmanlı cami mimarisine öncülük etmiştir.
HASEKİ KÜLLİYESİ – 1539
Kanuni Sultan Süleyman’ın eşi Hürrem Sultan için yaptırılan Haseki Külliyesi, Mimar Sinan’ın tasarladığı ilk külliye olması açısından büyük önem taşır ve onun erken dönem eserleri arasında sayılır.
SÜLEYMANİYE CAMİİ – 1557
Kanuni Sultan Süleyman adına inşa edilen ve İstanbul’un siluetine damga vuran Süleymaniye Camii, Mimar Sinan’ın “kalfalık eserim” dediği yapıdır. Sadece bir cami olmanın ötesinde; medrese, hamam, hastane ve kütüphane gibi birçok birimi barındıran devasa bir külliye olarak tasarlanmıştır.
RÜSTEM PAŞA CAMİİ – 1561
Kanuni’nin sadrazamı ve kızı Mihrimah Sultan’ın eşi olan Damat Rüstem Paşa için yaptırılmıştır. Bu cami, iç mekanını baştan sona kaplayan ve göz alıcı desenleriyle bilinen dünyaca ünlü İznik çinileriyle tanınır.
BÜYÜKÇEKMECE (KANUNİ) KÖPRÜSÜ – 1567
Mimar Sinan’ın mühendislik dehasını kanıtlayan sivil mimari şaheserlerinden biridir. 636 metre uzunluğunda ve 28 kemerli olan köprü, Kanuni’nin Zigetvar Seferi sırasında ordunun geçişini kolaylaştırmak amacıyla emredilmiş ve oğlu II. Selim zamanında tamamlanmıştır.
SELİMİYE CAMİİ – 1575
II. Selim adına Edirne’de inşa edilen Selimiye Camii, Mimar Sinan’ın mimarlık sanatının doruk noktasıdır. Kendi ifadesiyle:
Ustalık eserim.
43.28 metrelik devasa tek kubbesi ve 70 metreyi aşan zarif minareleriyle eşsiz bir yapı olan Selimiye Camii ve Külliyesi, 2011 yılında UNESCO Dünya Mirası olarak tescil edilmiştir.