TBMM’de Enerji ve Maden Yasası Üzerine Hararetli Tartışmalar
TBMM Genel Kurulu’nda, enerji ve maden alanlarına yönelik yeni yasal düzenlemeler milletvekilleri arasında yoğun tartışmalara neden oldu. Teklifin detaylarını ve amacını açıklayan AK Parti Bursa Milletvekili ve Sanayi Komisyonu Başkanı Mustafa Varank, milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Yenilenebilir Enerji Yatırımları Hızlanıyor
Varank, düzenlemenin en temel hedeflerinden birinin yenilenebilir enerji yatırımlarını hızlandırmak olduğunu belirtti. Mevcut durumda bir yatırımcının izin süreçlerinin 4 ila 5 yıl sürdüğünü ve bunun kabul edilemez olduğunu vurgulayan Varank, “Hiçbir yatırımcı, 4-5 yıl süren süreçlerle yatırım yapmaz. O yüzden bunların hızlandırılmasına dönük burada maddelerimiz var,” dedi. Varank, Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) sürecinin hızlandırıldığı iddialarını reddederek, düzenlemenin sadece ilgili kurumların görüş verme süresini kısalttığını ifade etti.
Zeytin Ağaçları Tartışması Gündemde
Teklifin en çok eleştirilen maddelerinden biri olan zeytinliklerin taşınması konusunda Varank, eleştirilere sert yanıt verdi.
“Bir ziraat mühendisi profesörü getiriyoruz, diyor ki ‘zeytin ağacı taşınır’, buradan arkadaşlarımız diyor ki ‘hayır, taşınmaz’. Ziraat profesörüne, bu sektörde bu işi yapanlara inanmayacağız, kendi heva ve hevesimize mi inanacağız? Türkiye’de 100 milyon zeytini, 200 milyona çıkartan iktidar biziz. Biz zeytin düşmanı değiliz.”
Komisyon Görüşmelerindeki Gerginlik İddiaları
Komisyon görüşmelerinde çalışma ortamı olmadığı yönündeki iddialara da değinen Varank, komisyon salonu girişinde fiziki olarak engellenmeye çalışıldığını ve komisyon üyesi olmayan kişilerin salonu doldurarak ortamı sabote etmeye çalıştığını savundu. Varank, “Eğer konuşacaksak, bir komisyon başkanının, TBMM üyesi bir arkadaşınızın önünün fiziki olarak kesilmesinin ne kadar yanlış olduğunu konuşmalısınız diye düşünüyorum,” ifadelerini kullandı.
Muhalefetten Teklife Sert Eleştiriler
Kanun teklifi, muhalefet partilerinden yoğun eleştiri aldı. DEM Parti Grup Başkanvekili Sezai Temelli, düzenlemenin “toplumun rızası olmadan” yapıldığını öne sürerken, CHP Grup Başkanvekili Murat Emir ise zeytin ağaçları kesilerek elektrik üretilmesinde kamu yararı görmediklerini belirtti.
Çevre Hakkı ve Ormanların Geleceği Endişesi
Yeni Yol Partisi Ankara Milletvekili İdris Şahin, teklifin hukuk devleti ilkeleriyle bağdaşmadığını ve çevre hakkını zayıflattığını iddia etti. İYİ Parti Mersin Milletvekili Burhanettin Kocamaz ise düzenlemenin devlet ormanlarında madencilik faaliyetleriyle çevrenin tahrip edilmesine yol açacağını ve özel şirketlerin devlet ormanlarında hak sahibi olmasını sağlayacağını savundu. CHP Denizli Milletvekili Şeref Arpacı ise, “Siz doğayı, yeşili, zeytini… en çok da geleceğimizi veriyorsunuz, karşılığında ne alıyorsunuz? Ülkenin kazancı ne olacak?” diyerek tepkisini dile getirdi.
İktidardan Savunma: Enerji Bağımlılığı ve Rehabilitasyon Vurgusu
MHP Yozgat Milletvekili İbrahim Ethem Sedef, düzenlemenin temel amacının madencilik faaliyetlerinin çevreye duyarlı, hukuki güvenceye sahip ve sürdürülebilir şekilde yürütülmesi olduğunu söyledi. Sedef, madencilik yapılan alanların rehabilitasyonuna yönelik hükümler getirildiğini belirtti.
“Zeytin Ağaçları Kesilmeyecek, Taşınacak”
AK Parti Konya Milletvekili Mustafa Hakan Özer, Türkiye’nin enerji bağımlılığını azaltma çabalarına dikkat çekti. Gabar’dan günde 80 bin varil petrol çıkarıldığını ve Akkuyu NGS’nin elektrik ihtiyacının %10’unu karşılayacağını belirten Özer, tüm bu çabalara rağmen enerji ithalatının 2024 sonu itibarıyla 65,5 milyar dolar olduğunu vurguladı.
Özer, zeytinliklerle ilgili iddialara şöyle yanıt verdi: “İktidara geldiğimizde 100 milyon olan zeytin ağacı sayısı bugün 205 milyonun üzerindedir. Söz konusu zeytin ağaçları düzenleme uyarınca kesilmeyecek, taşınacak. Taşınamayanlar için eş değer büyüklükte alan tesis edilecek ve tüm masraflar madencilik faaliyetinde bulunanlar tarafından karşılanacaktır. Ayrıca ruhsat sahiplerinden ruhsat bedelinin 2 katı tahsil edilerek, faaliyet biten sahaya en az aynı sayıda zeytin ağacı dikilecektir.” Özer, bu santrallerin yaklaşık 5 bin kişiye doğrudan istihdam sağladığını da ekledi. Tartışmaların ardından Genel Kurulda teklifin birinci bölümündeki maddelerin görüşmelerine geçildi.
