Trump ve Fed Başkanı Powell Arasındaki Gerilim Piyasaları Sarstı
Küresel piyasalar, ABD Başkanı Donald Trump‘ın ABD Merkez Bankası (Fed) ve Başkanı Jerome Powell üzerindeki baskılarıyla dalgalanıyor. Trump’ın göreve geldiği günden bu yana Powell’dan faizleri indirmesini talep etmesi, Fed’in bağımsızlığına ve enflasyonla mücadele kapasitesine yönelik endişeleri canlı tutuyor. Bu duruma Trump’ın gümrük tarifeleri de eklenince, enflasyonist baskıların artabileceği yönündeki kaygılar güçleniyor.
Trump, Powell’ı Görevden Alacak Mı?
ABD basınında, Trump’ın bazı Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi üyelerine Fed Başkanı Jerome Powell’ı görevden almayı planladığını söylediği iddiaları yer aldı. Ancak Trump, bu iddiaları yalanlayarak Powell’ı kovmayı düşünmediğini belirtti. Buna rağmen Trump, Powell’ın faizleri indirmekte geç kaldığını ve bu yüzden lakabının “çok geç” olduğunu söyledi.
Trump, “Ancak dolandırıcılık nedeniyle ayrılmak zorunda kalmadığı sürece bunun pek olası olmadığını düşünüyorum.” diyerek Powell’ı görevden alma fikrini tamamen masadan kaldırmadığını ima etti.
Trump ayrıca, bazı Cumhuriyetçilerle “Powell’ı kovma konsepti” hakkında konuştuğunu ve neredeyse hepsinden “kovması gerektiği” yönünde yanıt aldığını aktardı. Analistler, böyle bir adımın piyasaların arzuladığı düşük faiz oranlarına kapı aralayabileceğini ancak Fed’in enflasyon kontrolü üzerindeki etkinliğini riske atabileceğini vurguluyor.
ABD’de Ekonomik Veriler ve Şirket Bilançoları Gündemde
Makroekonomik cephede, ABD’den gelen veriler ve şirket finansalları piyasaların odağında yer aldı.
Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ve Enflasyon Beklentileri
ABD’de Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), haziran ayında aylık bazda değişim göstermedi. Yıllık artış ise yüzde 2,3 ile beklentilerin altında kalarak geçen yılın eylül ayından bu yana en düşük seviyesini gördü. Çekirdek ÜFE de aylık bazda sabit kalırken, yıllık bazda yüzde 2,6 arttı. Bu veriler, enflasyonist baskıların beklenenden daha yumuşak olabileceğine işaret ederek, Fed’in bu yıl faiz indirimlerine başlayabileceği beklentilerini güçlendirdi.
Sanayi Üretimi ve “Bej Kitap” Raporu
ABD’de sanayi üretimi haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 0,3 artarken, kapasite kullanım oranı 0,1 puanlık artışla yüzde 77,6’ya yükseldi. Öte yandan, Fed’in “Bej Kitap” raporu, ekonomik faaliyetin mayıs sonundan temmuz başına kadar hafif bir artış gösterdiğini ancak yüksek belirsizliğin işletmeleri temkinli davranmaya ittiğini ortaya koydu. Raporda, maliyet baskılarının yüksek kalmasının beklendiği ve bunun da yaz sonundan itibaren tüketici fiyatlarını daha hızlı artırabileceği belirtildi.
Büyük Bankaların Finansal Sonuçları
ABD’nin önde gelen bankaları ikinci çeyrek bilançolarını açıkladı. Beklentileri aşan sonuçlara rağmen bazı hisselerde gerileme görüldü.
- Bank of America: Net karı yüzde 3 arttı, hisseleri yüzde 0,3 geriledi.
- Morgan Stanley: Net karı yüzde 15 arttı, hisseleri yüzde 1,3 geriledi.
- Goldman Sachs: Net karı yüzde 22 arttı, hisseleri yüzde 1 yükseldi.
Ayrıca, karı beklentileri aşan Johnson & Johnson‘ın hisseleri yüzde 6’dan fazla değer kazandı.
New York Borsası’nda Risk İştahı Arttı
Analistler; olumlu gelen bilanço verileri, Fed’in faiz indirimi beklentilerini destekleyen enflasyon verisi ve Trump’ın Powell’ı kovmayacağı yönündeki açıklamalarıyla New York borsasında risk iştahının arttığını belirtti. Bu gelişmelerle dün Dow Jones endeksi yüzde 0,53, S&P 500 endeksi yüzde 0,32 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,26 yükseldi. Ancak Trump’ın 150’den fazla ülkeye yüzde 10 veya yüzde 15’lik gümrük vergisi mektupları göndereceğini açıklaması belirsizlikleri koruyor. ABD endeks vadeli kontratları ise yeni güne düşüşle başladı.
Küresel Piyasalarda Son Durum
Altın, Dolar ve Tahvil Piyasaları
Powell’ın görevden alınabileceği haberleriyle 97,7’ye gerileyen dolar endeksi, bugün 98,4 seviyesine yükseldi. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi ise enflasyon endişeleriyle yüzde 4,4760 seviyesine çıktı. Altının ons fiyatı yüzde 0,2 düşüşle 3.338 dolar seviyesinde işlem görürken, Brent petrolün varil fiyatı 68,1 dolar civarında seyrediyor.
Avrupa Borsalarında Negatif Seyir
Avrupa borsaları günü kayıplarla tamamladı. İngiltere’de yıllık enflasyon yüzde 3,6 ile beklentileri aştı. Hollandalı çip devi ASML‘nin kar ve gelirleri artış gösterdi. Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) ise ekonominin ikinci çeyrekte ivme kaybettiğini belirtti.
- Fransa CAC 40: %0,57 düştü
- Almanya DAX 40: %0,21 düştü
- İngiltere FTSE 100: %0,13 düştü
- İtalya FTSE MIB 30: %0,40 düştü
Asya Piyasalarında Sınırlı Yükseliş
Asya borsaları pozitif bir seyir izlese de ABD’nin ticaret politikalarına ilişkin belirsizlikler yükselişleri sınırladı. Japonya’da ihracatın düşmesi resesyon endişelerini artırdı. Kapanışa yakın Nikkei 225 endeksi yüzde 0,2, Hang Seng endeksi yüzde 0,2, Kospi endeksi yüzde 0,5 ve Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 yükseldi.
Borsa İstanbul ve Türkiye Piyasaları
Dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,02 değer kaybıyla 10.121,52 puandan tamamladı. Dolar/TL kuru ise bankalararası piyasada 40,2640 seviyesinden yatay bir başlangıç yaptı. Analistler, bugün yurt içi ve yurt dışındaki yoğun veri akışının yanı sıra jeopolitik gelişmelerin ve tarife haberlerinin piyasaların yönünde belirleyici olacağını belirtti. Teknik olarak BIST 100 endeksinde 10.000 ve 9.900 seviyeleri destek, 10.200 ve 10.300 puan ise direnç konumunda bulunuyor.