Ukrayna Siyasetinde Yeni Dönem: Başbakan Yulia Svyrydenko
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, ülkenin yeni başbakanı olarak Yulia Svyrydenko‘yu atadı. Parlamento onayının ardından görevine resmen başlayacak olan Svyrydenko’nun, Zelenskiy’nin ifadesiyle kabinenin çalışmalarını “ciddi şekilde yenilemesi” bekleniyor. Bu değişiklikle birlikte, 2020’den bu yana başbakanlık görevini yürüten Denis Şimihal ise savunma bakanlığına kaydırıldı. Peki, savaş koşullarıyla mücadele eden Ukrayna için bu atama ne anlama geliyor ve Svyrydenko kimdir?
Zelenskiy’nin Güvenilir Müttefiki
39 yaşındaki Svyrydenko, Rusya’nın 24 Şubat 2022’deki işgalinden yalnızca birkaç ay önce, Kasım 2021‘de başbakan yardımcısı ve ekonomi bakanı olarak kabineye girmişti. Sadece Zelenskiy ile değil, aynı zamanda onun baş danışmanı Andriy Yermak ile de yakın ilişkileri bulunuyor. Svyrydenko, görev süresi boyunca Ukrayna’nın yeraltı kaynaklarına Batı yatırımı çekmeyi amaçlayan bir yeniden yapılanma yatırım fonunun kurulmasında rol oynadı. Ayrıca bu anlaşmalarla hava savunma sistemleri gibi yeni askeri yardımların da güvence altına alındığını belirtti.
Siyasi Kariyerindeki Hızlı Yükseliş
Svyrydenko, siyasete atılmadan önce hem özel sektörde hem de kamuda çeşitli görevlerde bulundu.
Yerel Yönetimden Ulusal Siyasete
2015 yılında, ülkenin kuzeyinde Belarus ve Rusya sınırında yer alan Çernigiv‘de yerel yönetime katıldı. Vali Valeriy Kulich’in danışmanı olarak başladığı görevde hızla yükseldi. Kısa bir süre sonra Ekonomik Kalkınma Daire Başkanlığına, ardından da vali yardımcılığına terfi etti. 2018’de Kulich’in görevden alınmasıyla birkaç ay valiliğe vekalet etti, ancak yeni vali atanınca görevinden ayrılarak özel sektöre döndü.
Svyrydenko’nun ulusal siyasetteki yükselişi 2019’da Ekonomik Kalkınma, Ticaret ve Tarım Bakanlığı’na girmesiyle başladı. Bir yıldan kısa bir süre sonra Cumhurbaşkanlığı’na geçerek genel sekreter Andriy Yermak‘ın yardımcısı oldu. Bu görevin ardından Kasım 2021‘de Denis Şimihal hükümetinde başbakan yardımcısı ve ekonomi bakanlığı koltuğuna oturdu. Bazı yorumcular, bu atamanın Yermak’ın kabine üzerindeki etkisini artırma hamlesi olduğunu savundu.
Tartışmalar ve Eleştiriler
Svyrydenko’nun siyasi kariyeri bazı tartışmaları da beraberinde getirdi.
Maddi Kazanç Polemiği
2024 yılında Ukrayna’da milletvekillerine varlık beyanı zorunluluğu getirilmesiyle Svyrydenko’nun beyanı gündem oldu. Kiev’de bir üniversitede ders vererek 71 bin 690 dolar kazanç elde ettiğini açıklaması, muhalefetin tepkisini çekti. Muhalif milletvekili Volodimir Ariev, bu miktarın hem profesör maaşlarını hem de Svyrydenko’nun kabinedeki yıllık gelirini aştığını belirtti. Nisan 2025’te Ukrayna’nın yolsuzluğu önleme kurumu, Ariev’in itirazını dikkate alarak Svyrydenko hakkında inceleme başlattı. Svyrydenko ise dersleri boş zamanlarında ve hafta sonları verdiğini belirterek usulsüzlük iddialarını reddetti.
Muhalefetten ‘Etekli Yermak’ Benzetmesi
Eski cumhurbaşkanı ve parlamenter Petro Poroşenko, atamayı eleştirerek arkasında Andriy Yermak’ın olduğunu ima etti.
“Gömlekli Yermak rolündeki Şimihal’ın yerine etekli Yermak olan Svyrydenko’nun getirilmesi hiçbir şeyi değiştirmiyor.”
Bazı uzmanlar bu atamanın Ukrayna siyasetinde köklü bir değişim getirmeyeceğini düşünürken, diğerleri Svyrydenko’nun uluslararası müzakere deneyiminin önemli bir avantaj olduğuna dikkat çekiyor. Genç başbakan, ABD-Ukrayna maden anlaşması ve Ukrayna’nın AB üyelik müzakereleri gibi kritik süreçlerde yer aldı.
Yeni Hükümetin Öncelikleri
Aday gösterilmesinin ardından Svyrydenko, Zelenskiy’ye “güveni ve bu kritik zamanda Ukrayna’ya hizmet etme fırsatı” için minnettar olduğunu ifade etti. Yeni hükümetin önceliklerinin Ukrayna’nın ekonomik potansiyelini güçlendirmek, vatandaşlar için destek programlarını genişletmek ve yerli silah üretimini artırmak olacağını kaydetti.