Uzman Açıkladı: Çin’de Tespit Edilen Yeni Virüsler Salgın Tehdidi Taşıyor mu?
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü, son zamanlarda kamuoyunda endişe yaratan ve yarasalardan insanlara bulaşma potansiyeli taşıdığı belirtilen ‘Henipavirus’ cinsine ait iki yeni virüs hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Özlü, mevcut durumda herhangi bir salgın tehdidinin söz konusu olmadığını vurguladı.
Bilimsel Çalışma ve Potansiyel Riskler
Prof. Dr. Özlü, konunun bir salgından ziyade bilimsel bir araştırmanın sonucu olduğunu belirtti: “Çin’in Yünnan eyaleti yakınlarında yarasalar üzerinde yapılmış bir çalışmanın sonucunda insanlarda ağır hastalık yapabilen bazı virüsler tespit edilmiş. Özellikle yarasaların böbreklerinden alınan idrar örneklerinde bu virüs ve bakteriler saptanmış. Aslında çok sayıda virüs ve bakteri var. Bu virüslerin iki tanesi, daha önceden insanlarda ağır akciğer hastalığı ve beyin iltihabına yol açan iki virüs cinsine ait. Bunlar yeni ve daha farklı virüsler.”
“Yarasa, virüs ve Çin kelimeleri bir araya gelince hepimizde bir tedirginlik oluyor,” diyen Özlü, bunun tamamen bilimsel bir çalışma olduğunun altını çizdi. “Bir hastalık ya da salgın tespit edilmiş değil. Ancak, potansiyel olarak bu virüslerin insanda hastalık yapabilme riskinden söz edilebilir. Yarasalar o bölgelerde meyve bahçelerine yakın bir alanda yaşıyorlar. Bu virüsler, yarasa idrarlarıyla meyvelere bulaşabilir. Oradan da insana bulaşabilir ve hastalığa neden olabilir şeklinde bir endişeye yol açabilir. Şu anda herhangi bir tehdit yok,” diyerek mevcut durumu özetledi.
Zoonotik Hastalıkların Yayılma Olasılığı Artıyor
Prof. Dr. Özlü, yaban hayatı ile insan etkileşiminin artmasının yarattığı risklere dikkat çekti ve insanların doğaya karşı daha sorumlu davranması gerektiğini ifade etti.
Vahşi hayvanların yaşam alanlarına yaklaştıkça; bu tür farklı virüslerle karşılaşma oranımız, hayvanlardan insanlara geçen zoonotik hastalıkların bulaşması ve yayılması olasılığı artıyor. İnsanların doğadaki vahşi hayvanların yaşam alanlarına dokunmadığı, müdahale etmediği bir anlayışı geliştirmeleri lazım. Doğanın bir parçasıyız. Bizler doğanın hakimi değiliz. Diğer canlılarla beraber dünyayı paylaşmayı öğrenmemiz lazım.
Özlü ayrıca pratik bir tavsiyede bulundu: “Bir hayvan dışkısı ya da idrarı ile temas eden bir ürün varsa tüketmeyin ya da iyice temizleyerek tüketin.”
Türkiye’deki Durum ve Yaban Hayvanları
Türkiye’deki yaban hayvanlarına yönelik kapsamlı bir virüs taraması olmadığını belirten Prof. Dr. Özlü, potansiyel risklerin her zaman var olduğunu söyledi.
“Yaban hayvanlarında, domuzlarda, ayılarda ve diğer hayvanlarda yaşayan birtakım virüsler insanlara geçebilir. Böyle bir olasılık var,” diyen Özlü, Türkiye’deki duruma ilişkin şu bilgileri paylaştı: “Türkiye’deki yaban hayvanlarına dair bir virüs taraması ait bilgi elimde yok. Hayvancılıkla uğraşan, kesim yapan, kesimhanede çalışan ya da çiftçilik yapan kişilerde hayvanlardan geçmiş bazı hastalıklara rastlayabiliyoruz. Mesela, tüberküloz en sık rastladığımız hastalık. Türkiye’de ‘kuş gribi’ni yaşadık. Zaman zaman kümes hayvanları kaynaklı salgın halinde vakalar oluyor. Hayvanların hepsinde bu tür virüslerin olduğunu söyleyemeyiz. Bu çalışma, belli bir bölgede, belli bir yarasa idrarı ile yapılmış. Dolayısıyla genelleme yapmak mümkün değil.”