LGS Sonrası Stres Yönetimi: Öğrenci ve Velilere Uzman Tavsiyeleri
Türkiye genelinde 15 Haziran‘da tamamlanan Liselere Geçiş Sistemi (LGS) sınavının ardından, öğrenciler ve veliler için heyecanlı bekleyiş 11 Temmuz‘da Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından sonuçların açıklanmasıyla yeni bir aşamaya geçti. İELEV Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Birimi, bu kritik süreçte ailelere ve öğrencilere yol gösterecek önemli bir kılavuz hazırladı.
Sınav Sonrası Dönemde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Uzmanlar, sınav sonrası dönemin sağlıklı bir şekilde yönetilmesi için şu tavsiyelerde bulunuyor:
- LGS’nin bir araç olduğunu unutmayın: Bu sınav, çocuğunuzun hayat yolculuğundaki birçok sınavdan sadece biridir ve hedeflere ulaşmak için bir araçtır.
- Alternatif yolları teşvik edin: Sonuç ne olursa olsun, çocuğunuzun geleceğini istediği gibi şekillendirebileceğini ve bir hedefe ulaşmanın birden fazla yolu olduğunu hatırlatın.
- Duygularını anlayın ve kabul edin: Çocuğunuzun yaşadığı hayal kırıklığı, üzüntü veya sevinç gibi duyguları anlamaya çalışın.
- Sabırla ve yargılamadan dinleyin: Onlara kendilerini ifade etmeleri için güvenli bir alan sunun.
- Sürece ve çabaya odaklanın: Sonuçtan ziyade, çocuğunuzun sınav için gösterdiği gayreti ve emeği takdir edin.
- Kıyaslamalardan kaçının: Her çocuğun kendine özgü olduğunu ve başka öğrencilerle kıyaslanmaması gerektiğini unutmayın.
- Birlikte çözüm arayın: Çocuğunuzun fikirlerine değer verin ve gelecek planlarını birlikte yapın.
- Koşulsuz sevginizi hissettirin: Başarısının sevginiz için bir koşul olmadığını net bir şekilde belli edin.
LGS Tercih Süreci: Yüzdelik Dilimler Nasıl Yorumlanmalı?
Lise tercihlerinde en güvenilir veri, puan yerine yüzdelik dilimlerdir. Sınavların zorluk derecesi her yıl değiştiği için puanlar yanıltıcı olabilir. Yüzdelik dilim, öğrencinin sınava giren tüm öğrenciler içindeki sıralamasını gösterir.
Türkiye Geneli ve İl Geneli Yüzdelik Dilim Analizi
Tercih yaparken iki tür yüzdelik dilim karşınıza çıkar:
- Türkiye Geneli Yüzdelik Dilimi: Öğrencinin Türkiye çapındaki sıralamasını gösteren en temel ölçüttür. Örneğin, %6’lık dilimde olmak, Türkiye’deki öğrencilerin %94’ünden daha başarılı olduğunuz anlamına gelir. Tercih listesi oluştururken okulların geçen seneki Türkiye geneli yüzdelik dilimleri referans alınmalıdır.
- İl Geneli Yüzdelik Dilimi: Öğrencinin sadece kendi ilindeki sıralamasını gösterir. Bu veri, özellikle yerel okulları düşünenler için ek bir karşılaştırma imkanı sunar ancak tek başına belirleyici değildir. Örneğin, İstanbul’da %3’lük dilimde olan bir öğrencinin Türkiye geneli dilimi %6 olabilir.
Hedefler Değiştiğinde İzlenmesi Gereken Yol Haritası
Sınav sonuçları beklentilerin altında kaldığında, yeni hedefler belirleme süreci stratejik ve psikolojik olarak doğru yönetilmelidir.
- Gerçekçi Değerlendirme: Mevcut yüzdelik dilimin biraz altı ve üstünü kapsayan gerçekçi bir hedef aralığı belirleyin.
- Alternatif Okulları Araştırın: Öğrencinin ilgi alanları, öğrenme stili, okulun sosyal imkanları, uluslararası programlar (Alman Abitur, IB, GIB gibi) ve ulaşım gibi faktörleri göz önünde bulundurarak alternatif okulları listeleyin.
- Karar Sürecine Dahil Edin: Nihai kararı verirken öğrencinin de aktif rol almasını sağlayın.
- Okulları Ziyaret Edin: Mümkünse okulları gezin, fiziki koşullarını ve akademik kadrosunu inceleyin, mezun öğrencilerle konuşarak bilgi alın.
Tercih Döneminde Rehber Öğretmenin Rolü
Okul rehber öğretmenleri, tercih sürecinde kritik bir rol oynar. Ancak unutulmamalıdır ki rehber öğretmen bir “karar verici” değil, doğru kararı vermeniz için size yol gösteren bir profesyoneldir. Öğrencinin sınav sonucu, ilgi alanları ve ihtiyaçları doğrultusunda en uygun alternatifleri belirlemenize yardımcı olurlar.
İELEV Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Birimi: “LGS yalnızca bir sınavdır, hayatın çok küçük bir parçasıdır. Tercih sürecinin sakin ve planlı bir şekilde yürütülmesi büyük önem taşır. Sonuç ne olursa olsun, her öğrencinin kendi geleceğini şekillendirme potansiyeline sahip olduğu unutulmamalıdır.”
Yerleştirme ve Nakil Süreci Takvimi
İlk yerleştirme sonuçlarının ardından boş kontenjanlar için nakil süreci başlar. Bu süreç, yerleşemeyen öğrenciler için ikinci bir şans sunar. Nakil tercihleri, puan üstünlüğüne göre e-Okul üzerinden yapılır.
2025 LGS Takvimi
- Tercih İşlemleri: 14-24 Temmuz 2025
- Yerleştirme Sonuçları ve Boş Kontenjanların İlanı: 4 Ağustos 2025
- 1. ve 2. Nakil Dönemi: 4-14 Ağustos 2025