Yargıtay’dan Emekli Maaşlarına Bloke Kararı
Yargıtay, milyonlarca emekliyi yakından ilgilendiren kritik bir içtihat birleştirme kararına imza attı. Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren karara göre, bankalar artık emeklilerin kullandığı tüketici kredilerinden kaynaklanan borçlar için, emeklinin önceden onayı olması şartıyla emekli maaşlarına bloke koyabilecek.
Daha önceki uygulamalarda, bankaların emekli maaşlarına haciz uygulama girişimleri genellikle yasal itirazlarla sonuçsuz kalıyor ve maaşlara müdahale engelleniyordu. Ancak bu yeni kararla birlikte, emeklinin kredi sözleşmesini imzalarken verdiği rıza ve onay, bankaların maaş üzerinde işlem yapmasına olanak tanıyacak.
Kararın Yasal Dayanakları Nelerdir?
Yargıtay’ın bu kararı, farklı yasal düzenlemeler arasındaki yorum farkından kaynaklanmaktadır.
Anayasa ve Sözleşme Hürriyeti
Kararın temel dayanaklarından biri Anayasa’nın 48. maddesidir. Bu madde, ‘Çalışma ve sözleşme hürriyeti’ başlığı altında şu ifadeyi içerir:
Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetine sahiptir.
Bu hüküm, kişilerin kredi sözleşmesi gibi anlaşmalarda verdikleri onayların geçerli olduğunu ve bu onayın emekli maaşına bloke konulmasını meşru kılabileceğini desteklemektedir.
İlgili Kanunlar ve Borçlunun Rızası
Diğer yandan, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 93. maddesi, sigortalıların gelir, aylık ve ödeneklerinin devredilemeyeceğini, temlik edilemeyeceğini ve kural olarak haczedilemeyeceğini belirtir. Ancak, 18 Şubat 2009’da yürürlüğe giren 5838 sayılı Kanun’un 32. maddesi, bu duruma önemli bir istisna getirmiştir. Bu düzenlemeye göre, borçlunun açık rızası olmadan bu gelirlerin haczedilemeyeceği, ancak rızası olması durumunda haczin mümkün olabileceği netleştirilmiştir.
Maaşın Ne Kadarına Bloke Konulabilecek?
Yargıtay’da bazı üyelerin itirazlarına rağmen oy çokluğuyla kabul edilen bu içtihat birleştirme kararı, blokenin önünü açmış olsa da maaşın ne kadarlık kısmına bloke uygulanabileceği konusu henüz netlik kazanmamıştır. Bu konunun ilerleyen süreçte belirlenmesi beklenmektedir.
Kredi Çekecek Emeklilere Uyarı: Sözleşmeleri Dikkatle Okuyun!
Acil nakit ihtiyacıyla kredi çeken emeklilerin, sözleşmelerdeki tüm maddeleri detaylıca okumadan imzaladığı sıkça görülmektedir. Bu yeni yasal durum karşısında, kredi kullanacak emeklilere hayati bir uyarı yapılmaktadır: Kredi sözleşmelerindeki tüm maddeleri dikkatle okuyun ve özellikle maaşınızdan kesinti yapılmasına veya maaşınıza bloke konulmasına onay verdiğiniz bölümlere karşı son derece temkinli olun.