Yeni Bir Güneş Sisteminin Doğuşuna İlk Tanıklık
Gökbilimciler, genç ve Güneş benzeri bir yıldızın yörüngesinde kayalık gezegenlerin oluşumunun en erken aşamalarına dair ilk doğrudan kanıtları elde ederek, evrenin en temel süreçlerinden birine ışık tuttu. Bu tarihi keşif, kendi Güneş sistemimizin milyarlarca yıl önceki doğum anlarına dair paha biçilmez bilgiler sunuyor.
Tarihi Gözlemin Detayları
Hollanda’daki Leiden Gözlemevi‘nden bilim insanı Melissa McClure liderliğindeki uluslararası bir araştırma ekibi, gezegen oluşumunun ‘zaman sıfırı’ olarak nitelendirilen bu kritik evresini ilk kez gözlemlediklerini duyurdu. Bu gözlem, gezegenlerin nasıl şekillenmeye başladığını doğrudan görme imkanı tanıdı.
McClure, “Kayalık gezegenlerin doğduğu sıcak bölgeyi ilk kez net şekilde görüntüledik. Artık gezegen oluşumunun ilk adımlarının şu anda gerçekleştiğini kesin olarak söyleyebiliyoruz. Daha önce bu sıcak minerallerin genç yıldızların çevresinde yoğunlaştığını hiç görmemiştik. Bu yüzden bunun evrensel bir gezegen oluşum özelliği mi yoksa sadece Güneş sistemimize özgü bir durum mu olduğunu bilmiyorduk. Araştırmamız bunun evrensel bir süreç olabileceğini gösteriyor” şeklinde konuştu.
Gözlemin Merkezi: Hops-315 Yıldızı
Ortak gözlemler, NASA’nın James Webb Uzay Teleskobu ile Şili’deki Avrupa Güney Gözlemevi (ESO) tarafından gerçekleştirildi. Gözlemler, Güneş’e benzeyen sarı cüce bir yıldız olan ‘Hops-315’ adlı genç yıldızın etrafındaki gaz diskinde yoğunlaştı. Bu disk, gezegen oluşumunun temel ham maddelerini içeriyor.
McClure, ‘Hops-315’in etrafındaki gaz diskinin büyüklüğünün, Güneş’in doğduğu zamanki kadar geniş olabileceğini belirterek, “Bu sistem milyonlarca yıl içinde sekiz gezegenli bir sisteme dönüşebilir” dedi.
Gezegenlerin Yapı Taşları Keşfedildi
Yıldızın Dünya’ya göre olan eğimli konumu, bilim insanlarının gaz diskinin dış kısmındaki bir boşluktan içeri bakmalarına olanak sağladı. Bu sayede, yoğunlaşma sürecindeki gezegenlerin ilk yapı taşları tespit edildi. Ekip, bu bölgede silisyum monoksit gazı ile kristalize silikat mineralleri belirledi. Bu maddeler, yaklaşık 4,5 milyar yıl önce kendi Güneş sistemimizde oluşan ilk katı maddelerle büyük benzerlik taşıyor ve günümüzde Mars ile Jüpiter arasındaki asteroid kuşağında bulunan materyalleri andırıyor.