“Ahlat Ağacı” Filmindeki Telif Hakkı İddiası
2018 yılında vizyona giren ve yönetmenliğini Nuri Bilge Ceylan‘ın üstlendiği “Ahlat Ağacı” filmi, bir telif hakkı davasıyla gündeme geldi. Senaryosu Ceylan ve Akın Aksu‘ya ait olan, yapımcılığını ise Zayno Film‘in yaptığı filmin dikkat çeken bir sahnesinde yer alan “Taşra ve Edebiyat Sempozyumu’na katılmak istemeyen bir yazarın mektubu” başlıklı bölümün, yazar Polat Onat’a ait olduğu anlaşıldı. Söz konusu metin, Onat’ın daha önce Varlık dergisinin 1271. sayısında ve “Edebiyatın Taşradan Manifestosu” adlı kitabında yayımlanan “Su Katılmamış Taşralı” isimli eserinden alınmıştı.
Yargı Süreci ve İlk Mahkeme Kararı
Bu gelişmenin ardından yazar Polat Onat, metninin izinsiz kullanıldığı gerekçesiyle yönetmen Nuri Bilge Ceylan ve yapımcı şirket Zeyno Film’e karşı 40 bin TL‘lik tazminat davası açtı. 2018 yılında başlayan ve İstanbul Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi‘nde görülen dava, 2023 yılında karara bağlandı. Mahkeme, Polat Onat’a ait metnin filmde izinsiz kullanıldığına hükmederek “esere tecavüzün tespiti” kararı verdi ve eser sahibine maddi ve manevi tazminat ödenmesini kararlaştırdı.
İstinaf Mahkemesi İtirazı Reddetti
İlk derece mahkemesinin kararının ardından yönetmen Ceylan ve yapım şirketi Zeyno Film, karara itiraz ederek davayı istinaf mahkemesine taşıdı. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi, Nuri Bilge Ceylan’ın istinaf talebine ilişkin kararını açıkladı. Mahkeme, yazar Polat Onat’ın maddi ve manevi tazminat talebinin haklı olduğunu ve hükmedilen tazminat miktarının hakkaniyete uygun olduğunu belirtti. Bu doğrultuda mahkeme heyeti, Ceylan ve Zeyno Film’in istinaf başvurusunun ayrı ayrı esastan reddine oybirliğiyle karar verdi.
Avukat Yasemin Arpa’dan Açıklama
Dava sonucuna ilişkin konuşan Polat Onat’ın avukatı Yasemin Arpa, karardan duydukları memnuniyeti dile getirdi.
“Müvekkilim Polat Onat’la birlikte yürüttüğümüz hukuk mücadelesinde bir kez daha haklı çıkmış olmaktan dolayı sevinçliyiz. Ceylan ve yapımcısı Zeyno Film, ilk derece mahkemenin kararına karşı, İstinaf yoluna gitmişlerdi. İstinaf, ilk derece mahkemesinin kararını hukuka uygun bularak başvuruyu haksız bulmuş ve esastan reddetmiştir.”