Çekya’da Komünist Propagandaya Ağır Ceza
Çekya Cumhurbaşkanı Petr Pavel, ülkede komünist propagandayı suç sayan ve Nazi ideolojisiyle aynı seviyeye getiren önemli bir yasa değişikliğini imzalayarak yürürlüğe soktu. Bu adım, ülkenin totaliter geçmişiyle hesaplaşmasında yeni bir dönemi simgeliyor.
Yasanın Kapsamı ve Cezai Yaptırımlar
Petr Pavel tarafından onaylanan revize edilmiş ceza kanunu, hakimlere geniş yetkiler tanıyor. Yeni mevzuata göre, “Nazi, komünist veya insan hak ve özgürlüklerini bastırmayı veya ırksal, etnik, ulusal, dini veya sınıf temelli nefreti kışkırtmayı açıkça amaçlayan diğer hareketleri kuran, destekleyen veya teşvik eden” kişilere beş yıla kadar hapis cezası verilebilecek.
Bu yasal düzenleme, aralarında Totaliter Rejimleri Araştırma Enstitüsü gibi kurumların, hukuk sistemindeki bir “dengesizlik” olarak tanımladıkları durumu düzeltme yönündeki çağrılarının ardından geldi.
Siyasi Tepkiler ve Tartışmalar
Yasa değişikliği, siyasi arenada beklendiği gibi tartışmalara yol açtı. Kateřina Konečná liderliğindeki Bohemya ve Moravya Komünist Partisi (KSČM), bu adımı siyasi amaçlı bir hamle olarak nitelendirerek kınadı.
Partiden yapılan açıklamada, “Bu, KSČM’i hukuk dışına itmeye ve mevcut rejimi eleştirenleri sindirmeye yönelik bir başka başarısız girişimdir,” ifadeleri kullanıldı.
Yeni yasanın, KSČM gibi meşru siyasi partilere pratikte nasıl uygulanacağı henüz belirsizliğini koruyor. Partinin şu anda parlamentoda sandalyesi olmasa da, son anketler “Stačilo” (Yeter) ittifakını yüzde 5 bandında gösteriyor. Bu oy oranı, partinin ekim ayındaki seçimlerde meclise dönmesi için yeterli olabilir.
Tarihsel Arka Plan ve Komünist Geçmiş
Çekya, Sovyetler Birliği‘nin bir parçası olarak, 1989’daki Kadife Devrim ile 41 yıllık tek parti yönetimine son verene kadar Çekoslovakya Komünist Partisi (KSČ) tarafından yönetilmişti. Kadife Devrim, ülkede parlamenter cumhuriyete geçişin başlangıcı olmuştu. 2021 yılındaki son seçimlerde ise KSČM, yüzde 5’lik seçim barajını geçememiş ve 1920’den bu yana ilk kez Çek parlamentosunda komünist bir delege yer almamıştı.