Hollanda Rekabet Kurumu’nun Yapısı Raporlarla Mercek Altında
Hollanda Ekonomi Bakanı Vincent Karremans tarafından sunulan yeni raporlar, ülkenin ulusal rekabet otoritesi olan Tüketiciler ve Piyasalar Otoritesi’nin (ACM) mevcut yönetim yapısının günümüzün toplumsal, siyasi ve örgütsel dinamiklerine ayak uyduramadığını gözler önüne serdi.
Raporlarda, halihazırda Ekonomi Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösteren ACM’nin, daha etkin bir denetim için kendi kendini yöneten özerk bir karar alma organına dönüştürülmesi gerektiği vurgulanıyor.
Bakanlık ile İç İçe Geçmiş Roller
Hazırlanan raporlardan birinde, ACM ile bakanlık arasındaki rollerin ve sorumlulukların aşırı derecede iç içe geçtiği ve bu durumun karşılıklı bağımlılık yarattığı belirtiliyor. Bir diğer raporda ise ACM’nin işleyişindeki sorunlara dikkat çekilerek, bu aksaklıkların “ilgili standartların ya da ulusal çerçevelerin bazı alanlarda hiç karşılanmamasına ya da daha sınırlı şekilde karşılanmasına yol açtığı” sonucuna varılıyor.
Genişleyen Sorumluluk Alanı
ACM, Hollanda’da enerji, telekom, sağlık, ulaşım ve posta hizmetleri gibi kritik sektörleri denetlemekle yükümlü. Son yıllarda dijitalleşmenin artmasıyla birlikte kurumun görev tanımı da genişledi. Artık şirketlerin, AB’nin Dijital Piyasalar Yasası (DMA) ve Dijital Hizmetler Yasası (DSA) gibi önemli düzenlemelerine uyumunu denetleme sorumluluğunu da üstleniyor.
ACM Başkanı Martijn Snoep, geçtiğimiz Aralık ayında Euronews’e verdiği bir demeçte, kurumlarının yeni görevler için “iyi donanımlı” olduğunu ve net uygulama öncelikleri belirlemeyi hedeflediklerini ifade etmişti.
Yapısal Sorunlar ve Bütçe Kısıtlamaları
Mevcut düzende, ACM’nin başkanı ve üyeleri doğrudan Ekonomi Bakanı tarafından atanıyor. Kurumun personel politikaları ve organizasyonel yapısı üzerinde tam bir kontrolü bulunmuyor. Ayrıca, bütçe konusunda da serbestliğe sahip olmaması, raporlara göre “hareket kabiliyetinin kısıtlanmasına” neden oluyor.
Raporlarda şu ifadelere yer veriliyor: “Bu durum, özellikle enerji ve dijital pazarlar alanındaki politika konularında açıkça görülüyor. Önümüzdeki dönemde hem denetleyici hem de düzenleyici rolüyle ACM için pek çok yeni görev ve buna bağlı harcamalar doğuracak.”
Verimlilik ve Cezalardaki Düşüş Endişe Yaratıyor
ACM tarafından yayımlanan bir mektupta, birleşme ve devralma gözetiminin “şu anda yeterince verimli ve etkili olmadığı” kabul edildi. 2024’te başlatılan soruşturma sayısındaki azalmanın, önceki yıldan devreden dosyalara ayrılan kapasiteden kaynaklandığı belirtildi.
Bakan Karremans, parlamentoya gönderdiği mektupta konunun önemine dikkat çekti:
“2024’te kesilen para cezalarının miktarı biraz arttı ancak son üç yılda önceki yıllara kıyasla ciddi şekilde geriledi. Para cezaları kendi başına bir amaç olmamalı, ancak denetimin caydırıcı etkisine katkıda bulunur. Bu nedenle bu konu benim için önemini koruyor.”
Mektupta, ACM’nin işleyişini iyileştirmek üzere bir süreç başlattığı da ifade edildi. Geçici hükümette görev alan Karremans, kurumun yapısıyla ilgili nihai kararın 29 Ekim’deki parlamento seçimleri sonrası göreve gelecek yeni bakana ait olacağını belirtti.