İngiltere hükümeti, Rusya’nın askeri istihbarat teşkilatına (GRU) bağlı 18 subay ve üç birime yönelik yeni yaptırımlarını duyurdu. Yaptırımların, 2022 yılında Ukrayna’nın Mariupol kentindeki bir tiyatroya düzenlenen ve yüzlerce sivilin hayatını kaybetmesine yol açan hava saldırısındaki rolleri nedeniyle uygulandığı açıklandı.
Mariupol Tiyatro Saldırısı ve Sorumluları
İngiliz yetkililere göre, yaptırım listesine alınan personel, sivillerin sığınak olarak kullandığı Mariupol Drama Tiyatrosu‘nun bombalanmasına zemin hazırlayan faaliyetlerden doğrudan sorumlu. Saldırıdan önce, içerideki sivillerin korunma amacıyla binanın dışına büyük harflerle “çocuklar” yazdığı biliniyordu. Associated Press (AP) tarafından yürütülen bir araştırma, 16 Mart 2022’de gerçekleşen bu trajik saldırıda, aralarında çok sayıda çocuğun da bulunduğu yaklaşık 600 kişinin hayatını kaybettiğini ortaya koymuştu.
Dışişleri Bakanı David Lammy, konuyla ilgili olarak, “İstihbarat elemanları Avrupa’yı istikrarsızlaştırmak, Ukrayna’nın egemenliğini zayıflatmak ve İngiliz vatandaşlarının güvenliğini tehdit etmek için bir kampanya yürütüyor,” ifadelerini kullandı.
Hedefteki Siber Casusluk Birimleri
Yaptırımlar, GRU’nun siber operasyonlarda uzmanlaşmış birimlerini de hedef alıyor. Batılı yetkililer, 2022’den bu yana Avrupa’yı hedef alan 70’in üzerinde saldırıdan Rusya’yı sorumlu tutuyor.
Birim 26165: Sofistike Siber Aktör
İngiltere’nin iddialarına göre, GRU’nun Birim 26165 olarak bilinen siber casusluk bölümü, saldırıdan hemen önce Mariupol ve Harkiv’deki sivil sığınakları hakkında çevrimiçi keşifler yaptı. Bu birim, “son derece sofistike, köklü bir siber aktör” olarak tanımlanıyor ve geçmişte de birçok faaliyete karışmakla suçlanıyor:
- 2018’de eski Rus casusu Sergei Skripal ve kızının Salisbury’de sinir gazı Novichok ile zehirlenmesi.
- 2013’te Skripal’in kızı Yulia’nın e-posta hesabının kötü amaçlı yazılımlarla gözetlenmesi.
- 2016’da ABD’deki Demokrat Parti’ye yönelik siber saldırılar.
- 2017’de Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un seçim kampanyasına müdahale girişimleri.
- 2024 Paris Olimpiyatlarına yönelik siber saldırılar.
Birim 74455 ve Diğer Hedefler
Teşkilatın bir diğer kolu olan Birim 74455‘in ise Skripal soruşturması esnasında İngiltere Dışişleri Bakanlığı ve Savunma Bilim ve Teknoloji Laboratuvarı’na karşı siber saldırılar düzenlediği belirtiliyor. Cuma günü açıklanan yaptırımlar ayrıca, Rus istihbaratının Afrika’da dezenformasyon kampanyaları yürütmek için kullandığı iddia edilen Afrika İnisiyatifi‘ni de kapsıyor. Bu inisiyatifin, bölgedeki halk sağlığı programlarını baltalamayı ve yerel yönetimleri istikrarsızlaştırmayı amaçladığı ifade edildi.
Yaptırımların Amacı ve Etkisi
Genellikle mal varlıklarının dondurulması ve seyahat yasaklarını içeren yaptırımların ani etkisinin sınırlı olabileceği kabul edilse de, İngiliz yetkililer bu adımların amacının düşmanca eylemlere karışmanın bedelini artırmak ve ilgili kişilerin uluslararası seyahat kabiliyetini kısıtlamak olduğunu vurguladı.