Kıbrıs Görüşmelerinde Son Durum: Anlaşmalar ve Anlaşmazlıklar
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, New York’ta düzenlenen Kıbrıs konulu toplantının sonuçlarına ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Keçeli, Cenevre’de belirlenen iş birliği başlıklarında kaydedilen ilerlemelerin ve yaşanan zorlukların gözden geçirildiğini belirtti.
İlerleme Sağlanan ve Tıkanan Başlıklar
Yapılan açıklamaya göre, 16-17 Temmuz tarihlerinde New York’ta gerçekleştirilen ikinci toplantıda, mart ayında belirlenen 6 iş birliği başlığı ele alındı. Bu başlıklardaki son durum şu şekilde özetlendi:
Olumlu Gelişmeler
- Gençlik Teknik Komitesi: Kurulması konusunda ilerleme sağlandı.
- Mezarlıkların Restorasyonu: Bu alanda istenen düzeyde gelişme kaydedildi.
- Çevre ve İklim Değişikliği: İş birliğinde arzu edilen noktaya gelindi.
- Mayınların Temizlenmesi: Tarafların çalışmalara başlamak için mutabakata çok yakın olduğu ve yalnızca teknik ayrıntıların kaldığı belirtildi.
İlerleme Kaydedilemeyen Konular
Sözcü Keçeli, iki önemli başlıkta ise Rum tarafının tutumu nedeniyle ilerleme sağlanamadığını vurguladı:
- 4 Yeni Sınır Kapısının Açılması: Türk tarafının BM’nin uzlaşı önerisini kabul etmesine rağmen, Rum tarafının sürekli yeni koşullar öne sürmesi ve sözünde durmaması sonucu tıkandı.
- Ara Bölge’de Güneş Enerjisi: Rum tarafının uzlaşmaz tutumu, bu alandaki ilerlemenin önündeki tek engel olarak gösterildi.
Keçeli, “Sınır kapıları konusunda Türk tarafı BM tarafından toplantıda sunulan uzlaşı önerisini iyi niyetli bir yaklaşım sergileyerek kabul etmiş olsa da Rum tarafının her aşamada yeni koşullar öne sürmesi, sözünde durmaması, yıllardır tekrar ettiği ve kabul görmeyen bazı önerileri ısrarla yeniden gündeme getirmesi sonuca ulaşılmasını imkansız kılmıştır” dedi.
Yeni İş Birliği Alanları ve Gelecek Planları
Toplantıda, mevcut başlıklara ek olarak yeni iş birliği alanları üzerinde de mutabık kalındı. Bu konuların önümüzdeki dönemde Ada’da görüşüleceği ifade edildi.
4 Yeni İş Birliği Başlığı
- Sivil toplum angajmanına yönelik bir istişari mekanizma oluşturulması
- Kültürel eserlerin değişimi
- Hava kalitesi yönetimi
- Mikroplastiklerden kaynaklanan kirlilikle mücadele
Ayrıca, BM Genel Sekreteri‘nin eylül ayında iki liderle üçlü bir görüşme yapması ve yıl sonuna kadar üçüncü bir genişletilmiş formatlı toplantı düzenlemesinin öngörüldüğü belirtildi.
Türkiye’nin Duruşu ve İki Devletli Çözüm Mesajı
Türkiye’nin toplantıya KKTC ile yakın eşgüdüm içinde katıldığını belirten Keçeli, iki devlet arasındaki iyi komşuluk ilişkilerinin geliştirilmesini hedeflediklerini söyledi. Ancak Rum tarafının sergilediği tutumun süreci zorlaştırdığını ifade etti.
Rum tarafının bu zihniyeti, Kıbrıs meselesinde KKTC Cumhurbaşkanı Sayın Tatar’ın iki devletli çözüm vizyonunun dışında bir çözümün neden mümkün olmadığını da esasen son derece net bir şekilde ortaya koymaktadır.
Keçeli, “Rum tarafının ‘iş birliği’ kelimesini dahi telaffuz etmeye yanaşmadığı bir atmosferde bu gibi sınırlı kazanımların dahi ancak büyük gayretler sonucunda elde edilebildiği… üzüntü vericidir” diyerek sözlerini tamamladı. Türkiye’nin, Ada’daki iki taraf arasında iş birliği kültürünü geliştirmeye yönelik çabalarını iyi niyetle sürdüreceği vurgulandı.