Türk Vatandaşları İçin Schengen Vizesinde Yeni Dönem: Kademeli Vize Uygulaması
Avrupa Komisyonu, Schengen vizesi başvurusunda bulunan Türk vatandaşları için önemli bir adım atarak kademeli süreli ve çok girişli vize sistemini resmen duyurdu. Bu yeni düzenleme, vize sürecini kolaylaştırmayı ve iyi niyetli başvuru sahiplerine daha uzun süreli vizeler sunmayı amaçlıyor.
Komisyonun 15 Temmuz tarihli kararında, bu yeni düzenlemenin gerekçesi şu ifadelerle açıklandı:
“Yasal olarak vize kullanmış Türk vatandaşı iyi niyetli başvuru sahiplerinin sayısının artmaya devam ettiği” vurgulanarak, bu grubun “ilk kez başvuranlara kıyasla daha düşük göç ve güvenlik riski teşkil ettiği” belirtildi.
Bu uygulama ile Schengen bölgesi ülkelerinin konsolosluklarının, Türkiye’den gelen yoğun vize başvurularını daha verimli bir şekilde yönetmesi ve risk potansiyeli yüksek başvurulara odaklanması hedefleniyor.
Yeni Kademeli Vize Sistemi Nasıl İşleyecek?
Çok girişli vizelerin süresi, başvuru sahibinin önceki vize geçmişine göre kademeli olarak artırılacak. Uygulama şu şekilde olacak:
- Önceki vizesinin bitiminden sonraki 1 yıl içinde başvuranlara 6 aylık çok girişli vize verilecek.
- Önceki 6 aylık vizesinin bitiminden sonraki 2 yıl içinde başvuranlara 1 yıllık çok girişli vize verilecek.
- Önceki 1 yıllık vizesinin bitiminden sonraki 2 yıl içinde başvuranlara 3 yıllık çok girişli vize verilecek.
- Önceki 3 yıllık vizesinin bitiminden sonraki 2 yıl içinde başvuranlara 5 yıllık çok girişli vize verilecek.
Önemli bir kural olarak, verilecek vizenin geçerlilik süresi, başvuru sahibinin pasaportunun geçerlilik süresini aşamayacak. Vize süresi, pasaportun son geçerlilik tarihinden en az 3 ay önce sona erecek şekilde düzenlenecektir.
Yeni Vize Düzenlemesi Hangi Ülkeleri Kapsıyor?
Bu yeni kademeli vize sistemi, Türk vatandaşlarının Türkiye’deki konsolosluklarına yapacakları kısa süreli vize başvurularında geçerli olacak ve aşağıdaki 25 AB ülkesini kapsayacaktır:
- Belçika
- Bulgaristan
- Çekya
- Almanya
- Estonya
- Yunanistan
- İspanya
- Fransa
- Hırvatistan
- İtalya
- Kıbrıs
- Letonya
- Litvanya
- Lüksemburg
- Macaristan
- Malta
- Hollanda
- Avusturya
- Polonya
- Portekiz
- Romanya
- Slovakya
- Slovenya
- Finlandiya
- İsveç
Schengen bölgesi, toplamda 25 AB üyesi ve AB üyesi olmayan 4 ülke (İzlanda, Norveç, İsviçre ve Lihtenştayn) ile birlikte 29 ülkeden oluşmaktadır. Bölgeye en son katılan ülkeler, 1 Ocak 2025 itibarıyla Bulgaristan ve Romanya olmuştur.
Türkiye’den Schengen Vizesi Başvurularındaki Artış
2024 yılı Schengen vizesi istatistikleri, Türkiye’den yapılan başvurularda dikkat çekici bir artış olduğunu göstermektedir. 2024’te Türkiye’den yapılan toplam başvuru sayısı 1 milyon 173 bin 917‘ye ulaştı.
Bu başvurulardan 993 bin 875’i olumlu sonuçlanırken, 645 bin 583 kişiye çok girişli vize verildi.
En Çok Başvuru Yapılan Ülkeler
Türk vatandaşlarının en çok Schengen vizesi talebinde bulunduğu ülkeler ve başvuru sayıları şöyledir:
- Yunanistan: 296 bin 377 başvuru
- Almanya: 215 bin 506 başvuru
- Fransa: 151 bin 640 başvuru
Vize Muafiyeti Sürecinde Son Durum
Türk vatandaşlarının Schengen bölgesine vizesiz seyahati konusu, uzun yıllardır AB ile Türkiye arasında devam eden bir diyalog konusudur. Süreç, 16 Aralık 2013’te Vize Serbestisi Diyaloğu ve Geri Kabul Anlaşması’nın imzalanmasıyla başlamıştı.
Vize serbestisi, Türk vatandaşlarına 180 günlük dönemlerde 90 güne kadar Schengen bölgesine vizesiz seyahat hakkı tanımayı amaçlıyordu.
Vize Serbestisi İçin Kalan 6 Kriter
Türkiye, vize muafiyeti için belirlenen 72 kriterden 66’sını yerine getirmiş durumda. Ancak kalan son 6 kriter konusunda ilerleme sağlanamamıştır. Bu kritik maddeler şunlardır:
- Terörle mücadele yasasında AB standartlarına uygun değişiklik yapılması.
- AB Polis Örgütü Europol ile operasyonel işbirliği anlaşmasının imzalanması.
- Avrupa Konseyi Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu’nun (GRECO) tavsiyelerinin uygulanması.
- Suçla ilgili konularda tüm AB üye ülkeleriyle adli işbirliğine gidilmesi.
- Geri Kabul Anlaşması’nın (GKA) tüm unsurlarıyla eksiksiz uygulanması.
- Kişisel verilerin korunmasına yönelik yasaların Avrupa standartlarıyla uyumlu hale getirilmesi.