Süveyda’da Artan Gerilim: Şam’dan Ateşkes ve Saldırı Suçlamaları
Suriye geçiş hükümeti, Süveyda‘daki Dürzi savaşçıları, bölgede sağlanan ateşkesi ihlal etmekle suçladı. Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamada, silahlı Dürzi grupları kastedilerek “kanun dışı güçlerin” sivillere yönelik “korkunç şiddet” eylemlerinde bulunduğu belirtildi. Açıklamada ayrıca, İsrail’in Suriye’nin içişlerine yönelik müdahalelerinin bölgesel istikrarı tehdit ettiği vurgulandı.
[IMAGE_PLACEHOLDER_X]
İsrail’in Müdahalesi ve Uluslararası Yankılar
Suriye devlet medyası, İsrail’in Süveyda’daki saldırılarını sürdürdüğünü ve Dürzilerin yoğun olarak yaşadığı Burnad şehrine yönelik bir operasyon gerçekleştirdiğini bildirdi. Bu gelişmeler üzerine İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Dürzi azınlığı koruma amacıyla güç kullanmaya devam edeceklerini açıkladı. Diğer yandan, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın İsrail’in son saldırılarını onaylamadığı ve bu durumdan hoşnutsuzluk duyduğu yönünde haberler basına yansıdı.
Çatışmaların İnsani Bedeli ve Hak İhlalleri
Merkezi İngiltere’de bulunan Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), Pazar günü başlayan çatışmalarda yaklaşık altı yüz kişinin hayatını kaybettiğini duyurdu. Sahadaki yerel kaynaklara dayandırdığı bilgilerde SOHR, hem hükümet güçlerinin hem de bazı Dürzi savaşçıların yargısız infazlar gerçekleştirdiğini iddia etti.
Suriye’nin geçici cumhurbaşkanı Ahmed Şara ise ülkedeki Dürzi vatandaşların güvenliğini sağlamanın birincil öncelikleri olduğunu ifade etti. Şara, Süveyda’ya yapılan müdahale sırasında yasa dışı eylemlerde bulunan hükümet yanlısı güçler hakkında soruşturma başlatılacağı sözünü verdi.
Krize Giden Süreç: Olayların Kronolojisi
Bölgedeki tansiyonun yükselmesi bir dizi olayın ardından gerçekleşti:
- 13 Temmuz: Dürzi gruplar ile bölgedeki Bedevi aşiretler arasında ilk çatışmalar başladı. Çatışmalar, Bedevilerin Dürzi yerleşimlerini hedef almasıyla Süveyda geneline yayıldı.
- 14 Temmuz: Şam hükümeti, çatışmaların büyümesi üzerine bölgeye zırhlı birlikler sevk etti.
- 15 Temmuz: Hükümet güçlerinin kente girmesiyle İsrail, bu güçlere ait zırhlı araçlara hava saldırıları düzenledi.
- 16 Temmuz: İsrail, Şam’daki Savunma Bakanlığı’nı hedef aldı. Aynı gün ABD’nin arabuluculuğuyla bir anlaşma sağlandığı ve Şam güçlerinin Süveyda’dan çekildiği açıklandı.
- 17 Temmuz: Ateşkese rağmen bölgeden silahlı çatışma haberleri gelmeye devam etti.
Dürzi Toplumu İçindeki Farklı Görüşler
Dürzi liderler, Şam yönetiminin Mayıs ayında varılan önceki anlaşmayı ihlal ettiğini savunuyor. Anlaşmanın, Dürzi grupların da dahil olacağı üniformalı bir güvenlik birimi kurulmasını öngördüğünü belirtiyorlar. Ancak Dürzi toplumu içinde farklı yaklaşımlar mevcut.
Bazı gruplar, iç savaş sürecinde edindikleri tecrübelerle kendilerini korumaları gerektiğini ve yeni yönetime güvenmediklerini belirterek özerk bir yönetim kurmayı hedefliyor. Diğer gruplar ise merkezi yapıya entegre olmayı ve mevcut düzeni korumayı tercih ederek Şam’daki yeni yönetime güven duyuyor. 2011’deki iç savaş öncesinde Suriye’de yaklaşık 700 bin Dürzi yaşıyordu ve çoğunluğu halen Süveyda vilayetinde ikamet ediyor.