Süveyda’da Ateşkes Çöktü, İsrail Hava Saldırıları Başlattı
Dürzi nüfusun yoğun olduğu Suriye’nin Süveyda kentinde kısa süre önce sağlanan ateşkes, yerini yeniden şiddetli çatışmalara bıraktı. Dürzi grupların çok sayıda Bedevi Arap aileyi silah zoruyla yerlerinden etmesiyle başlayan gerilim, akşam saatlerinde silahlı bir çatışmaya dönüştü.
Çatışmalar sonucunda Bedevi gruplar, Süveyda’nın batısında yer alan bazı köylerin kontrolünü yeniden ele geçirdi. Geri alınan köyler şunlardır:
- Mezrea
- Tayra
- Sama Hanidat
- Sama
- Eldor
- Taara
- Devriyye
- Karasa
Aynı saatlerde, İsrail‘e ait insansız hava araçlarının (İHA) Suriye semalarında keşif yaptığı ve savaş uçaklarının Bedevi Arapların kontrolüne geçen Mezraa köyüne hava saldırısı düzenlediği bildirildi. Suriye güvenlik güçleri ise çatışmalara doğrudan müdahil olmayarak, Dera-Süveyda yolunda yeni kontrol noktaları kurarak gerilimin yayılmasını engellemeye çalıştı.
Uluslararası Tepkiler ve Diplomatik Girişimler
Bölgede yaşanan gelişmeler, uluslararası toplumun dikkatini çekti ve çeşitli diplomatik tepkilere yol açtı.
ABD’den Açıklama
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tammy Bruce, olaylara ilişkin yaptığı açıklamada net bir tavır sergiledi.
“ABD, İsrail’in Suriye’ye düzenlediği son saldırılarına destek vermiyor.”
Suriye Yönetiminden İsrail’e Uyarı
Suriye Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada, ülkenin daha fazla tırmanışa sürüklenmesini önlemek amacıyla Arap-Amerikan arabuluculuğuna yanıt verildiği belirtildi. Açıklamada, Suriye Ordusu’nun çekilmesinin ardından kanun dışı grupların şiddet eylemleri gerçekleştirdiği ve İsrail’in Suriye’nin içlerine yönelik müdahaleleri konusunda uyarıda bulunulduğu ifade edildi.
Bölge Ülkelerinden Ortak Kınama
Türkiye, Suudi Arabistan ve Ürdün’ün öncülüğünde hazırlanan ve toplam 11 ülkenin katıldığı ortak bir bildiriyle İsrail’in Suriye’ye yönelik saldırıları kınandı. Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn, Irak, Umman, Katar, Kuveyt, Lübnan ve Mısır’ın da imzaladığı bildiride, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) İsrail’in Suriye topraklarından tamamen çekilmesi ve saldırıların durdurulması çağrısı yapıldı.
Türkiye’nin Arabuluculuktaki Kilit Rolü
Suriye’nin geçici cumhurbaşkanı Ahmed Şara, İsrail saldırılarının ardından yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında Türkiye’nin rolüne dikkat çekti.
“Türkiye, ABD ve Arap ülkelerinin arabuluculuğunun bölgeyi belirsiz bir kaderden kurtaran etkili müdahalesi olmasaydı, durum daha da kötüleşecekti. Biz savaştan korkan insanlar değiliz… Kaos yaratma girişimlerine birlik içinde karşı koyacağız. Suriye, İsrail ve dış güçlerin komplolarına zemin olacak bir deney sahası değil.”
Türkiye’nin ateşkeste kilit rol oynadığı, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın’ın sahadaki duruma yönelik yoğun temaslar yürüttüğü belirtildi. Kalın’ın ABD, Suriye ve İsrail’deki muhataplarıyla görüştüğü bilgisi paylaşıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan Destek Mesajı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suriye Cumhurbaşkanı Şara ile bir görüşme gerçekleştirerek “İsrail’in Suriye’ye yönelik saldırılarının kabul edilemeyeceği” ve “Türkiye’nin Suriye halkına destek vermeyi sürdüreceği” mesajını iletti. Şara da destekleri için Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür etti.
Çatışma Sonrası Süveyda: Yıkım ve İnsani Kriz
Çatışmaların ardından Süveyda’da geriye harabeye dönmüş sokaklar ve cesetler kaldı. İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne göre, şiddet olaylarında her iki taraftan 500’den fazla kişi hayatını kaybetti. Kentin bir korku filmi setini andırdığı, evlerden ve sokaklardan toplanan cesetlerin teşhis edilmek üzere hastane önünde bekletildiği kaydedildi. Dürzilerin hakimiyeti sonrası Bedevilerin eşyalarını kamyonlara yükleyerek bölgeden kaçtığı ve boşalttıkları evlerin ateşe verildiği gözlemlendi.
Taraflardan Gelen Kritik Açıklamalar
MSB: ‘Talep Edilirse Destek Sağlarız’
Milli Savunma Bakanlığı (MSB) kaynakları, bir bilgilendirme toplantısında, talep edilmesi durumunda Suriye’nin savunma kapasitesine destek verilebileceğini belirtti: “Toprak bütünlüğünü ve siyasi birliğini sağlamış güvenli, istikrarlı ve güçlü bir Suriye hedefimizdir… Talep etmeleri durumunda Suriye’nin savunma kapasitesinin güçlendirilmesi ve terörle mücadelesine destek olmak için elimizden gelen desteği sağlayacağımızı daha önce ifade etmiştik.”
Netanyahu: ‘Ateşkes Ricayla Değil Güçle Geldi’
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Şam’daki saldırıların ardından yaptığı açıklamada, ateşkesi güç kullanımıyla elde ettiklerini vurguladı.
“Bu kabul edilemezdi. Orduya güçlü bir şekilde saldırma emri verdim. Milisleri, zırhlı araçları ve Şam’daki Suriye Savunma Bakanlığı’nı vurduk. Ateşkes sağlandı ve Suriye güçleri geri çekildi. Bu ateşkes ricayla değil güçle geldi. Bu politikayı sürdüreceğiz.”