Süveyda’daki Çatışmalar İçin Kritik Çağrı: Türkiye ve Arap Ülkeleri Devreye Girmeli
Lübnan’daki Dürzilerin dini lideri Şeyh Sami Ebi Muna, Suriye’nin güneyindeki Süveyda kentinde devam eden çatışmalara ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Ebi Muna, bölgedeki şiddetin ve bölünme riskinin önüne geçmek için tek yolun diyalog olduğunu belirterek, kalıcı bir çözüm için Türkiye ve Arap ülkelerinin garantörlüğünün şart olduğunu vurguladı.
“Güven Tamamen Kayboldu, Garantörlük Şart”
Dürzi lider, varılan son ateşkes anlaşmasını olumlu bir adım olarak nitelendirirken, bu anlaşmanın hayata geçebilmesi için dış güvencelere ihtiyaç duyulduğunu ifade etti. Ebi Muna, durumu şu sözlerle özetledi:
“Süveyda’da varılacak herhangi bir anlaşma, Türkiye ve Arap ülkelerinin açık ve net güvenceleri olmadan kalıcı olamaz. Perşembeyi cumaya bağlayan gece varılan son anlaşma iyi bir adım oldu ancak uygulanabilmesi için Türkiye ve Arap ülkeleri hamiliği ve güvencelerine ihtiyaç var. Çünkü devlet ile yerel gruplar arasındaki güven tamamen kaybolmuş durumda.”
Lübnan’a Sıçrama Tehlikesi ve Fitne Uyarısı
Süveyda’daki olayların Lübnan’ın istikrarını da tehdit ettiğine dikkat çeken Ebi Muna, “Fitneyi Lübnan’a taşımaya çalışanlar var. Mezhepsel gerilimleri körüklemeyi hedefleyen endişe verici hareketlilikler yaşanıyor” diyerek endişelerini dile getirdi. Bu noktada Türkiye ve Arap ülkelerinin acilen devreye girmesi gerektiğini belirten lider, “Bu durum, Suriye’nin birliğini ve büyük umutlar bağladığımız modern yeni devletin kurulmasını tehdit ediyor” dedi.
“İsrail Fitne Tohumları Ekiyor”
Tel Aviv yönetiminin Süveyda’daki gelişmelerdeki rolüne de değinen Ebi Muna, İsrail’in durumdan en çok fayda sağlayan taraf olduğunu savundu. Ebi Muna, “İsrail, Süveyda’da yaşananlardan birinci derecede fayda sağlayan taraf. Güvenlik durumunu istismar ederek fitne tohumları ekmeye çabalıyor. Şu anda yaşananlar tamamen İsrail’e ait bir proje ve Dürzi toplumunun iradesini yansıtmıyor” ifadelerini kullandı.
Türkiye’ye Özel Hamilik Çağrısı
Ebi Muna, diyalog sürecinde Türkiye’ye güvendiğini belirterek, Ankara’yı “tüm bileşenlerin katılımını güvence altına alacak, siyasi sürece güveni yeniden kazandıracak şekilde Suriye iç diyaloğunun hamisi olmaya” davet etti. Dürzi lider, tarihi liderleri Sultan Paşa el-Atraş‘ın bölgeye “Cebel ed-Düruz” (Dürzi Dağı) yerine “Cebel el-Arab” (Arap Dağı) adını vererek birleşik bir Suriye vizyonunu benimsediğini hatırlattı.
Süveyda’da Neler Yaşandı?
Bölgedeki kriz, bir dizi olayla tırmandı:
- 13 Temmuz: Bedevi Arap aşiretleri ile bazı Dürzi silahlı gruplar arasında küçük çaplı çatışmalar başladı.
- Sonraki Günler: Bölgeye sevk edilen Suriye güvenlik güçlerine yönelik saldırılarda onlarca asker hayatını kaybetti.
- Ateşkes ve İhlaller: Taraflar arasında sağlanan ateşkes kısa sürede bozuldu.
- 16 Temmuz: İsrail hava kuvvetleri, Suriye Cumhurbaşkanlığı yerleşkesi, Genelkurmay Başkanlığı ve Savunma Bakanlığı’nı vurdu.
- 17 Temmuz: Ateşkesin ardından bazı Dürzi grupların Bedevi Arapları zorla yerinden etmesiyle çatışmalar yeniden alevlendi.
Güvenlik güçlerinin çekildiği Süveyda’da, çatışmalar ve İsrail’in saldırıları nedeniyle yüzlerce kişinin hayatını kaybettiği ve bölgede ciddi bir insani kriz yaşandığı belirtiliyor.