Türkiye’de Gelir ve Kredi Kartı Limiti Arasındaki Uçurum Büyüyor
Türkiye’de son yıllarda yaşanan ekonomik gelişmeler, kredi kartı limitleri ile vatandaşların geliri arasındaki makası endişe verici boyutlara taşıdı. Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi tarafından paylaşılan verilere göre, 2021 sonu ile Mayıs 2025 arasında geçen yaklaşık 3,5 yıllık sürede toplam kredi kartı limiti 567 milyar TL‘den 9,9 trilyon TL‘ye çıkarak yüzde 1.649 gibi rekor bir artış gösterdi. Aynı dönemde kişi başına düşen gelirdeki artış ise yüzde 488 seviyesinde kalarak limit artış hızının oldukça gerisinde kaldı.
Kart Limitleri Toplam Kredi Hacmini Aştı
Kredi kartı limitlerindeki bu olağanüstü artış, bankacılık sektörünün genel dengelerini de etkiledi. Toplam kredi kartı limiti, 19,1 trilyon TL olan bankacılık sektörü toplam kredi hacminin yüzde 51,7‘sine ulaşmış durumda. Bu oran, bireysel kredilerin toplamının ise iki katına denk geliyor. Bu süreçte aylık kredi kartı işlem hacmi de büyük bir sıçrama yaparak 104,7 milyar TL‘den 1,77 trilyon TL‘ye yükseldi.
Kullanım Oranı Düşse de Borçluluk 11 Kat Arttı
Vatandaşların kartlarına tanımlanan yüksek limitlerin tamamını kullanmadığı görülse de, borç bakiyesi hızla artıyor. Verilere göre, 2021’de yüzde 36 olan limit kullanım oranı, Mayıs 2025 itibarıyla yüzde 22‘ye geriledi. Bu düşüşe rağmen, kartlarda biriken toplam borç bakiyesi yüzde 979 artarak 206 milyar TL‘den 2,2 trilyon TL‘ye fırladı. Bu, son 3,5 yılda borç yükünün 11 katına çıktığını gösteriyor.
1,5 Milyondan Fazla ‘Kart Milyoneri’ Bulunuyor
Limit dağılımında dikkat çekici bir diğer nokta ise yüksek limitli kart sahiplerinin sayısındaki artış oldu. Mayıs 2025 itibarıyla, 1 milyon TL ve üzeri kredi kartı limitine sahip kişi sayısı 1 milyon 576 bin‘e ulaştı. Bu grubun özellikleri şöyle sıralanıyor:
- Toplam kullanıcıların yalnızca yüzde 4‘ünü oluşturmalarına rağmen, toplam limitlerin yüzde 30‘unu ellerinde tutuyorlar.
- Bu yüksek limitli kart sahipleri, tanımlı limitlerinin ortalama yüzde 26‘sını kullanıyor.
Buna karşılık, en kalabalık kullanıcı grubunu yüzde 23‘lük oranla 25 bin TL ve altı limite sahip olanlar oluşturuyor. Bu grubun limit doluluk oranı ise yüzde 40 ile en yüksek seviyede bulunuyor.
Yasal Limit Sınırı Aşıldı
Mevzuata göre, bir kişiye verilebilecek toplam kart limiti, aylık ortalama net gelirinin ilk yıl için 2 katını, sonraki yıllarda ise 4 katını geçemez. Ancak TBB verileri, bu kuralın fiiliyatta aşıldığını gösteriyor. Mayıs 2025 itibarıyla açılmış olan toplam 7,8 trilyon TL‘lik kart limiti, yasal olarak olması gereken 6,54 trilyon TL‘lik sınırı geçmiş durumda. Bu durum, gelirle orantısız bir limit artışı yaşandığına işaret ediyor.
