İspanya’da Bir Saldırı Dezenformasyonla Nasıl Ayaklanmaya Dönüştü?
İspanya’nın güneydoğusundaki Murcia bölgesine bağlı Torre Pacheco kasabası, 68 yaşındaki bir emeklinin üç genç tarafından saldırıya uğramasıyla başlayan ve dezenformasyonla körüklenerek şiddetli protestolara dönüşen olaylarla sarsıldı. Saldırıya uğrayan Domingo isimli emekli, sabah yürüyüşü sırasında üç kişinin saldırısına maruz kaldığını ve başına, yüzüne ve vücuduna darbeler aldığını ifade etti.
Polis yetkilileri, olayın bir soygun girişimi olmadığını, muhtemelen yaşlı ve savunmasız kişileri hedef alan bir sosyal medya ‘meydan okuması’ kapsamında filme alındığını belirtti. Olayla ilgili olarak Kuzey Afrika kökenli üç kişi tutuklandı. Saldırgan olduğu düşünülen 19 yaşındaki bir şüpheli ise Fransa’ya kaçmaya çalışırken Bask bölgesinde yakalandı.
Saldırı Sonrası Şiddete Dönen Protestolar
Saldırının ardından kasabada iki gece süren protestolar düzenlendi. Bu gösteriler kısa sürede şiddet eylemlerine dönüştü ve bazı grupların sokaklarda yabancı kökenli insanları aradığı rapor edildi. Yoğun polis önlemlerine rağmen çıkan olaylarda çok sayıda kişi yaralandı.
‘Deport Them Now’ gibi aşırı sağcı ve göçmen karşıtı gruplar, sosyal medya üzerinden Kuzey Afrika kökenli insanlara yönelik saldırı çağrıları yaptı. Grubun İspanyol lideri olduğu belirtilen ve baş harfleri C.L.F. olarak açıklanan bir kişi, Barselona’da şiddeti kışkırtma şüphesiyle gözaltına alındı. Bu tutuklama, aralarında bir kebapçı dükkanının da bulunduğu yabancılara ait iş yerlerinin tahrip edildiği olaylarla ilgili yapılan en az 14 gözaltıdan biri oldu.
Dezenformasyon Dalgası: Sahte Videolar ve Belgeler
Olayların tırmanmasında dezenformasyonun rolü büyük oldu. Saldırıya uğrayan Domingo’nun kanlar içindeki yüzünün görüntüleri gerçekti ve viral hale geldi. Ancak, saldırı anını gösterdiği iddiasıyla internette yayılan bir video tamamen sahteydi.
Gerçek Sanılan Sahte Saldırı Videosu
Hem kurban Domingo hem de yerel yetkililer, saldırganların olayı filme almış olabileceğini fakat internette dolaşan videonun bu saldırıya ait olmadığını doğruladı. Yapılan araştırmalar, söz konusu videonun aslında Torre Pacheco’ya yaklaşık 200 kilometre uzaklıktaki Almeria kasabasında başka bir kişiye yapılan farklı bir saldırıyı gösterdiğini ortaya çıkardı. Videodaki kişi, Instagram üzerinden yaptığı açıklamada görüntülerin kendisine ait olduğunu teyit etti ve olayın farklı olduğunu belirtti.
İlgisiz Görüntülerle Kışkırtma
Doğruluk kontrolü platformları, Torre Pacheco’daki huzursuzlukla ilişkilendirilen başka ilgisiz videoları da tespit etti. Bunlardan birinde, ‘göçmen’ olarak tanımlanan gençlerin yaşlı bir adama saldırdığı iddia edildi, ancak videonun 2021’de Meksika’da çekildiği anlaşıldı. Bir başka sahte videoda ise polise nesneler fırlatıldığı görülüyor ve olayın Torre Pacheco’da geçtiği iddia ediliyordu, fakat bu görüntülerin de İspanya’nın başka bir kasabası olan Torrevieja‘ya ait olduğu belirlendi.
Sahte Belediye Bildirisi
Dezenformasyon sadece videolarla sınırlı kalmadı. Torre Pacheco belediye binasından gönderilmiş gibi görünen sahte bir bildiride, ‘göçmenliğin ortak payda olduğu’ olaylar nedeniyle protesto çağrısı yapıldığı iddia edildi. Belediye, böyle bir belgenin varlığını yalanladı. Buna rağmen sahte belge, Telegram’da ve Rus devlet destekli medya kuruluşu Pravda tarafından yayıldı. Gerçekte ise belediye, ‘belediyedeki son suç eylemlerine karşı’ bir gösteri düzenlemiş, ancak göçmenliği hedef göstermemişti.
Yetkililer Nefret Söyleminin Üzerine Gidiyor
İspanyol yetkililer, sosyal medyadaki nefret söylemi ve kışkırtmaların Torre Pacheco’daki gerilimi tırmandırdığını vurguladı. ‘Deport Them Now’ grubuna ait Telegram kanallarında göçmenlerin ‘avlanması’ için çağrılar yapıldığı tespit edildi. Polis kaynakları, yüzlerce radikal aşırılık yanlısının internet üzerinden organize olarak ayaklanmalara katılmak üzere kasabaya geldiğini bildirdi.