Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, 3. Şuşa Küresel Medya Forumu kapsamında Hankendi şehrinde önemli açıklamalarda bulundu. Aliyev, bölgesel ve küresel meselelere dair yaptığı değerlendirmelerde Rusya’dan Ermenistan’a kadar pek çok konuda net mesajlar verdi.
Zengezur Koridoru ve AB Gözlem Misyonu
Aliyev, Zengezur Koridoru‘nun bir ABD şirketi tarafından yönetilmesi önerisine ilişkin, “Bunu Ermenistan yönetimine sormak lazım. Bizim arazimizde herhangi bir şirket yönetimi söz konusu olamaz,” diyerek konudaki kararlılığını vurguladı. Ermenistan’daki Avrupa Birliği Gözlem Misyonu’nu hedef alan Aliyev, şu ifadeleri kullandı:
“Onlar profesyonel ajanlardır. İran’a karşı casusluk faaliyetinde bulunuyorlar. Bazen dürbünle bizi de izliyorlar fakat biz de onları izliyoruz.”
Zengezur Koridoru konusundaki temel taleplerini de sıralayan Aliyev, “Bizim Azerbaycan’dan Azerbaycan’a (Nahçıvan) engelsiz ve güvenli geçiş hakkımız sağlanmalıdır. Yüklerimiz ve vatandaşlarımız, Ermeni sınır muhafızlarının yüzünü görmemeli. Bu, adil bir taleptir,” dedi ve bu talepleri bizzat Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan‘a ilettiğini belirtti.
Rusya’ya Uçak ve Tazminat Çağrısı
Aliyev, Rusya hava sahasında vurularak Kazakistan’a düşen Azerbaycan yolcu uçağı hakkında sert konuştu. Olayın üzerinden 7 ay geçmesine rağmen Rusya’dan resmi bir yanıt alınamadığını belirten Aliyev, taleplerini net bir şekilde dile getirdi:
“Bizim için her şey açıktır. Ne olduğunu biliyoruz ve kanıtlıyoruz. Rus yetkililer de ne olduğunu çok iyi biliyor. Komşular birbirlerine karşı böyle yapmamalı. Talebimiz doğaldır: Suçlarını itiraf etsinler. Uçağımızı vuranlar cezalandırılsın. Mağdurların ailelerine tazminat ödensin. AZAL’ın uçağı için de tazminat ödenmelidir.”
Azerbaycan’ın uluslararası adalete başvuracağını ve bu konuda Rusya’yı bilgilendirdiklerini de sözlerine ekledi.
“Barış Anlaşmasına Çok Yakınız”
Anadolu Ajansı Stratejik İletişim ve Dış İlişkiler Müdürü Bilgehan Öztürk’ün “Barış anlaşmasına ne kadar yakınız?” sorusunu yanıtlayan Aliyev, sürecin olumlu ilerlediğini ifade etti. “Barış anlaşmasının metni üzerinde uzlaşı sağlandı. 2023’te egemenliğimizi tam sağladıktan sonra onlar Karabağ hususundan vazgeçti,” diyen Aliyev, anlaşmanın imzalanmasının önündeki son engellerin de kalkmak üzere olduğunu belirtti.
“Ermenistan anayasası ve AGİT Minsk Grubu hususları çözüldüğünde anlaşma imzalanacaktır. Düşünüyorum ki barış anlaşmasını imzalamaya çok yakınız. Bu süreç geri dönüşü olmayan bir hal aldı ve anlaşmanın imzalanması bölgede büyük değişimlere neden olacaktır.”
Karabağ’ın Yeniden İnşası ve Yapay Zeka
İşgalden kurtarılan bölgelerdeki imar çalışmalarına da değinen Cumhurbaşkanı Aliyev, “Bu bölgeyi cennete dönüştüreceğimizi söylemiştim. Artık cennetin küçük bir parçasını gözlerimizle görüyoruz,” dedi. Bölgede yollar, tüneller ve üniversiteler inşa edildiğini belirten Aliyev, insan sermayesinin önemine dikkat çekti. Yapay zeka kullanıp kullanmadığı sorusuna ise, “Yapay zeka kullanmıyorum. Fakat aile bireylerimden kullananlar var. Muhtemelen zaman gelecek ben de kullanacağım,” yanıtını verdi.