Enerji ve Madencilik Sektörünü Yeniden Şekillendiren Yasa Meclis’ten Geçti
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu, enerji ve maden sektörlerinde önemli düzenlemeler getiren Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi‘nin 8 maddesini daha onayladı. Kabul edilen maddeler, maden ruhsatlarındaki çevre uyum teminatından devlet hakkı oranlarına, imar yetkilerinden yenilenebilir enerji teşviklerine kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor.
Maden Kanunu’nda Kritik Düzenlemeler
Yeni yasa ile Maden Kanunu‘nda önemli değişiklikler yapıldı. Öne çıkan düzenlemeler şunlardır:
- Çevre Uyum Teminatı: Teminat mektubu olarak sunulan çevre ile uyum teminatlarının bir yıl içinde nakde çevrilmesi zorunlu kılındı. Bu süre içinde nakde çevrilmeyen mektuplar, doğrudan paraya çevrilerek rehabilitasyon bedeli hesabına aktarılacak.
- Rehabilitasyon Bedeli: Ruhsat bedellerinin %30’unun rehabilitasyon için tahsil edildiği uygulamada indirim yapılacak, bunun yerine bedel kadar ek rehabilitasyon bedeli alınacak.
- Devlet Hakkı Oranları: Ons fiyatı 2.101 dolar ve üzerinde olan değerli madenlerde devlet hakkı oranı artırılacak.
- Krom Madeni: Krom madeni, özel statüsünü yitirerek genel hükümlere tabi olacak.
Yenilenebilir Enerjiye Teşvikler 2030’a Uzatıldı
Kanun teklifi, yenilenebilir enerji yatırımlarını desteklemeyi sürdürüyor. Bu kapsamda, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri için uygulanan izin, kira ve irtifak bedellerindeki %85’lik indirim süresi 31 Aralık 2030’a kadar uzatıldı. Ayrıca, meraların Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEK) olarak tahsis edilmesinin önü açıldı.
Rüzgar ve Güneş Santralleri İçin İzin Süreçleri Kolaylaştı
Rüzgar ve güneş enerjisi santrallerinin orman arazilerine kurulmasına yönelik izin süreçleri basitleştirildi. Yatırımcılara ön lisans süresi kadar izin verilebilecek ve bu izinler, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) lisans bildirimine göre uzatılabilecek. Ek olarak, kuş göç yolları üzerindeki rüzgar projeleri için ornitolojik (kuş bilimi) gözlem yapma şartı getirildi.
İmar ve Ruhsat Yetkisi Artık Enerji Bakanlığı’nda
Yapılan en dikkat çekici değişikliklerden biri de imar yetkisiyle ilgili oldu. Ön lisans veya üretim lisansı bulunan rüzgar ve güneş santralleri için gereken imar planı ve parselasyon planlarını onaylama yetkisi doğrudan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na verildi. Yapı uygunluk belgesi gibi ruhsat süreçleri de Bakanlık tarafından yürütülecek ve bu belge, iş yeri açma ve çalışma ruhsatı yerine geçecek. Ayrıca, 2024’ten önce ruhsatsız kurulan tesislere geriye dönük imar cezası kesilmeyecek; bu tesisler, gerekli mühendislik raporlarıyla uygunluk belgesi alarak faaliyetlerine devam edebilecek.
Görüşmeler Sırasında Meclis’te Gergin Anlar
Teklifin Meclis Genel Kurulu’ndaki görüşmeleri zaman zaman gergin anlara sahne oldu. CHP Rize Milletvekili Tahsin Ocaklı‘nın 19. maddenin görüşülmesi sırasında kürsüyü işgal etmesi üzerine oturuma ara verildi. CHP ve DEM Parti milletvekillerinin de destek verdiği protesto ve yaşanan kısa süreli arbedenin ardından madde kabul edildi. Toplamda 14,5 saat süren görüşmeler sonucunda teklifin 19 maddesi yasalaşmış oldu.