Evrenin Derinliklerinde Tarihi Keşif: Rekor Büyüklükte Kara Delik Birleşmesi Saptandı
Uluslararası bir araştırma ekibi, evrenin şimdiye kadar tanık olduğu en büyük kara delik birleşmesini tespit etti. LIGO-Virgo-KAGRA (LVK) işbirliği tarafından yapılan duyuruya göre, “GW231123” olarak adlandırılan bu kozmik olay sonucunda 225 Güneş kütlesine sahip devasa yeni bir kara delik oluştu. Bu keşif, kara delik birleşmeleriyle oluşan en kütleli yapı olarak bilim tarihine geçti.
Kütle Çekim Dalgalarını Dinleyen Dev Gözlemevleri
LIGO projesi, 2016 yılında kütle çekim dalgalarını ilk kez doğrudan tespit ederek Albert Einstein’ın genel görelilik teorisini bir kez daha kanıtlamıştı. Bu dalgalar, uzay-zaman dokusunda meydana gelen ve ışık hızında yayılan minyatür titreşimlerdir. LIGO’nun inanılmaz hassasiyete sahip dedektörleri, bu dalgaları yakalamak için tasarlanmıştır. İtalya’daki Virgo ve Japonya’daki KAGRA dedektörleriyle güçlerini birleştiren LIGO, LVK gözlem ağını oluşturmaktadır. Kasım 2023’te yapılan gözlemler, bu tarihi olayın kaydedilmesini sağladı.
GW231123: Rekorları Altüst Eden Birleşme
GW231123 olayında çarpışan iki kara deliğin kütleleri, bilim insanlarını şaşırtacak boyutlardaydı. Ölçümlere göre, bu birleşmeyi oluşturan kara deliklerin kütleleri sırasıyla yaklaşık 100 ve 140 Güneş kütlesiydi. Bu alandaki bir önceki rekor, 2021 yılında keşfedilen ve birleşme sonucu 140 Güneş kütleli bir kara delik oluşturan GW190521 olayına aitti.
Teorileri Zorlayan Hızlı Dönüşler
Bu keşfi daha da ilgi çekici kılan bir diğer unsur ise, birleşen her iki kara deliğin de genel görelilik teorisinin izin verdiği neredeyse maksimum hızlarda dönüyor olmasıdır. Bilim insanları, bu durumun standart yıldız evrimi modelleriyle açıklanmasının zor olduğunu belirtiyor.
Uzmanlara göre, bu kadar yüksek dönüş hızları, mevcut teorilere meydan okuyor ve kara deliklerin oluşumuna dair yeni senaryoları gündeme getiriyor.
“İkinci Nesil” Kara Delik Teorisi
Araştırmacıların en güçlü tahmini, bu devasa yapıların daha önceki birleşmelerden doğmuş “ikinci nesil” kara delikler olabileceği yönünde. Bu hipoteze göre, gözlemlenen bu devler, geçmişte daha küçük kara deliklerin bir araya gelmesiyle oluşmuş olabilir. Bu tarihi keşif, hem evrenin işleyişi hem de kara deliklerin evrimsel geçmişi hakkındaki varsayımlarımızı yeniden şekillendirme potansiyeli taşıyor.