Türkiye’de Ekonomik Tablo ve Geçim Sıkıntısı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), “herkes için ekonomi” adlı mikro sitesinde borç yönetimiyle ilgili “Yapılandırma nedir?” başlıklı dikkat çekici bir video yayımladı. Bu tavsiye, milyonlarca vatandaşın ekonomik zorluklarla mücadele ettiği bir dönemde geldi.
2025 yılı Haziran ayı itibarıyla 4 kişilik bir ailenin açlık sınırının 26 bin 115 liraya yükselmesi ve asgari ücreti yaklaşık 4 bin TL aşması, geçim sıkıntısının boyutunu gözler önüne seriyor. Enflasyon karşısında eriyen alım gücü ve yüksek faiz oranları, vatandaşların hem mevcut kredi kartı borçlarını hem de daha önce çektikleri kredileri ödemesini neredeyse imkansız hale getiriyor.
TCMB’den Tartışmalı Yapılandırma Önerisi
Yaşanan bu ekonomik darboğaza karşılık TCMB, vatandaşlara borçlarını daha uzun vadeye yayarak yapılandırmalarını öneren bir video ile çözüm sundu. Videoda, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) bireysel kredi kartı ve ihtiyaç kredisi borçları için 48 aya kadar yapılandırma imkânı tanıdığı belirtildi.
Merkez Bankası’nın Örnek Hesaplaması
TCMB’nin paylaştığı videoda yapılandırmanın mantığı şu ifadelerle açıklandı:
“Peki yapılandırma ne demek? Ne avantaj sağlıyor? Kredi yapılandırma, kredi borçlarının daha uygun koşullarda yeniden düzenlenmesine olanak veriyor. Yapılandırma, kredi borçlarının daha ödenebilir taksitlere bölünmesi anlamına geliyor.”
Videoda sunulan örnek hesaplama ise şu şekildeydi:
- Ana Borç: 250.000 TL
- Yapılandırma Öncesi: %4,75 faiz oranı ve 12 ay vade ile aylık taksit 30.100 TL.
- Yapılandırma Sonrası: %3,11 faiz oranı ve 48 ay vade ile aylık taksit 11.800 TL‘ye düşüyor.
Bu hesaplamayla TCMB, aylık ödemelerin düşerek borcun daha kolay yönetilebilir hale geldiğini vurguladı.
Yapılandırmanın Gizli Maliyeti: Katlanan Toplam Borç
Ancak videoda asıl dikkat çekici ve göz ardı edilen nokta, toplam geri ödeme tutarı oldu. Yapılan detaylı hesaplama, yapılandırmanın maliyetini açıkça ortaya koyuyor.
- 12 Aylık Planda Toplam Ödeme: Aylık 30.106 TL taksitle toplamda 361.272 TL ödenerek borç kapatılıyor.
- 48 Aylık Yapılandırmada Toplam Ödeme: Aylık 11.880 TL taksitle toplamda 570.240 TL ödenerek borç kapatılabiliyor.
Sonuç olarak, borcu 48 aya yapılandırmak, toplam geri ödemede 208.968 liralık devasa bir fark yaratıyor. Bu durum, 250 bin liralık anaparanın toplam maliyetini %83,58 oranında artırarak borcu neredeyse ikiye katlıyor. TCMB’nin videosunda bu kritik detaya yer verilmemesi, önerinin ne kadar mantıklı olduğu konusunda ciddi soru işaretleri doğurdu.