Türkiye’nin Enerji Sektöründe Dev Yatırımlar ve Büyüme Rakamları
Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (Elder), Türkiye’nin enerji altyapısına ışık tutan “2024 Elektrik Dağıtım Sektör Raporu”nu kamuoyuyla paylaştı. Rapor, ülke genelindeki yatırım tutarları, tüketim ve üretim istatistikleri, trafo sayıları, hat uzunlukları ve abone verileri gibi kritik bilgileri içeriyor.
2024 Yılında 52,4 Milyar Liralık Yatırım
Rapora göre, Türkiye’de elektrik dağıtım şirketleri 2024 yılında onaylı birim bedeller üzerinden toplam 52 milyar 465 milyon liralık rekor bir yatırım gerçekleştirdi. Bu dev bütçenin dağılımı şu şekilde oldu:
- Şebeke Yatırımları: 40 milyar 972 milyon lira
- Yasal Zorunluluk Yatırımları: 7,6 milyar lira
- Şebeke İşletim Sistemleri Yatırımları: 3 milyar lira
- Diğer Yatırım Harcamaları: 822 milyon lira
- AR-GE Projeleri: 37,9 milyon lira
Bölgesel bazda incelendiğinde, en yüksek yatırımı 5 milyar 77 milyon lira ile Meram EDAŞ yaparken, onu 4,5 milyar lira ile Dicle EDAŞ ve 4,2 milyar lira ile Toroslar EDAŞ takip etti.
Elektrik Tüketiminde 279 Teravatsaat ile Tarihi Zirve
2024 yılı sonu itibarıyla faturalanan toplam elektrik tüketimi, bir önceki yıla göre %5,76 artarak 279,04 teravatsaat ile rekor seviyeye ulaştı. Bu tüketimin 207,3 teravatsaati dağıtım, 71,74 teravatsaati ise iletim şebekesinden kaynaklandı.
Sektörel Tüketim Dağılımı
Tüketimde aslan payını sanayi sektörü aldı. Sektörlerin toplam tüketimdeki payları ise şöyle sıralandı:
- Sanayi: 113,95 teravatsaat (%40,84)
- Meskenler: 75,09 teravatsaat (%26,91)
- Kamu ve Özel Hizmetler: 71,86 teravatsaat (%25,75)
- Tarımsal Sulama: 12,41 teravatsaat (%4,45)
- Aydınlatma: 5,73 teravatsaat (%2,05)
Abone Sayısı 50,7 Milyona Dayandı
Türkiye genelinde elektrik dağıtım sistemini kullanan toplam tüketici sayısı, 2024’te %1,94’lük artışla 50 milyon 692 bin 800 aboneye yükseldi. En fazla aboneye sahip şirket 5 milyon 506 bin ile Boğaziçi EDAŞ olurken, onu Başkent EDAŞ (4 milyon 656 bin) ve Toroslar EDAŞ (4 milyon 425 bin) izledi.
Elektrik Üretiminde Dengeler Değişiyor
Toplam lisanslı elektrik üretimi, bir önceki yıla kıyasla %4,9 artarak 326 bin 843 gigavatsaate ulaştı. Üretimde kaynak dağılımı incelendiğinde, doğal gaz santrallerinin payının %21,9’dan %19,9’a gerilediği görüldü. Buna karşılık, hidroelektrik santrallerinin payı %20,5’ten %22,9’a, rüzgarın payı ise %10,9’dan %11,2’ye yükseldi. Lisanssız elektrik üretimi ise %37,7 artarak 20 bin 370 gigavatsaat oldu ve bu alanda güneş enerjisinin payı %98,5’e çıktı.
Türkiye’nin Dağıtım Altyapısı Genişliyor
2024 sonu itibarıyla Türkiye’nin toplam elektrik dağıtım hattı uzunluğu 1 milyon 491 bin kilometreye ulaştı. Bu hatların 1 milyon 127 bin kilometresi havai, 364 bin kilometresi ise yer altı hatlarından oluşuyor. Toplam trafo sayısı ise 557 bin 438’e yükseldi. Sektördeki ortalama teknik ve teknik olmayan kayıp oranı ise %18,41’lik düşüşle %8,99 seviyesine geriledi. Ayrıca, EPDK desteğiyle geliştirilen AR-GE proje sayısı 472’ye ulaştı.