Zeytinlikler İçin Kritik Gelişme: Madencilik Faaliyetlerine İzin Veren Yasanın 18 Maddesi Meclis’ten Geçti

TBMM Genel Kurulu‘nda, kamuoyunda “Süper İzin” olarak bilinen ve zeytinlik alanların madencilik faaliyetlerine açılmasını içeren kanun teklifinin ilk 18 maddesi oylandı ve kabul edildi.

Tartışmalı Kanun Teklifinin Detayları

AKP tarafından sunulan önergeyle, 3213 sayılı Kanun’a eklenen geçici 45’inci maddede önemli bir değişiklik yapıldı. Maddeye göre, taşınan ve taşınamayan zeytin ağacı sayısının en az iki katı yeni zeytin ağacı dikilmesi şartı getirildi.

Yeni Zeytin Bahçeleri ve Kiralama Koşulları

Kanun teklifi, yeni zeytin bahçelerinin tesisi ve taşınacak ağaçlar için Hazine arazilerinin kullanımına yönelik düzenlemeler içeriyor. Bu kapsamda öne çıkan maddeler şunlardır:

  • Hazine taşınmazları, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın onayıyla tahsis edilebilecek.
  • Kamu iktisadi teşebbüslerine ait araziler de bu amaçla kullanılabilecek.
  • Zeytinliği kamulaştırılan ve talepte bulunan mülk sahiplerine, araziler harca esas değerin yüzde biri üzerinden yirmi yıl süreyle doğrudan kiralanabilecek.
  • Kira süresi sonunda bakım yükümlülüklerini yerine getiren kiracıların sözleşmeleri, talep üzerine onar yıllık periyotlarla uzatılabilecek.

Madencilik Faaliyetlerine “Kamu Yararı” İzni

Teklife göre, ülkenin elektrik ihtiyacını karşılamaya yönelik madencilik faaliyetlerinin tapuda zeytinlik olarak kayıtlı alanlara denk gelmesi durumunda, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından “kamu yararı” gözetilerek özel izin verilebilecek. Bu iznin verilebilmesi için faaliyetlerin başka bir alanda yürütülmesinin mümkün olmaması şartı aranacak.

İzin verilen sahadaki zeytin ağaçlarının, öncelik maden sahasının bulunduğu ilçe ve il sınırları olmak üzere başka bir yere taşınması gerekecek. Ayrıca, madencilik faaliyeti yürütülen her yıl için ruhsat sahibinden işletme ruhsat bedeli kadar ek bir rehabilitasyon bedeli tahsil edilecek.

Yenilenebilir Enerji Tesislerine Özel Düzenlemeler

Kanun, yenilenebilir enerji yatırımlarını teşvik etmek amacıyla da önemli maddeler içeriyor:

  • Yenilenebilir enerji üretim lisansı bulunan tesisler için gerekli özel mülklerin temininde, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) tarafından 31 Aralık 2030’a kadar “acele kamulaştırma” kararı alınabilecek.
  • Bu tarihe kadar işletmeye girecek yenilenebilir enerji tesislerinin izin, kira ve irtifak işlemlerinde yüzde 85 indirim uygulanacak.
  • Enerji ithalatını azaltma hedefiyle mevcut izin, kira ve irtifak indirimlerinin süresi de 5 yıl daha uzatılacak.

Görüşmelerin ardından TBMM Genel Kurulu, çalışmalarına devam etmek üzere 14.00’te toplanmak üzere kapandı.