Aliyev’den Bölgesel ve Küresel Değerlendirmeler
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, 3. Şuşa Global Media Forumu kapsamında Hankendi şehrinde katılımcılarla bir araya gelerek önemli açıklamalarda bulundu. Aliyev, bölgesel ve küresel gündeme dair kritik konuları masaya yatırdı.
Zengezur Koridoru ve AB Misyonu Tartışmaları
Zengezur Koridoru’nun bir ABD şirketi tarafından yönetilmesi teklifine ilişkin Aliyev, “Bunu Ermenistan yönetimine sormak lazım. Bizim arazimizde herhangi bir şirket yönetimi söz konusu olamaz” ifadelerini kullandı. Ermenistan’daki Avrupa Birliği Gözlem Misyonu hakkında ise sert konuştu: “Onlar profesyonel ajanlardır. İran’a karşı casusluk faaliyetinde bulunuyorlar. Bazen dürbünle bizi de izliyorlar fakat biz de onları izliyoruz.”
Aliyev, Zengezur Koridoru’na ilişkin temel taleplerini net bir dille ifade etti:
“Bizim Azerbaycan’dan Azerbaycan’a (Nahçıvan) engelsiz ve güvenli geçiş hakkımız sağlanmalıdır. Bu, Azerbaycan’ın bir kısmından diğer kısmına geçiş şeklinde olmalıdır. Bizim yükler ve vatandaşlarımız, Ermeni sınır muhafızlarının yüzünü görmemeli. Bu, adil bir taleptir.”
Cumhurbaşkanı, bu talepleri bizzat Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’a ilettiğini de sözlerine ekledi.
Rusya’ya Düşürülen Uçak İçin Tazminat Çağrısı
Aliyev, Rusya hava sahasında vurularak Kazakistan’a düşen yolcu uçağıyla ilgili Rusya’dan bekledikleri adımları açıkladı. “Maalesef (düşürülen uçak hususunda) Rusya tarafından herhangi bir resmi yanıt almadık. Olayın üzerinden 7 ay geçti. Bizim için her şey açıktır,” diyen Aliyev, taleplerinin doğal olduğunu vurguladı. “Suçlarını itiraf etsinler. Uçağımızı vuranlar cezalandırılsın. Mağdurların ailelerine tazminat ödensin. AZAL’ın uçağı için de tazminat ödenmelidir.“
Azerbaycan uçağının iki kez isabet aldığını belirten Aliyev, “Başsavcılığımız mütemadi muadillerine mektup yazıyor fakat ‘araştırma sürüyor’ yanıtı geliyor. Biz bunu unutmayacağız. Biz uluslararası adalete başvuru yapacağız. Bu hususta Rusya’yı da bilgilendirdik” dedi.
“Barış Anlaşmasını İmzalamaya Çok Yakınız”
Anadolu Ajansı Stratejik İletişim ve Dış İlişkiler Müdürü Bilgehan Öztürk’ün “Barış anlaşmasına ne kadar yakınız?” sorusuna yanıt veren Aliyev, barış sürecinin Azerbaycan’ın önerisiyle başladığını hatırlattı. “Onlara dedik ki ‘Karabağ bizim iç meselemizdir ve uluslararası anlaşmada iç mesele hususunda madde olamaz.’ Biz 2023’te egemenliğimizi tam sağladıktan sonra onlar Karabağ hususundan vazgeçti” diye konuştu.
Aliyev, Ermenistan’ın anayasası ve AGİT Minsk Grubu konuları çözüldüğünde anlaşmanın imzalanacağını belirterek, “Düşünüyorum ki barış anlaşmasını imzalamaya çok yakınız. Bu süreç geri dönüşü olmayan bir hal aldı. Anlaşmanın imzalanması bölgede büyük değişimlere neden olacaktır. Güney Kafkasya’ya barış ve istikrar lazım” dedi.
Karabağ’ın Yeniden İnşası ve Yapay Zeka
İşgalden kurtarılan bölgelerdeki imar çalışmalarına da değinen Aliyev, Karabağ’da büyük işler yapıldığını ve ata yurtlarına dönenlerin sayısının arttığını belirtti. “Yollar, tüneller inşa edildi ve ediliyor. Tünellerin toplam uzunluğu 80 kilometredir. Bu bölgeyi cennete dönüştüreceğimizi söylemiştim. Artık cennetin küçük bir parçasını gözlerimizle görüyoruz” dedi. Yapay zeka kullanıp kullanmadığı sorusuna ise, “Yapay zeka kullanmıyorum. Fakat aile bireylerimden kullananlar var” yanıtını verdi.