İrade Gücünü Artırmak İçin Bilimsel İpuçları
Daha güçlü bir iradeye sahip olmak, hayatın pek çok alanında başarıyı getiren önemli bir özelliktir. Peki, öz denetiminizi nasıl geliştirebilirsiniz? İşte bilimsel araştırmalara dayanan ve kolayca uygulayabileceğiniz bazı etkili stratejiler.
1. İdrarınızı Tutmak: Beklenmedik Bir Disiplin Egzersizi
Birleşik Krallık’ın eski Başbakanı David Cameron‘ın önemli toplantılardan önce bu ilginç stratejiyi kullandığı iddia ediliyor. Bu fikrin ardındaki mantık oldukça basit: Beyin bir görev üzerinde öz denetim uyguladığında, bu disiplin diğer görevlere de yansır.
Psychological Science dergisinde yayımlanan bir çalışmada bu durum test edilmiştir. Katılımcıların bir kısmına birkaç bardak su içirildikten sonra tuvalete gitme ihtiyaçları oluştuğunda para kazanmaları için iki seçenek sunulmuştur:
Tuvalete gitme ihtiyacı hisseden katılımcıların, daha küçük ama anında verilecek ödülü reddederek, bekleyip daha büyük ödülü kazanma eğiliminde oldukları gözlemlenmiştir. Bu, klasik bir irade gücü testi olarak kabul edilir.
2. Üzerine Bir Gece Uyumak: Sınırlı Kaynağınızı Koruyun
Psikologlar, irade gücünü gün içinde tükenebilen “sınırlı bir kaynak” olarak tanımlar. Öz denetimimizin ne zaman sınanacağını her zaman kontrol edemesek de, özellikle büyük kararlar alırken aceleci davranmamak önemlidir. Bir araba almak ya da bir ilişkiyi sonlandırmak gibi önemli kararlar öncesinde üzerine bir gece uyumak, sabah pişmanlık duymanızı engelleyebilir.
3. Biraz Şekerle Enerji Patlaması
Öz denetim, beynin enerji rezervlerini doğrudan tüketir. Bu durum, özellikle aç olduğunuzda iradenizin neden daha zayıf olduğunu açıklar. Yapılan bir araştırma, yargıçların öğle yemeğinden hemen önce daha aceleci kararlar verme eğiliminde olduğunu göstermiştir. Bu durum, akşam yemeğine doğru neden daha kolay sinirlendiğimizi ve “açken öfkelenme” (hangry) halini yaşadığımızı da açıklayabilir.
Basit bir tatlı içecek, anlık bir enerji desteği sağlayarak beyinsel rezervlerinizi yenileyebilir. Ancak, sağlıklı bir yaşam tarzı hedefliyorsanız şekerli içeceklerin düzenli bir strateji olmadığını unutmamak gerekir. (Kaynak: PNAS)
4. Gülmek: Mizahın Yenileyici Gücü
İrade gücü gün içinde ve açlıkla zayıflasa da onu yenilemenin yolları vardır. Mizah, bu yollardan biridir. Yakın zamanda yapılan bir araştırma, komik videolar izleyen kişilerin sonrasında dürtülerini daha iyi kontrol edebildiğini ortaya koymuştur. Örneğin, bu kişiler sağlıklı olduğu söylenen ama tadı kötü bir içeceği içmeye daha istekli olmuşlardır. (Kaynak: Journal of Experimental Social Psychology)
5. Meditasyon Yapmak: Duygusal Dengeyi Sağlamak
Öz denetim, nihai hedefe odaklanmayı gerektirdiği için çoğu zaman zorlayıcı duyguları bastırmayı içerir. Neyse ki, farkındalığa dayalı düşünme (mindfulness) ve meditasyon, duygularınızı dengelemenize yardımcı olabilir. Bu sayede kendi çıkarınızdan sapmadan hedeflerinize uygun şekilde davranmaya devam edebilirsiniz. Kolay bir meditasyon tekniği olarak, dikkatinizi vücudunuzun farklı bölgelerine yönlendirip her bölgede hissettiğiniz duyulara odaklanabilirsiniz.
6. Kendinizi Suçlamayı Bırakmak: Yenilenmek İçin Mola Verin
Zihnimiz, suçluluk duygusunu otomatik olarak hazla ilişkilendirme eğilimindedir. Bu nedenle, keyif almamamız gerektiğini düşündüğümüz şeyler bize daha çekici gelebilir. Buna karşılık, küçük kaçamaklar sonrası kendinize yüklenmemek, kararlılığınızı korumanıza yardımcı olacak bir ‘mola’ etkisi yaratabilir. Eğer bir kararınızı bozduğunuzu fark ederseniz, bunu büyük bir başarısızlık olarak görmek yerine, sizi yeniden mücadeleye hazırlayacak küçük bir sapma olarak düşünün ve kendinize karşı anlayışlı olun.