Küresel Piyasaları Şekillendiren Gelişmeler: Enflasyon ve Tarifeler
Geçtiğimiz hafta emtia piyasaları, Amerika Birleşik Devletleri’nden gelen önemli ekonomik veriler ve eski Başkan Donald Trump’ın gümrük tarifelerine yönelik açıklamalarıyla hareketli bir seyir izledi. ABD’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), haziran ayında aylık bazda %0,3, yıllık bazda ise beklentileri aşarak %2,7 arttı. Bu artışla birlikte aylık enflasyon ocaktan, yıllık enflasyon ise şubattan bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Buna karşılık, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) aylık bazda değişim göstermezken, yıllık artış %2,3 ile beklentilerin altında kaldı.
Ekonomik cephede bir diğer olumlu gelişme ise perakende satışlarda yaşandı. Mayıs ayındaki %0,9’luk sert düşüşün ardından, haziran ayında perakende satışlar aylık %0,6 artarak beklentileri aştı. Bu veriler, yatırımcıların odağında yer alırken, Trump’ın ticaret politikalarına ilişkin açıklamaları piyasalardaki yönü belirledi.
Trump’ın, Avrupa Birliği ve Meksika’dan ithal edilen ürünlere %30 gümrük vergisi uygulanacağını duyurması ve Ukrayna savaşı konusunda Rusya’ya 50 günlük bir ültimatom vererek anlaşma sağlanamazsa %100 ikincil gümrük vergisi getireceğini açıklaması, küresel ticaret gerilimlerini tırmandırarak yatırımcıları güvenli liman arayışına itti.
Bu gelişmeler neticesinde ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı %4,44 seviyesinde tamamlarken, dolar endeksi %0,6’lık artışla 98,5’e yükseldi.
Değerli Metaller Rekor Seviyeleri Test Etti
Yoğun haber akışının etkisiyle değerli metaller piyasasında dalgalı bir hafta geride kaldı. Altın üç haftanın zirvesini görürken, gümüş yaklaşık 14 yılın, platin 11 yılın ve paladyum da 2 yılın en yüksek seviyelerini test etti.
Gümüş, Platin ve Paladyumda Tarihi Yükselişler
Hafta boyunca dalgalı bir seyir izleyen gümüşün ons fiyatı, 39,13 dolar seviyesine ulaşarak Eylül 2011’den bu yana en yüksek düzeyini gördü. Analistler, gümüş piyasasında arz açığı olduğuna ve özellikle güneş enerjisi sektöründen gelen güçlü talebe dikkat çekiyor. Platinin ons fiyatı da yükselişini sürdürerek 1.485 dolar ile son 11 yılın zirvesine ulaştı. Analistler, bu yükselişte spekülatif alımların etkili olduğunu belirtiyor. Paladyumun ons fiyatı ise Rusya kaynaklı arz endişeleriyle 1342,71 dolara kadar tırmanarak Haziran 2023’ten bu yana en yüksek seviyesine çıktı.
- Platin: Haftalık %1,6 değer kazandı.
- Paladyum: Haftalık %2,1 değer kazandı.
- Altın: Haftalık %0,2 değer kaybetti.
- Gümüş: Haftalık %0,6 değer kaybetti.
Baz Metallerde Karışık Seyir
Baz metaller piyasası, gümrük tarifesi endişeleri ve Çin ile ABD’den gelen makroekonomik verilerin etkisiyle karışık bir hafta geçirdi. Çin ekonomisinin ikinci çeyrekte yıllık %5,2 büyüyerek beklentileri aşması ve ABD’deki güçlü perakende satış verileri, talep görünümünü destekledi. Bakır fiyatları, Trump’ın tarife açıklamasıyla yükselse de bazı sevkiyatların rotasını ABD’ye çevirmesiyle baskılandı. Endonezya’nın nikel ihracatı için tarife muafiyeti pazarlığı ise fiyatlar üzerinde belirgin bir etki yaratmadı.
- Çinko: Haftalık %2,8 değer kazandı.
- Kurşun: Haftalık %1 değer kazandı.
- Nikel: Haftalık %0,2 değer kazandı.
- Bakır: Haftalık %0,2 değer kaybetti.
- Alüminyum: Haftalık %0,1 değer kaybetti.
Petrol ve Doğal Gaz Piyasasında Son Durum
Petrol fiyatları, arz ve talep dinamiklerinin yanı sıra jeopolitik risklerle dalgalandı. Trump’ın Rusya’ya yaptırımlar için 50 günlük süre tanıması, başlangıçta artan arz endişelerini yatıştırdı. Ancak Irak ve Suriye’deki jeopolitik gerilimler ile güçlü mevsimsel talep, fiyatları destekledi. Bu gelişmelerle Brent petrolün varil fiyatı %2 azaldı. Diğer yandan, ABD’deki sıcak hava dalgasının klima talebini artırmasıyla doğal gaz fiyatları %6,8 değer kazandı.
Tarım Emtialarında Tarife ve Kuraklık Etkisi
Tarımsal emtialarda tarife endişeleri, kuraklık ve hasat gecikmeleri arz endişelerini canlı tuttu. Chicago Ticaret Borsası’nda işlem gören ürünlerde fiyatlar şu şekilde değişti:
- Soya Fasulyesi: %2,7 değer kazandı.
- Mısır: %3,3 değer kazandı.
- Buğday: %0,4 değer kazandı.
- Pirinç: %3,3 değer kaybetti.
Intercontinental Exchange’te (ICE) ise Brezilya kahvesine yönelik tarife beklentileri etkili oldu. Fiyatlar libre bazında kahvede %6,3, şekerde %1,3 ve pamukta %2 artarken, kakaonun ton fiyatı %5,8 azaldı.