Sisi’den CENTCOM Komutanına Net Mesaj: Nil Nehri Kırmızı Çizgimiz
Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi, başkent Kahire’de temaslarda bulunan ABD Merkez Kuvvetler (CENTCOM) Komutanı General Michael Erik Kurilla ile bir araya geldi. Mısır Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, kritik görüşmede Sisi, Nil Nehri’nin ülkesi için bir ‘ulusal güvenlik meselesi’ olduğunu kesin bir dille ifade etti.
Mısır Savunma Bakanı Abdulmecid Sakr ve ABD’nin Kahire Büyükelçisi Hero Mustafa’nın da katıldığı toplantıda, iki ülke arasındaki stratejik işbirliğinin yanı sıra bölgesel gelişmeler de ele alındı. Cumhurbaşkanı Sisi, Gazze Şeridi’nde kalıcı bir ateşkese varılması ve insani yardım akışının yeniden sağlanması için Mısır’ın yoğun çabalarını sürdürdüğünü belirtti.
Yıllardır Çözülemeyen Hedasi Barajı Krizi
Mısır, Sudan ve Etiyopya arasında on yılı aşkın süredir devam eden Hedasi Barajı anlaşmazlığı, bölgedeki tansiyonun ana kaynaklarından biri olmayı sürdürüyor. Etiyopya, Afrika’nın en büyük hidroelektrik santrali olacak barajın inşasına 2 Nisan 2011’de başlamıştı.
Tarafların Pozisyonları
Baraj krizindeki temel anlaşmazlıklar şu şekilde özetlenebilir:
- Etiyopya: Nil sularının %85’ini besleyen Mavi Nil üzerinde inşa ettiği barajla enerji açığını kapatmayı ve bölgeye elektrik ihraç etmeyi amaçlıyor. Anlaşma olmaksızın barajı doldurmakta ısrar ediyor.
- Mısır ve Sudan: Su kaynaklarının büyük ölçüde Nil’e bağımlı olması nedeniyle, su paylarının azalmasından endişe ediyorlar. Barajın doldurulması ve işletilmesi konusunda yasal olarak bağlayıcı üçlü bir anlaşma talep ediyorlar.
Etiyopya’nın tek taraflı adımları sonucu Temmuz 2020’de barajın ilk dolumu yapılmış, 20 Şubat 2022’de ise elektrik üretimi başlamıştı. Geçmişte ABD’nin de arabuluculuk girişimleri olmuş, dönemin Başkanı Donald Trump konunun hızla çözüleceğine dair taahhütte bulunmuştu. Ancak bugüne dek kalıcı bir çözüme ulaşılamadı.