ABD ve İsrail Arasında Suriye Gerilimi Tırmanıyor
İsrail’in Suriye’ye yönelik devam eden askeri operasyonları, en yakın müttefiki olan Amerika Birleşik Devletleri ile arasında ciddi bir diplomatik krize neden oldu. Beyaz Saray yetkilileri, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu‘nun izlediği “aşırı sert” politikalardan duydukları endişeyi açıkça dile getirirken, bu durum iki ülke arasındaki hassas dengeleri zorluyor.
Beyaz Saray’da Netanyahu Endişesi
ABD yönetimi içerisinde, Netanyahu’nun Suriye’ye yönelik askeri müdahaleleri yoğun bir tartışma konusu haline geldi. Amerikalı yetkililer, İsrail’in son dönemdeki agresif adımlarının bölgesel istikrarı tehlikeye attığını vurguluyor. Bir yetkilinin, Netanyahu’nun “deli gibi davrandığını” ve “sürekli her şeyi bombaladığını” belirterek, Tel Aviv’in bu saldırılarla Başkan Trump’ın bölgedeki barış çabalarını “baltaladığını” ifade ettiği aktarıldı.
İsrail ordusu, son olarak Suriye’nin güneyindeki Süveyda kentine hava saldırıları düzenlemiş ve bu saldırıların Dürzileri koruma amacı taşıdığını iddia etmişti. Ancak ABD’li yetkililer, bu hamlenin bölgedeki dengeleri daha da bozduğu görüşünde birleşiyor.
Tel Aviv’in Tutulmayan Ateşkes Sözü
ABD’nin Türkiye Büyükelçisi Tom Barrack’ın, Suriye’deki çatışmalara diplomatik bir çözüm bulmak amacıyla İsrailli yetkililerle temas kurduğu biliniyordu. İsrail tarafının, Barrack’a saldırıları durdurma sözü vermesine rağmen operasyonlara devam etmesi, Washington’da büyük bir hayal kırıklığı yarattı.
Bu gelişmeler üzerine ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, geçtiğimiz Çarşamba günü Netanyahu’ya doğrudan “dur” çağrısında bulunmuştu. İsrail, Arap aşiretlerinin de bölgede harekete geçmesiyle Suriye ordusunun Süveyda’dan çekilmesi şartıyla ateşkese razı olmuştu.
Gazze’deki Kiliseye Saldırı Tepkileri Artırdı
İsrail’in 17 Temmuz‘da Gazze’deki Kutsal Aile Kilisesi‘ni vurması, gerilimi daha da tırmandırdı. ABD’li yetkililerin bu saldırı nedeniyle Netanyahu’ya sert tepki gösterdiği ve Başkan Donald Trump‘ın bizzat İsrail liderini arayarak izahat istediği öğrenildi. Saldırının ardından ABD’nin İsrail Büyükelçisi Mike Huckabee de İsrail hükümetini, ABD’li Evanjeliklerin vize almasını zorlaştırdığı gerekçesiyle eleştirdi.
İddialara göre İsrailli yetkililer, ABD’nin Suriye saldırılarına gösterdiği bu beklenmedik sert tepki karşısında şaşkınlığa uğradı. Axios haber sitesinin konuya ilişkin görüş aldığı altı farklı ABD’li kaynak, saldırıların Beyaz Saray’da ciddi endişe yarattığını doğruladı.
Üst Düzey Yetkililer Netanyahu’yu Trump’a Şikayet Etti
Beyaz Saray koridorlarında Netanyahu’ya karşı bir güven kaybı yaşandığı ve İsrail liderinin iç siyasi çıkarları doğrultusunda hareket ettiği yönünde eleştiriler yükseliyor. Habere göre, ABD’nin Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve Büyükelçi Tom Barrack gibi üst düzey isimlerin, Netanyahu’yu doğrudan Başkan Trump’a şikayet ettiği belirtildi.
Bir kaynak, “Bu uzun vadede büyük bir hata olacak” diyerek Netanyahu’nun siyasi ajandasının kararlarını etkilediğini savundu. Başka bir yetkili ise Trump yönetiminde Netanyahu’ya karşı artan bir şüphecilik olduğunu belirterek,
“Netanyahu bazen uslu durmayan bir çocuk gibi davranıyor. Beyaz Saray’da çok fazla rahatsız edici olduğu hissi hakim.”
şeklinde konuştu.
Trump’ın Sabrı ve İyi Niyeti Sınanıyor
Suriye’ye yönelik saldırılar, Netanyahu’nun Washington’un sabrını zorladığı ilk olay değil. Daha önce İran ve Gazze politikaları konusunda da benzer gerilimler yaşanmıştı. Trump’ın danışmanları, İsrail’deki koalisyon hükümetinde yer alan aşırı sağcı unsurların Netanyahu üzerindeki etkisinden endişe duyduklarını dile getirdi.
Suriye ve Gazze’deki saldırıların yanı sıra, geçtiğimiz hafta Filistin asıllı ABD vatandaşı Saif Musallet‘in İsrailli yerleşimciler tarafından öldürülmesi de tepkilere yol açtı. ABD’li yetkililer, Netanyahu’nun Trump’ın iyi niyetini suiistimal ettiğini ve bu durumun sürdürülebilir olmadığını belirterek, İsrail liderinin şansının ve Trump’ın sabrının tükenebileceği uyarısında bulundu.