Yunanistan’ın Ege ve İyon Denizi’nde iki yeni deniz parkı kurma planını duyurması, Türkiye ile arasında yeni bir diplomatik gerilime yol açtı. Türkiye Dışişleri Bakanlığı, bu tek taraflı girişime sert bir dille yanıt vererek, Ege’de iş birliğinin önemini vurguladı.
Yunanistan’ın Deniz Parkı Projeleri Neleri Kapsıyor?
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, yayınladığı bir video mesajıyla, biri İyon Denizi’nde diğeri ise Güney Ege’de olmak üzere iki farklı alanda deniz parkı oluşturulacağını açıkladı. Miçotakis, bu parkların tüm Akdeniz’deki en geniş korunan deniz alanları olacağını iddia etti.
Başbakanlık tarafından yayınlanan haritalara göre, planlanan parklar şu bölgeleri kapsıyor:
- İyon Denizi: Mora Yarımadası’nın güneyinden Lefkada Adası’na kadar uzanan geniş bir alan.
- Ege Denizi: Milos Adası’ndan Koç Baba Adası’na kadar uzanan bir bölge.
Yunanistan Başbakanlığı’nın açıklamasına göre, ilgili çevre çalışmaları 22 Eylül’e kadar kamuoyu tartışmasına açılacak. Sürecin devamında Çevre ve Enerji Bakanlığı’nın değerlendirmesi, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve Danıştay onayı gibi adımlar bulunuyor. Yasal sürecin ekim ayına kadar tamamlanması hedefleniyor.
Türkiye’den Gelen Resmi Yanıt
Yunanistan’ın planlarını kamuoyuna duyurmasının ardından Türkiye Dışişleri Bakanlığı yazılı bir açıklama yayınladı. Bakanlık, Yunanistan’ın bu girişimine karşı net bir tutum sergiledi.
“Yunanistan tarafından, biri Ege Denizi’nde diğeri İyon Denizi’nde olmak üzere iki Deniz Parkı 21 Temmuz 2025 tarihinde ilan edilmiştir. Yunanistan’ın bu girişimi geçtiğimiz yıl duyurmasının hemen ardından Bakanlığımızca 9 Nisan 2024 tarihinde yayımlanan açıklamada, Ege Denizi’nde ilan edilecek Deniz Parkları’nın iki ülke arasında birbiriyle bağlantılı Ege sorunları bağlamında, aidiyeti uluslararası antlaşmalarla Yunanistan’a devredilmemiş coğrafi formasyonlar dahil, hukuki açıdan hiçbir sonuç doğurmayacağı yinelenmişti. Söz konusu açıklamamızda kayıtlı hususlar bugün de geçerliliğini korumaktadır.”
Bakanlık, Ege ve Akdeniz gibi yarı kapalı denizlerde tek taraflı tasarruflardan kaçınılması gerektiğinin altını çizerek, uluslararası hukukun kıyıdaş devletler arasında iş birliğini teşvik ettiğini hatırlattı ve Türkiye’nin bu konuda iş birliğine hazır olduğunu belirtti.
“Türkiye de Kendi Projelerini İlan Edecek”
Açıklamanın devamında, çevrenin korunması gibi evrensel değerlerin, Ege sorunları ve egemenliği tartışmalı ada, adacık ve kayalıkların statüsü bağlamında istismar edilmesine izin verilmeyeceği vurgulandı.
“Türkiye de deniz alanlarında çevreyi korumaya matuf projelerini önümüzdeki günlerde ilan edecektir. Türkiye’nin, Yunanistan’la ilişkilerinde her iki tarafın da sürdürmek istediği ruhu yansıtan 7 Aralık 2023 tarihli Dostane İlişkiler ve İyi Komşuluk Hakkında Atina Bildirgesi çerçevesinde sorunların uluslararası hukuk, hakkaniyet ve iyi komşuluk temelinde çözümü için samimi ve kapsamlı bir yaklaşım benimsenmesi gerektiği yönündeki tutumunu muhafaza ettiğini bu vesileyle belirtmek isteriz.”