Ege’de Deniz Parkı Gerilimi: Türkiye’den Karşı Hamle Hazırlığı
Yunanistan’ın İyon ve Ege Denizi’nde tek taraflı olarak deniz parkları ilan etme kararı, Türkiye tarafından hukuki geçerliliği olmayan ve mevcut statükoyu bozan bir girişim olarak değerlendirildi. Yetkililer, bu adımın Ege’de statüsü tartışmalı coğrafi formasyonlar gibi hassas konuları da içeren sorunlar bağlamında Türkiye için hiçbir hukuki sonuç doğurmayacağını belirtti.
Statükonun ve Seyrüsefer Serbestisinin Önemi
Türk yetkililer, Yunanistan’ın bu hamlesinin Ege Denizi gibi yarı kapalı bir denizde seyrüsefer serbestisine ve emniyetine engel teşkil etmemesi gerektiğinin altını çiziyor. Ege’deki statükonun bozulmamasının kilit önem taşıdığı vurgulanırken, Türkiye’nin statüsü tartışmalı coğrafi formasyonlar üzerinde yaratılabilecek fiili durumları asla kabul etmeyeceği yinelendi. Uygulamanın, seyir alanlarını daraltmaması ve uluslararası denizciliği olumsuz etkilememesi gerektiği ifade edildi.
Dışişleri Bakanlığı’ndan Sert Açıklama
Dışişleri Bakanlığı, konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, Yunanistan’ın girişiminin hukuki bir dayanağı olmadığını ve Türkiye’nin haklarını ihlal edebilecek hiçbir adımın karşılıksız kalmayacağını duyurdu. Bakanlık, çevrenin korunması gibi evrensel değerlerin, egemenlik tartışmaları için istismar edilmemesi gerektiğini belirtti.
“Ege ve Akdeniz gibi kapalı ya da yarı kapalı denizlerde tek taraflı tasarruflardan kaçınılması gerekmektedir. Uluslararası deniz hukuku, söz konusu denizlerde kıyıdaş devletler arasında çevre konuları dahil işbirliğini teşvik etmektedir. Bu bağlamda, ülkemizin Ege Denizi’nde bir kıyıdaş olarak Yunanistan’la işbirliğine her zaman hazır olduğunu hatırlatmak isteriz.”
Açıklamada ayrıca, 7 Aralık 2023 tarihli Dostane İlişkiler ve İyi Komşuluk Hakkında Atina Bildirgesi ruhuna uygun olarak sorunların uluslararası hukuk temelinde çözülmesi gerektiği vurgulandı.
Türkiye Kendi Deniz Parklarını İlan Edecek
Yunanistan’ın adımlarına karşılık olarak Türkiye’nin de kendi deniz parklarını ilan etme hazırlığında olduğu belirtildi. Yetkililer, Türkiye’nin Ege, Akdeniz, Karadeniz ve Marmara Denizi’ndeki tüm koruma alanlarını ve çevre önlemlerini mercek altına aldığını ve yakın zamanda bu konuda somut adımlar atılacağını ifade etti.
Bu hazırlık, Türkiye’nin daha önce ilan ettiği ve “MSPGlobal” platformunda yayımlanan “Deniz Mekansal Planlaması” ile uyumlu bir adım olarak görülüyor. Bu planlama ile Türkiye, deniz ve kıyı alanlarının sürdürülebilir kullanımına yönelik adımlarının uluslararası tanınırlığını sağlamıştı.