Mısır’dan Sudanlı Mültecilere Ücretsiz Dönüş Desteği
Sudan’daki iç çatışma nedeniyle yerinden edilen yüzlerce kişi, Mısır hükümetinin finanse ettiği ücretsiz bir tren yolculuğuyla evlerine dönmek üzere Kahire’nin merkez tren istasyonunda toplandı. Bu insani yardım, Sudan Silahlı Kuvvetleri’nin başkent Hartum’u Hızlı Destek Kuvvetleri’nden (RSF) geri almasının ardından gerçekleşti.
İç Savaşın Yıkımı ve İnsani Kriz
Nisan 2023’te başlayan iç savaşta RSF, başkent Hartum’u ele geçirmiş ve 20 Mayıs’ta hükümetin kenti tamamen geri aldığını duyurmasına kadar kontrolü elinde tutmuştu. Çatışmalarda 40 binden fazla insan hayatını kaybederken, savaş dünyanın en büyük yerinden edilme krizlerinden birine yol açtı. Mısır, kuzeye kaçan 1.5 milyondan fazla Sudanlı mülteciye ev sahipliği yaparak en fazla mülteci barındıran ülke oldu. Ülke içinde ise 7 milyondan fazla insan yerinden edildi.
Hartum, cumhurbaşkanlığı sarayı ve havaalanı da dahil olmak üzere büyük ölçüde yıkıma uğradı. Ancak kent, sakinlerinin geri dönmesi ve pazarların yeniden açılmasıyla yavaş yavaş canlanmaya başlasa da elektrik ve temel hizmetler henüz tam olarak sağlanamıyor.
Kahire’den Hartum’a Duygusal Yolculuk
Yaklaşık 2.080 kilometrelik yolculuk, Mısır’ın güney kenti Asvan’a 12 saatlik bir tren seyahati ile başlıyor ve buradan feribotlar ve otobüslerle Sudan’a devam ediyor. Hayatlarını küçük valizlere sığdıran yolcular, Pazartesi günü treni doldurdu.
Yolculardan Sudanlı gazeteci Asem el-Taieb, durumu “Mısır’dan ayrılıp eve dönmenin verdiği üzüntü ve sevinç gibi yoğun duygularla bazıları ağladı,” sözleriyle anlattı.
Aslen Omdurmanlı olan ve kızıyla birlikte dönen Awatef el-Hassan ise, “Sonunda aileme ve çocuklarıma kavuşacağım için mutluyum,” dedi.
Krizin Arka Planı ve İstikrarsızlık
Birleşmiş Milletler, Sudan’daki çatışmayı dünyanın en büyük insani krizi olarak tanımlıyor. Resmi ölüm rakamı 20.000 olarak belirtilse de, bazı yetkililer bu sayının 150.000’e kadar çıkabileceğini tahmin ediyor. Ülke, 2019’da uzun süreli lider Ömer el-Beşir‘in devrilmesinden bu yana istikrarsızlık içinde. 2021’deki askeri darbenin ardından General Abdulfettah el-Burhan ile RSF lideri General Muhammed Hamdan Dagalo (Hemedti) arasında 2023’te başlayan iktidar mücadelesi, ülkeyi bugünkü savaşa sürükledi. Her iki taraf da savaş boyunca insan hakları ihlalleriyle suçlanıyor.