Suriye’nin Güneyinde Ateşkes ve İsrail’in Talepleri
Suriye’nin güney bölgelerinde günlerdir süren şiddetli çatışmalar, taraflar arasında varılan anlaşma ile son buldu. Bölgede bir ateşkes sağlanırken, İsrail’in Süveyda ve çevresinin silahsızlandırılması yönündeki talebi dikkat çekti. Bu gelişme, bölgedeki dengeler ve İsrail’in Suriye’deki stratejisi hakkında yeni tartışmaları beraberinde getirdi.
Uzman Görüşü: İsrail’in ‘Tampon Bölge’ Stratejisi
Uluslararası İlişkiler Uzmanı Dr. Anar Ali, İsrail’in niyetlerini değerlendirdi. Ali, İsrail’in Dürzileri bir bahane olarak kullandığını belirtti:
“Bahane şu, Dürzilerin hamisi olma ama asıl amaç kendileri de ifade ediyorlar, Süveyda, Dera ve Kuneytra üçgeninde bir tampon bölge oluşturmak istiyorlar. Yani Golan Tepeleri ile Süveyda hattı üzerinde hiçbir şekilde Şam merkezi güçlerinin buraya girmesini istemiyorlar. Bu Dürziler meselesi İsrail’in aslında Esad devrildikten bu yana Suriye sahasına müdahale etmesi için bir Truva atı olarak bunu kullanmaya çalıştı.”
Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Suay Nilhan Açıkalın ise ateşkesin kırılganlığına ve Şam yönetimi için oluşturabileceği zorluklara dikkat çekti:
“Eğer Süveyda’da veya Güney Suriye’de asker olmayacağı noktasında netleşen bir tutum olursa Şam yönetimi açısından da zorlu bir sürece girilebileceğini de görmek lazım. Şimdilik ateşkes oluşturulmuş durumda ama maalesef İsrail, Golan Tepeleri işgalini sürdürdüğü sürece bölgedeki bu tutumu devam ettiği sürece Süveyda ya da başka bölgelerde de çatışma riskinin oluşma ihtimali yüksek.”
Asıl Hedef Suriye’nin Bölünmesi mi?
Peki, İsrail’in Suriye’deki nihai hedefi ülkeyi bölmek mi? Uzmanlar bu soruyu yanıtladı. Doç. Dr. Suay Nilhan Açıkalın, İsrail’in istikrarsız bir Suriye arzuladığını vurguladı:
“Şimdi İsrail’in tabii ki en başından itibaren 8 Aralık Şam devrimi süresince ortaya çıkan net bir tavrı vardı, istikrarlı bir Şam hükümeti istemiyor. Bunun için de kuzeyde YPG/SDG’yi, güneyde de şu ana kadar Dürzileri araçsallaştırdığı ve bununla Suriye’de bir huzursuzluk ortamı yaratmaya çalıştığını görüyoruz.”
Dr. Anar Ali de bu görüşü destekleyerek, İsrail’in niyetinin açık kaynaklarda dahi görülebildiğini ifade etti:
“Şöyle bir şey var bunu ortaya çıkarmak için çok derin analizler yapmaya gerek yok. Yani İsrailli siyasi yetkililerin, askeri yetkililerin istihbarat kaynaklarını açık kaynaklardan baktığımız zaman Suriye’de bölünmüş bir Suriye onların istediği, arzu ettiği Suriye’dir.”