TBMM’den Sağlık Sistemine Yönelik Kapsamlı Değişiklikler
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu, sağlık alanında önemli yenilikler getiren ve AK Partili milletvekillerince hazırlanan 29 maddelik kanun teklifini onayladı. “Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” adıyla kabul edilen yasa, aile hekimliğinden organ bağışına kadar birçok konuda yeni düzenlemeler içeriyor.
Aile Hekimliği Uzmanlığı Teşvik Ediliyor
Yeni kanuna göre, sahadaki aile hekimi sayısını artırmak amacıyla aile hekimliği uzmanlığı teşvik edilecek. 1 Ocak 2025 tarihine kadar sözleşmeli aile hekimi olarak görev yapanlar, Tıpta Uzmanlık Sınavı (TUS) sonuçlarına göre merkezi yerleştirmeye girmeden uzmanlık eğitimi alabilecek. Tıpta Uzmanlık Kurulu’nun belirleyeceği esaslar çerçevesinde, eğitimler uzaktan veya yarı zamanlı olarak en az 6 yıl sürecek. Eğitime başlamadan önce en az 5 yıl sözleşmeli aile hekimliği yapmış olanlar için bu süre en az 4 yıl olarak belirlendi. Ayrıca, eğitim sürecindeki hekimlerin motivasyonunu artırmak amacıyla döner sermaye ek ödemelerinden yararlanmaları sağlanacak.
Kanunla birlikte hemşire yardımcısı ve ebe yardımcısı unvanları kaldırılarak bu statüdekiler sağlık bakım teknisyeni statüsü altında birleştiriliyor. Diş protez teknisyeni unvanı doğrultusunda sağlık meslek liselerindeki programlar da yeniden düzenlenecek.
Kenevirden Elde Edilen Tıbbi Ürünler Eczanelerde Satılacak
İlaç takip sistemine yönelik önemli bir düzenleme de yasada yer alıyor. Ruhsat veya izin sahiplerinin, beşeri tıbbi ürünler ile özel tıbbi amaçlı gıdaların tedarik zincirindeki hareketlerini bildirmemesi durumunda ağır yaptırımlar uygulanacak.
Bu hükme aykırı hareket edenlere, aykırılığa konu tüm ürünlerin tespit tarihindeki depoya satış fiyatları toplamının iki katı tutarında idari para cezası verilecek. Fiilin bir yıl içinde tekrarlanması halinde ceza bir kat artırılarak uygulanacaktır.
Yapılan bir diğer önemli değişiklikle, kenevirden elde edilen tıbbi ürünler, destek ürünleri ve kişisel bakım ürünlerinin ruhsatlandırma ve takip işlemleri doğrudan Sağlık Bakanlığı tarafından yapılacak. Bu ürünlerin satışı ise sadece eczanelerden gerçekleştirilebilecek. Konuyla ilgili usul ve esaslar, İçişleri Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığının görüşü alınarak Sağlık Bakanlığınca yayımlanacak bir yönetmelikle belirlenecek.
Organ Bağışında Yeni Dönem: Beyan Esas Alınacak
Kanun, organ bağışçı sayısını artırmak ve süreci kolaylaştırmak için yenilikler getiriyor. Vatandaşlar, sağlıklı iken vücutlarının tamamını, organlarını veya dokularını tedavi ve bilimsel amaçlarla bağışladıklarını e-Devlet Kapısı veya Sağlık Bakanlığı’nın bilişim sistemleri üzerinden güvenli kimlik doğrulama ile beyan edebilecek. Kişinin iki tanık huzurunda açıkladığı resmi veya yazılı vasiyeti de geçerli sayılacak.
En dikkat çekici düzenlemelerden biri, bağışçının sağlığında beyan ettiği iradesinin, vefatından sonra yakınlarının itirazına rağmen esas alınmasıdır. Eğer önceden yapılmış bir beyan yoksa, ölüden organ veya doku alınabilmesi için şu sırayla muvafakat aranacak:
- Ölüm anında yanında bulunan eşi
- Reşit çocukları
- Anne veya babası
- Kardeşlerinden birisi
- Bunlar yoksa yanında bulunan herhangi bir yakını
Ayrıca, organları başkasına nakledilen bağışçıların eş ve birinci derece yakınlarına, organ nakli ihtiyacı duymaları halinde acil hastaların ardından öncelik tanınacak. Tüm bağış beyanları, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na (KVKK) uygun olarak Sağlık Bakanlığı merkezi kayıt sisteminde tutulacak ve beyin ölümü gerçekleşmeden önce yetkisiz kişilerle paylaşılamayacak.