TBMM’nin Yoğun ve Olaylı Yasama Yılı Sona Erdi
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 1 Ekim‘de başladığı 28. Dönem üçüncü yasama yılı maratonunu 9 ay 20 günün ardından tamamlayarak tatile girdi. Bu süreç, Türkiye’nin siyasi tarihinde önemli izler bırakan gelişmelere sahne oldu.
Bahçeli’nin Tokalaşmasıyla Başlayan Süreç
Yasama yılının açılış günü olan 1 Ekim 2024‘te, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin Genel Kurul’da DEM Partili yöneticilerle tokalaşması, hem kamuoyunu hem de DEM Partilileri şaşırtan bir gelişme oldu. Bu tokalaşma, Bahçeli’nin atacağı bir dizi sürpriz adımın başlangıcıydı.
MHP Liderinden Tarihi Öcalan Çağrısı
Siyasi gündemi sarsan en önemli gelişmelerden biri, Bahçeli’nin 22 Ekim 2024‘teki MHP grup toplantısında yaptığı açıklamaydı. Bahçeli, şu ifadeleri kullandı:
“Terörist başının tecridi kaldırılırsa, gelsin TBMM DEM Parti grup toplantısında konuşsun, terörün tamamen bittiğini örgütün lağvedildiğini haykırsın. Bu dirayet ve kararlılığı gösterirse, ‘umut hakkı’nın kullanımı ile ilgili yasal düzenlemenin yapılması ve bundan yararlanılmasının önü de ardına kadar açılsın.”
Bu çağrı, yeni bir dönemin başlangıcı olarak yorumlandı. Açıklamanın ardından DEM Partili Sırrı Süreyya Önder ve Van Milletvekili Pervin Buldan‘dan oluşan bir heyet, İmralı Cezaevi’nde terör örgütü lideri Abdullah Öcalan ile görüştü. Görüşmenin sonucunda Öcalan, 27 Şubat 2025‘te “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı” yaparak silah bırakma çağrısında bulundu. Bu çağrıyı takiben PKK, 12 Mayıs 2025‘te düzenlediği kongrede silah bırakma ve kendini feshetme kararı aldı.
Sürecin devamında Bahçeli, yol haritası belirlemek üzere Meclis’te bir komisyon kurulmasını önerdi. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, bu öneri üzerine parti temsilcileriyle görüşmelere başladı. İktidarın “Terörsüz Türkiye” olarak tanımladığı bu süreçte, 3 Mayıs 2025‘te Sırrı Süreyya Önder’in vefatı ve Devlet Bahçeli’nin 4 Şubat’ta kalp ameliyatı geçirmesi gibi önemli gelişmeler de yaşandı.
Meclis’in Yasama Karnesi: 32 Kanun Çıkarıldı
TBMM, üçüncü yasama yılında oldukça yoğun bir gündemle çalıştı. Meclis Başkanlığı’na 822 kanun teklifi, 13 bin 674 yazılı soru önergesi ve 1141 Meclis Araştırması önergesi sunuldu. Genel Kurul’da ise toplam 32 kanun kabul edildi. Kabul edilen önemli kanunlar arasında şunlar yer aldı:
- Öğretmenlik Mesleği Kanunu
- Siber Güvenlik Kanunu
- İnfaz Kanunu
- Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
- Zeytinliklerin madencilik faaliyetlerine açılmasını öngören kanun
Tartışmalı Kanunlar ve Toplumsal Tepkiler
Çıkarılan bazı kanunlar, kamuoyunda ve muhalefet sıralarında büyük tartışmalara ve eylemlere neden oldu. Özellikle Öğretmenlik Mesleği Kanunu, İklim Kanunu, İnfaz Kanunu ve zeytinliklerle ilgili düzenleme sert tepkilerle karşılaştı. Öğretmenler, meslek üzerinde vesayet kurduğu gerekçesiyle günlerce eylem yaparken, çevre örgütleri İklim Kanunu’nu “sermayeyi koruduğu” için eleştirdi. Muğlalı köylüler ise zeytinliklerini korumak için Meclis önünde günlerce nöbet tuttu.
Geri Çekilen “Etki Ajanlığı” Düzenlemesi
En çok tartışılan tekliflerden biri de kamuoyunda “etki ajanlığı” olarak bilinen düzenlemeydi. TCK’nın casusluk maddesine yeni bir suç ekleyen teklif, muhalefetin yoğun tepkisi üzerine AKP’nin önergesiyle “daha sonra yeniden getirilmek üzere” geri çekildi. Düzenleme, devlet aleyhine yabancı bir organizasyon talimatıyla suç işleyenlere 3 ila 7 yıl hapis cezası öngörüyordu.
Meclis’te Can Atalay ve Kayyum Gerginliği
Yasama yılı, siyasi krizlere de sahne oldu. Dönemin TBMM Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca‘nın, milletvekilliği düşürülen Can Atalay hakkındaki AYM kararını Genel Kurul’da okutması AKP’lilerin sert tepkisine yol açtı. TBMM Başkanı Kurtulmuş, Karaca’ya bir daha oturum yönettirmedi. Ayrıca, belediyelere yönelik kayyum atamaları ve İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya‘nın bütçe görüşmeleri sırasındaki tavrı da Meclis’te protestolara neden oldu.
Yeni Dönem İçin Meclis’te Görev Değişimleri
Meclis İç Tüzüğü uyarınca TBMM Başkanı, Başkanlık Divanı ve komisyonlar için seçimler yapıldı. Numan Kurtulmuş ikinci kez TBMM Başkanı seçilirken, Sırrı Süreyya Önder’in vefatıyla boşalan başkanvekilliğine DEM Parti’den Pervin Buldan getirildi. CHP’nin yeni başkanvekili ise Tekin Bingöl oldu.
Gelecek Yasama Yılına Ertelenen Düzenlemeler
Bazı önemli kanun tekliflerinin görüşmeleri ise yeni yasama yılına kaldı. “Örgütlü suçlar” ile ilgili daha geniş kapsamlı bir infaz paketinin ve trafik cezalarını artıran Karayolları Trafik Kanunu değişikliğinin önümüzdeki dönemde Meclis gündemine gelmesi bekleniyor.