Turizm Sektöründe Tartışmalı Düzenleme: Hafta Tatili 11. Güne Ertelendi
4857 sayılı İş Kanunu‘nda yapılan son değişiklikle, turizm sektöründe çalışan işçilerin hafta tatilinin 11. güne kadar ertelenebilmesine olanak tanındı. En dikkat çekici nokta ise bu sürenin fazla mesai olarak kabul edilmeyecek olması. Bu duruma tepki gösteren sendikalar, süreci Anayasa Mahkemesi‘ne taşımak ve bir eylem programı oluşturmak için hukuki hazırlıklara başladı.
Ancak, mücadeledeki en büyük zorluklardan biri sektördeki örgütlülük seviyesinin düşüklüğü. Üye sayısı en yüksek olan TOLEYİS‘in üye oranı yalnızca yüzde 3.40 seviyesindeyken, Dev Turizm İş sendikasında bu oran yüzde 0.15 ile sınırlı kalıyor. Bu durum, sendikaların yürüteceği mücadelenin gücü hakkında soru işaretleri doğuruyor.
Sektörün Duayeninden Eleştiri: “İnsan Kaynaklarına Darbe”
Otelcilerin talebiyle hayata geçirildiği belirtilen düzenlemeye, sektörün deneyimli isimlerinden turizmci Dr. Cem Kınay‘dan sert bir eleştiri geldi. Kınay, bu değişikliğin “insan kaynaklarına darbe” niteliğinde olduğunu ifade etti.
“Dinlenme hakkı haftada 1 gündür, bu hak esnetilemez. Bu uygulama sektöre verim değil, sadece huzursuzluk getirecektir.”
Sendikalar: “Yegâne Yol Örgütlenmek”
TOLEYİS Başkanı Cemail Bakındı, düşük örgütlenme oranlarının işçileri savunmasız bıraktığını ve güvencesiz çalışma koşullarını normalleştirdiğini belirtti. Bakındı, konuya ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu:
“Toplu iş sözleşmeleriyle bazı güvenceler sağlanmış olsa da bu tarz emredici uygulamalar işçi haklarının geriye yürütülmesine sebep oluyor. Yasal zeminin işçi aleyhine böylesine değiştiği bir ortamda, kazanımların korunmasının yegâne yolu yalnızca yasal düzenlemelerin değiştirilmesi değildir, güçlü bir örgütlülük düzeyiyle bu mücadele teminat altına alınmalıdır. Turizm bakanının aynı zamanda turizm işvereni olması ve kendi işyerlerine yönelik böyle bir emek sömürüsünü desteklemesi ülkemizin içinde bulunduğu şartlar açısından üzücüdür.”
DİSK’e bağlı Dev. Turizm-İş Sendikası Başkanı Turgay Özdemir ise sektördeki örgütlenme zorluklarına dikkat çekerek verimlilik artışının ancak çalışma koşullarının iyileştirilmesiyle mümkün olacağını vurguladı.
“Bir yerde verimi artırmak, hizmeti büyütmek istiyorsan koşulları iyileştirirsin. Ancak bu şekilde kalifiye insanlar çalıştırabilirsin.”
Hukukçular Uyarıyor: “İş Hukuku Ortadan Kalkar”
Çalışma Ekonomisi Doktoru Avukat Murat Özveri, düzenlemenin anayasaya ve uluslararası sözleşmelere tamamen aykırı olduğunu savundu. Özveri, esneklik kavramının tehlikelerine dikkat çekti:
“Esneklik, matematikteki sıfır gibi yutan elemandır. Hakkın, korumanın yanına esneklik getirirseniz elde edeceğiniz koruma sıfıra inecektir.”