ABD, UNESCO’dan Tekrar Ayrılma Kararı Aldı
Amerika Birleşik Devletleri yönetiminin, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) üyeliğinden gelecek yılın sonunda ayrılacağı resmi olarak duyuruldu. Beyaz Saray Sözcü Yardımcısı Anna Kelly, Washington’un örgütten çekilme kararını kamuoyu ile paylaştı.
Kelly, karara ilişkin yaptığı açıklamada, “UNESCO, Amerikalıların kasımda oy verdiği sağduyulu politikalarla tamamen uyumsuz, ayrıştırıcı kültürel ve sosyal davaları destekliyor.” ifadelerini kullandı. Associated Press (AP) tarafından aktarılan bilgilere göre, çekilme kararının temelinde UNESCO içerisindeki “İsrail karşıtı önyargılar” olduğu belirtildi. Kararın, Aralık 2026 sonunda resmen yürürlüğe girmesi bekleniyor.
ABD-UNESCO İlişkilerinde Çalkantılı Geçmiş
Bu karar, ABD’nin örgüt tarihindeki üçüncü, eski Başkan Donald Trump döneminden sonra ise ikinci çekilme hamlesi olarak kayıtlara geçti.
Trump Çekti, Biden Geri Döndü
ABD, Donald Trump‘ın başkanlığı sırasında, 2017 yılında, UNESCO’yu “İsrail karşıtı bir tutum sergilemek” ve “yapısal reform ihtiyacı” gibi gerekçelerle terk etmişti. Ancak, Joe Biden yönetimi 2023 yılında ABD’yi Paris merkezli örgüte yeniden dahil etmişti. UNESCO, İkinci Dünya Savaşı’nın ardından kurularak BM’nin küresel eğitim, bilim ve kültür alanındaki faaliyetlerini yürütmektedir.
İlk Ayrılık 1984 Yılında Yaşanmıştı
ABD’nin UNESCO ile ilk büyük krizi, 1981-1989 yılları arasında görev yapan Başkan Ronald Reagan döneminde yaşanmış ve ülke 1984’te örgütten çekilmişti. O dönemki kararın gerekçeleri oldukça dikkat çekiciydi:
Örgütün, ele aldığı hemen hemen her konuyu gereksiz yere siyasallaştırdığı, özgür bir topluma, özellikle de özgür bir piyasaya ve özgür bir basına karşı düşmanlık sergilediği ve bütçesinde sınırsız bir genişlemeye gittiği bildirilmişti.
ABD, bu ayrılığın ardından George W. Bush‘un başkanlığı sırasında, 2003 yılında UNESCO’ya geri dönmüştü.