Guterres’ten BM Güvenlik Konseyi’ne Acil Diplomasi Çağrısı
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM Güvenlik Konseyi’nde düzenlenen “Uluslararası Barış ve Güvenliğin Korunması: Diplomasi, Diyalog ve Uzlaşmanın Teşviki” başlıklı oturumda önemli açıklamalarda bulundu. Pakistan’ın ev sahipliğindeki oturumda konuşan Guterres, uluslararası barışın tesisi için diplomasi, çok taraflılık ve BM Şartı‘nın ilkelerine yeniden öncelik verilmesi gerektiğini kuvvetle vurguladı.
“Barış bir tercihtir. Dünya, Güvenlik Konseyi’nden bu tercihi yapmasına yardımcı olmasını bekliyor.”
Guterres, BM Şartı’nın 2. bölümünün 3. maddesi ve 6. bölümünün uluslararası anlaşmazlıkların barışçıl yollarla çözümünü açıkça belirttiğini hatırlatarak, “Şart, müzakere, arabuluculuk, tahkim gibi araçlarla çatışmaların çözümünü öngörüyor. Bu ilkelere yeniden bağlılık göstermeliyiz,” dedi.
“Gazze’de Açlık Her Kapıyı Çalıyor”
Genel Sekreter, dünya genelinde uluslararası hukukun sadece ihlal edilmekle kalmayıp, giderek daha fazla görmezden gelindiğine dikkat çekti. Bu durumun en acı örneğinin Gazze’de yaşandığını belirten Guterres, şunları ifade etti:
“Hukukun hiçe sayılması, artan jeopolitik bölünmelerle birleştiğinde, bedelini insanlık ödüyor. Gazze’deki korkunç manzaraya bakmamız yeterlidir. Son zamanlarda eşi benzeri görülmemiş bir ölüm ve yıkım yaşanıyor. Yetersiz beslenme hızla artıyor. Açlık her kapıyı çalıyor ve şimdi insani ilkeler üzerine inşa edilmiş bir insani yardım sisteminin son nefesini verdiğini görüyoruz. Bu sistemin işleyebilmesi için gerekli koşullar sağlanmamaktadır.”
“Güvenlik Konseyi Bugünkü Dünyayı Yansıtmalı”
BM Güvenlik Konseyi’nin mevcut yapısını da eleştiren Guterres, Konsey’in daimi üyeleri arasındaki bölünmelerin çözüm üretmeyi engellediğini belirtti. “Konsey, 80 yıl önceki dünyayı değil, bugünkü dünyayı temsil etmeli,” diyen Guterres, Soğuk Savaş döneminde dahi ortak çözümler bulunabildiğini hatırlatarak, Konsey’in daha kapsayıcı ve şeffaf olması yönünde çağrıda bulundu.
Küresel Krizler Derinleşiyor
Guterres, dünya genelinde tırmanan krizlere de değindi. Gazze, Ukrayna, Sahel, Sudan, Haiti ve Myanmar gibi bölgelerde şiddetin, açlığın ve yerinden edilmenin rekor seviyelere ulaştığını vurguladı. Ayrıca terör, şiddet içeren radikalizm ve sınır ötesi suçların küresel güvenliği tehdit ettiğini ekledi.
Umut Veren Başarılar ve Gelecek Paktı
Tüm olumsuzluklara rağmen umut veren başarıların da olduğunu belirten Guterres, Karadeniz Tahıl Girişimi, Sevilla Finans Konferansı ve Biyolojik Çeşitlilik Anlaşması gibi örnekleri sıraladı. Bu başarıların çok taraflı yapının hala etkili olabileceğinin bir kanıtı olduğunu söyledi. Gelecek Paktı’nın da diyalog ve diplomasiye öncelik verdiğini hatırlattı.
“Diplomasi Çatışmayı Durdurma Gücüne Sahiptir”
Konuşmasının sonunda uluslararası topluma seslenen Guterres, devletlerin BM Şartı, insan hakları ve insancıl hukuk kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi gerektiğini yineledi. Guterres, sözlerini şöyle tamamladı:
“Diplomasi her zaman çatışmayı önleyememiş olabilir. Ancak hala onu durdurma gücüne sahiptir. Şimdi, bu güce yeniden sahip çıkma zamanıdır.”