Küresel Kahve Krizi Türkiye’yi Vurdu: Fiyatlar Neden Rekor Kırıyor?
Son dönemde küresel kahve piyasaları, benzeri görülmemiş bir fiyat artışıyla karşı karşıya. Başta Brezilya ve Vietnam gibi önde gelen üretici ülkeler olmak üzere, iklim krizinin tetiklediği kuraklık ve şiddetli yağışlar kahve rekoltesini ciddi şekilde olumsuz etkiledi. Bu durum, kahve vadeli işlemler piyasasında (C arabica) 2024 yılı içinde ton başına fiyatların yüzde 60’a yakın artmasına neden oldu. Uzmanlar, küresel stokların 2025 yılında da daralmaya devam edeceği ve fiyatların yüksek seyrini koruyacağı konusunda uyarılarda bulunuyor.
Türkiye’de Fiyatlar Neden Katlandı?
Küresel fiyat dalgasına ek olarak Türkiye’deki iç dinamikler de kahve fiyatlarının tırmanmasında önemli bir rol oynuyor. Döviz kurundaki yükseliş, artan enerji maliyetleri, gübre ve işçilik giderleri gibi faktörler, ithal edilen kahve çekirdeğinin tüketiciye ulaşana kadarki maliyetini katlıyor. Bu artışlar, popüler kahve zincirlerinin menülerine de yansımış durumda:
- Orta boy bir Americano: 130 TL
- Orta boy bir Latte: 165 TL
Bu rakamlar, her gün bir fincan kahve tüketen bir bireyin aylık masrafının 5 bin lirayı aşabileceği anlamına geliyor.
İşletme Sahipleri Dertli: “Fiyatı Artırsak Kim Alacak?”
Kadıköy Moda’da faaliyet gösteren butik kahveci Naboo Kafe’nin sahibi Kerem Şalvarlı, işletmelerin yaşadığı zorlukları dile getiriyor. Şalvarlı, kahve borsasındaki artışların yanı sıra yurt içindeki maliyetlerin de sürdürülebilirliği tehdit ettiğini belirtiyor.
“Elektriğe zam geliyor, kiralar yükseliyor. Çalışan maaşları derken işler zorlaşıyor. Biz en son zammı ocak ayında yaptık. Zamdan önce bir lattenin fiyatı 170 liraydı, şu an 185 lira. Fiyatları biraz daha yükseltsek kim içecek? Kâr etmiyoruz, insanlar iyi kahve içsin istiyoruz.”
Evde Kahve Keyfi de Lükse Dönüştü
Yüksek fiyatlar sadece dışarıda kahve içme alışkanlığını değil, evde kahve tüketimini de etkiliyor. Market raflarında yer alan popüler markaların 250 gramlık filtre kahve paketleri 350 liraya varan fiyatlarla satılıyor. Kapsül kahve makineleri için üretilen kahvelerin tanesi ise 30 liradan başlıyor. Bu durum, kafe masraflarından kaçınarak evde kahve keyfi yapmak isteyen tüketicileri de zor durumda bırakıyor.