Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), merakla beklenen 2024 Yılı Yükseköğretim İstihdam Göstergeleri‘ni kamuoyu ile paylaştı. Rapor, üniversite mezunlarının iş gücü piyasasındaki durumuna dair çarpıcı veriler sunuyor. 2024 yılı itibarıyla yükseköğretim mezunlarının genel kayıtlı istihdam oranı yüzde 75 olarak belirlenirken, lisans mezunlarının yaklaşık yarısının eğitim aldıkları alanın dışında bir meslekte çalıştığı dikkat çekti.
Genel İstihdam Oranları ve Eğilimler
TÜİK verilerine göre, lisans mezunlarının kayıtlı istihdam oranı 2023’teki yüzde 75,6 seviyesinden 2024’te yüzde 75,0‘a geriledi. Benzer bir düşüş ön lisans mezunlarında da gözlemlendi; 2023’te yüzde 67,7 olan oran, 2024 yılında yüzde 66,4 olarak hesaplandı.
En Yüksek İstihdam Sağlayan Bölümler ve Alanlar
Lisans Seviyesinde İstihdam Liderleri
Lisans düzeyinde en yüksek kayıtlı istihdam oranına sahip bölümler, sağlık ve eğitim alanlarında yoğunlaşıyor. İşte ilk beş bölüm:
- Tıp: %96,4
- Özel Eğitim Öğretmenliği: %95,1
- Elektrik Öğretmenliği: %92,4
- Dil ve Konuşma Terapisi: %91,9
- Elektronik Öğretmenliği: %91,9
Eğitim alanlarına göre bakıldığında ise Sağlık ve Refah alanı yüzde 86,7 ile zirvede yer alıyor.
Ön Lisans Seviyesinde Öne Çıkanlar
Ön lisans programları arasında en yüksek istihdam oranı yüzde 92,3 ile Polis Meslek Eğitimi bölümünde kaydedildi. Diğer yüksek oranlı bölümler ise şunlar oldu:
- Elektrik Enerjisi Üretim, İletim ve Dağıtımı: %88,2
- Endüstriyel Kalıpçılık: %87,4
- Metalurji: %85,2
- Doğalgaz ve Tesisatı Teknolojisi: %84,5
Mezunların Ortalama İlk İş Bulma Süresi
Rapora göre, lisans mezunlarının ortalama ilk iş bulma süresi 14,4 ay olarak sabit kalırken, ön lisans mezunlarının süresi 15,9 aydan 16,0 aya yükseldi.
En Hızlı İş Bulan Bölümler
Bazı bölümlerden mezun olanlar ise çok daha kısa sürede iş hayatına atılıyor. Lisans seviyesinde en kısa iş bulma süresine sahip bölüm 2,2 ay ile Dil ve Konuşma Terapisi oldu. Onu 4,1 ay ile tıp ve 4,3 ay ile özel eğitim öğretmenliği takip etti. Ön lisans düzeyinde ise Polis Meslek Eğitimi mezunları 2,9 ay gibi kısa bir sürede iş buluyor.
En Yüksek Kazanç Getiren Bölümler
Lisans Mezunları İçin Kazanç Liderleri
Aylık ortalama kazanç incelendiğinde, lisans bölümleri arasında Pilotaj ilk sırada yer aldı. Bu bölümü sırasıyla; Matematik Mühendisliği, Uzay Mühendisliği, Tıp ve Uçak Mühendisliği izledi.
Ön Lisans Mezunları İçin Kazanç Liderleri
Ön lisans düzeyinde en yüksek ortalama kazancı Polis Meslek Eğitimi bölümü mezunları elde etti. Onu Uçak Teknolojisi ve Perakende Satış ve Mağaza Yönetimi takip etti.
Mezunlar Kendi Alanlarında mı Çalışıyor?
Araştırmanın en dikkat çekici bulgularından biri, mezunların eğitim alanlarına uyumlu işlerde çalışma oranları oldu. Ücretli çalışan lisans mezunlarının sadece yüzde 56,1‘i kendi alanıyla uyumlu bir meslekte istihdam ediliyor. Bu oran ön lisansta ise yüzde 51,0 seviyesinde.
Lisans mezunları arasında kendi alanında çalışma oranı en yüksek alan yüzde 79,9 ile Sağlık ve Refah olurken, en düşük uyum yüzde 20,1 ile Sosyal Bilimler, Gazetecilik ve Enformasyon alanında görüldü. Bu durum, özellikle sosyal bilimler mezunlarının kariyer yollarında önemli zorluklarla karşılaştığını gösteriyor.