Rönesans Şaheseri Evine Döndü
İtalyan Rönesans ustası Antonio Solario‘nun imzasını taşıyan ve uzun süredir kayıp olan ‘Madonna ve Çocuk’ tablosu, çalınmasından tam 52 yıl sonra ait olduğu yere, Belluno Şehir Müzesi’ne geri döndü. 16. yüzyıla ait bu paha biçilmez yağlıboya eser, 1973 yılında müzeden çalınmıştı ve sanat dünyasında büyük bir boşluk yaratmıştı.
İngiliz Sahibin İkna Edilmesi ve Gönüllü İade
Tablonun son sahibi, merhum eski kocasından miras alan İngiliz Barbara de Dozsa idi. Eser, çalındığı tarihten itibaren Interpol’ün çalıntı sanat eserleri veri tabanında yer almasına rağmen, de Dozsa başlangıçta tabloyu iade etmeyi reddetti. Ancak, yağmalanmış sanat eserlerinin kurtarılması konusunda uzmanlaşmış Art Recovery International’ın kurucusu avukat Christopher Marinello‘nun devreye girmesiyle süreç değişti. Marinello, de Dozsa’yı eseri iade etmenin “yapılacak en doğru şey” olduğuna ikna etti.
“Konu çalıntı sanat eserlerini iade etmek ve doğru olanı yapmak olduğunda, sinir bozucu derecede ısrarcı olabiliyorum.” – Christopher Marinello
Marinello, yaptığı açıklamada, eserin koşulsuz olarak iade edilmesinin tamamen Barbara de Dozsa’nın kararı olduğunu ve onun bu “akıllıca seçimi” yaptığını belirtti. Ailesi Belluno’nun da içinde bulunduğu Veneto bölgesinden gelen Marinello, bu müzakereleri hiçbir ücret talep etmeden yürüttü.
Tablonun Geçmişi ve Yasal Mücadele
Belluno Sivil Müzesi, ‘Madonna ve Çocuk’ tablosunu 1872 yılında koleksiyonuna katmıştı. Eser, 1973’teki soygunun hemen ardından Baron de Dozsa tarafından satın alındı ve kökeni bilinmeden İngiltere’deki malikanesine götürüldü. Tablonun yeri, Barbara de Dozsa’nın 2017’de onu bir müzayede evinde satmaya çalışmasına kadar gizemini korudu.
De Dozsa, mülkiyet iddiasını 1980 tarihli İngiltere Sınırlamalar Yasası‘na dayandırdı. Bu yasa, çalıntı bir malı iyi niyetle satın alan kişinin altı yıl sonra yasal sahibi olabileceğini belirtiyordu. Ancak “Sanat dünyasının Sherlock Holmes’ü” olarak anılan Marinello, bu durumu “saçmalık” olarak nitelendirerek, tablonun çalıntı eser veri tabanlarında yer almasının onun yasal olarak satılmasını, sergilenmesini veya taşınmasını imkansız kıldığını savundu.
Belluno’da Kutlama ve Restorasyon
Solario’nun başyapıtının geri dönüşü, Belluno kasabasında büyük bir sevinçle karşılandı. Kasabanın Belediye Başkanı Oscar de Pellegrin, sosyal medya paylaşımında “Bugün bir kutlama günü” ifadelerini kullandı. Müze yönetimi de Barbara de Dozsa’nın gösterdiği “iyi niyeti” övgüyle karşıladı.
Belluno Sivil Müzesi, ‘Madonna ve Çocuk’ tablosunu 27 Temmuz‘a kadar özel bir sergiyle sanatseverlerle buluşturacak. Bu tarihten sonra ise eser, kapsamlı bir restorasyon sürecine alınacak.