Ayasofya’da Teknoloji Destekli Yeni Dönem
İstanbul’un fethinden bu yana simgesel bir yapı olan ve 86 yıl müze olarak hizmet verdikten sonra 10 Temmuz 2020’de yeniden cami olarak ibadete açılan Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi, tarihi dokusunu korumak ve güvenliğini en üst düzeye çıkarmak amacıyla teknoloji ve yapay zekadan güç alıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından hayata geçirilen önlemler, hem yerli hem de yabancı ziyaretçilerin konforunu artırırken, yapının fiziki bütünlüğünü de güvence altına alıyor.
Ziyaretçi Yönetim Planı ile Kuyruklara Son
İstanbul Vakıflar 1. Bölge Müdür Yardımcısı Levent Çetin, Ayasofya’da 300 kişilik bir ekibin hizmet verdiğini belirterek, bu ekibin güvenlik, temizlik ve ziyaretçi koordinasyonunu sağladığını ifade etti. Çetin, 15 Ocak 2024 itibarıyla uygulamaya konulan ziyaretçi yönetim planı hakkında şunları söyledi:
“Buradaki mimari elemanlara, mozaiklere ve tarihi kıymetli eserlere zarar verilmeyecek şekilde fiziki güvenlik tedbirleri alarak galeri katını misafirlerimizin ziyaretine açtık. Ziyaretçi yönetim planıyla, burada öncelikle ziyaret ve ibadet için gelen misafirlerimizin giriş ve çıkışlarını ayırmış olduk. Artık Ayasofya Camisi’nin girişinde uzun kuyruklar görmüyorsunuz.”
23 Dilde Ücretsiz Sesli Rehber Hizmeti
Yeni düzenlemeyle birlikte ziyaretçilerin galeri katını daha nitelikli gezebildiğini vurgulayan Çetin, ibadet alanının sükunetinin korunduğunu belirtti. Ziyaretçiler için sunulan en önemli yeniliklerden biri de 23 dilde sesli anlatım sistemi oldu.
Çetin, “Bu sesli sistemle bütün misafirlerimiz cep telefonlarının kulaklıklarıyla ya da dışarıdan edinebilecekleri herhangi bir kulaklık sistemiyle herhangi bir ücret ödemeden 23 farklı dilde Ayasofya Camisi’nin içerisinde bulunan mozaikler ve Osmanlı döneminden eklenmiş olan yapısal elemanlar hakkında bilgilendirmeleri dinleyebiliyorlar. Bu sayede ibadet eden misafirlerimizin ortamı bozulmuyor” dedi.
Yapay Zeka Destekli Güvenlik Kalkanı
Ayasofya’da güvenlik altyapısı, yüzlerce yeni kamera ve yapay zeka destekli bir sistemle tamamen yenilendi. Bu sistem, olası güvenlik ihlallerini önceden tespit ederek personele anında uyarı gönderiyor.
“Caminin içerisinde ziyarete kapalı olan kısımlara bir ziyaretçinin herhangi bir giriş teşebbüsünde sistem otomatik olarak ilgili personelimizin ekranlarına bildirim gönderiyor. Haliyle de bizim cami içerisindeki aktif görev yapan personellerimizin müdahale hızını arttırıyoruz. Bu da yapının korunmasına yönelik çalışan personel arkadaşlarımıza ciddi anlamda bir destek olmuş durumda.”
Kapsamlı Restorasyon Çalışmaları Sürüyor
Levent Çetin, camideki restorasyon çalışmalarının aralıksız devam ettiğini belirtti. Yapının bir dijital ikizinin çıkarıldığını ifade eden Çetin, bahçedeki türbeler, sıbyan mektebi ve muvakkithane gibi yapıların restorasyonlarının tamamlandığını söyledi. Çetin, “Bilim Kurulumuzun kararları neticesinde camimizde özellikle ana kubbe ve yan kubbelerdeki statik konularla ilgili müdahalelere karar verildi. Bu kararlar neticesinde de kubbe ve yan kubbelerde çalışmalarımız başladı. II. Beyazıt minaremizle ilgili bir çalışmamız vardı, tamamlanmak üzere. Restorasyon çalışmalarımız peyderpey devam edecek” diyerek sözlerini tamamladı.