Chikungunya Virüsü İçin Küresel Salgın Uyarısı
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), sivrisinekler aracılığıyla bulaşan ve hızla yayılan Chikungunya virüsü hakkında endişe verici bir uyarıda bulundu. Örgüt, virüsün küresel bir salgına dönüşme potansiyeli taşıdığını ve 20 yıl önceki büyük salgına benzer bir tehdit oluşturduğunu belirterek, dünya ülkelerini acil önlem almaya davet etti.
5,6 Milyar İnsan Tehlike Altında
Chikungunya, özellikle yüksek ateş ve şiddetli eklem ağrıları ile karakterize edilen, bazı vakalarda ölümcül olabilen bir viral hastalıktır. DSÖ yetkilisi Diana Rojas Alvarez, virüsün küresel yayılımına dikkat çekti.
“Chikungunya yaygın olarak bilinen bir hastalık değil ancak dünya genelinde 119 ülkede tespit edildi ve 5,6 milyar insan bu virüs nedeniyle risk altında.”
Tarih Tekerrür mü Ediyor: 2004 Salgını Hatırlatıldı
Rojas Alvarez, 2004-2005 yıllarında Hint Okyanusu’ndaki küçük ada ülkelerinde başlayıp küresel bir krize dönüşen büyük Chikungunya salgınını anımsattı. O dönemde yaklaşık yarım milyon insanın etkilendiği salgının benzer bir seyrinin bugün de gözlemlendiğini belirtti. DSÖ, 2025 başından itibaren Reunion, Mayotte ve Mauritius gibi adalarda ciddi salgınlar yaşandığını ve sadece Reunion Adası’nda nüfusun üçte birinin enfekte olmuş olabileceğini tahmin ediyor.
AFP’nin haberine göre, belirtilerinin deng humması ve Zika virüsü ile benzerlik göstermesi, hastalığın teşhisini zorlaştırıyor. Virüs şu anda Madagaskar, Somali ve Kenya gibi Afrika ülkelerinde hızla yayılırken, Güney Asya’dan da salgın düzeyinde vakalar bildirilmektedir. Avrupa’da ise Fransa ve İtalya gibi ülkelerde yerel bulaşma vakaları doğrulanmıştır.
“2004’ten itibaren görülen bulaşma kalıpları bugün tekrar karşımızda. DSÖ olarak tarihin tekerrür etmemesi için acil önlem çağrısı yapıyoruz”
Milyonlarca Vaka Binlerce Ölüm Anlamına Gelebilir
Hastalığın ölüm oranı yüzde 1’in altında olsa da, milyonlarca vakanın yaşanması durumunda bu oranın binlerce ölüme karşılık gelebileceği endişesi hakim. Rojas Alvarez, “Amacımız erken uyarı yaparak ülkelerin hazırlıklarını erkenden yapmalarını sağlamak ve böylece büyük ölçekli salgınların önüne geçmek” ifadelerini kullandı.
Türkiye’de Chikungunya Riski Var Mı?
Türkiye’de Chikungunya virüsü, bildirimi zorunlu bulaşıcı hastalıklar listesinde yer almasa da, arbovirüsler (sivrisineklerle bulaşan virüsler) kapsamında gözetim altında tutulmaktadır. Ülkemizde tespit edilen vakalar genellikle Asya, Afrika ve Hint Okyanusu adalarına seyahat etmiş kişilerden kaynaklanan ithal vakalardır.
Ancak, Chikungunya’yı taşıma potansiyeli olan Aedes albopictus (kaplan sivrisineği) türü, son yıllarda Karadeniz ve Marmara bölgelerinde görülmeye başlamıştır. Bu durum, gelecekte Türkiye’de yerel bulaşma riskinin artabileceğine işaret etmektedir.
Chikungunya’dan Korunma Yöntemleri
Virüsten korunmanın en etkili yolu, sivrisinek ısırıklarından kaçınmaktır. Özellikle sabah erken ve öğleden sonra aktif olan kaplan sivrisineğine karşı dikkatli olunmalıdır.
- Vücudu mümkün olduğunca kapatan giysiler giyin.
- Sivrisinek kovucu spreyler kullanın.
- Pencerelere ve kapılara sineklik taktırın.
- Saksı altı, kova gibi su birikebilecek alanları ortadan kaldırarak sivrisineklerin üremesini engelleyin.
- Riskli bölgelere seyahat ederken ekstra önlem alın.
Hastalığın Belirtileri Nelerdir?
Şu an için Chikungunya virüsüne karşı geliştirilmiş bir aşı veya özel bir antiviral tedavi bulunmamaktadır. Tedavi, semptomları hafifletmeye yöneliktir. Belirtiler genellikle enfekte sivrisineğin ısırmasından 4 ila 8 gün sonra ortaya çıkar.
- Ani başlayan yüksek ateş
- El ve ayak bilekleri başta olmak üzere şiddetli eklem ağrıları
- Gövde, kol ve bacaklarda görülen kırmızı döküntüler
- Göz arkasında ağrı
- Kas ağrısı, baş ağrısı ve yorgunluk
Hastalık belirtileri genellikle birkaç hafta sürse de, bazı hastalarda eklem ağrıları aylarca, hatta yıllarca devam edebilir.