1 Milyar Dolarlık Vurgunla Suçlanan Oligark Yakalandı
Moldova’da yaklaşık 1 milyar dolar (850 milyon euro) tutarında banka dolandırıcılığı ve bir dizi yasa dışı faaliyetle suçlanan firari oligark Vladimir Plahotniuc, salı günü Yunanistan’da yakalandı. Haberi, Moldova Ulusal Polisi resmi bir açıklamayla kamuoyuna duyurdu.
Ülke Ekonomisini Sarsan Yolsuzluk
Plahotniuc, 2014 yılında Moldova’daki bankalardan 1 milyar doların buharlaşmasına neden olan büyük bir yolsuzluk planında merkezi bir rol oynamakla itham ediliyordu. Bu meblağ, o dönemde Moldova’nın yıllık gayrisafi yurt içi hasılasının (GSYH) yaklaşık sekizde birine denk geliyordu. 2019 yılında hakkında açılan çok sayıda yolsuzluk soruşturmasının ardından Moldova’dan kaçan Plahotniuc, o zamandan beri firari durumdaydı. Kendisi ise hakkındaki tüm suçlamaları reddetmektedir.
Interpol Devrede: Kırmızı Bültenle Aranıyordu
Moldova polisinin yaptığı açıklamaya göre, Interpol Atina Ofisi, aralarında Plahotniuc’un da bulunduğu iki Moldova vatandaşının Yunanistan’da gözaltına alındığı bilgisini paylaştı. Plahotniuc hakkında bu yılın şubat ayında Interpol tarafından kırmızı bülten çıkarılmıştı. Gözaltına alınan diğer kişinin kimliği ise henüz kamuoyu ile paylaşılmadı.
İade Süreci Başlatıldı
Yunanistan’daki organize suçlarla mücadele birimi, Plahotniuc’un suç örgütü üyeliği, dolandırıcılık ve kara para aklama şüpheleriyle arandığını doğruladı. Bir hükümet yetkilisinin Associated Press’e (AP) verdiği bilgiye göre, Moldova Adalet Bakanlığı ve Başsavcılığı, Plahotniuc ve diğer zanlının iade sürecini başlatmak üzere Yunan makamlarıyla derhal bilgi paylaşımına başladı.
Vladimir Plahotniuc Kimdir?
Moldova’nın en zengin iş insanlarından biri olarak bilinen Plahotniuc, aynı zamanda siyasette de etkili bir isimdi. Lideri olduğu Demokrat Parti ile Haziran 2019’da hükümet kurmayı başaramayınca ABD’ye kaçmıştı. Ancak 2020 yılında ABD, Plahotniuc’u ‘istenmeyen kişi’ (persona non grata) ilan etti ve uzun bir süre nerede olduğu bilinmiyordu.
Uluslararası Yaptırımların Hedefindeydi
2022’de ABD Dışişleri Bakanlığı, Plahotniuc’u yaptırım listesine aldı. Yolsuzluk suçlamaları arasında, Moldova’daki güvenlik ve hukuk kurumlarını rakip siyasetçilere ve iş insanlarına karşı kullanmak ve seçimlere müdahale etmek gibi ciddi iddialar yer alıyordu. Aynı yıl İngiltere de Plahotniuc’u yaptırım listesine alarak ülkeye girişini yasakladı ve İngiltere ile denizaşırı topraklarındaki tüm mal varlıklarını dondurdu. Plahotniuc ayrıca, Rusya yanlısı siyasi kampanyalarda yer almak ve Moldova’nın Avrupa Birliği’ne yönelmesini engelleme çabalarıyla da suçlanıyordu.
Gözaltının Siyasi Yankıları
Plahotniuc’un yakalanması, Moldova’da eylül ayında yapılacak kritik parlamento seçimleri öncesinde önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Kremlin’in Moldova’daki vekiller aracılığıyla yürüttüğü dezenformasyon ve seçmen manipülasyonu kampanyaları sürerken, bu gözaltı haberinin Cumhurbaşkanı Maia Sandu ve onu destekleyen Romanya ile AB çevrelerinin elini güçlendireceği yorumları yapılıyor.