İstanbul, Rusya ve Ukrayna Barış Müzakerelerine Yeniden Ev Sahipliği Yapıyor
24 Şubat 2022’de başlayan Rusya-Ukrayna savaşını sona erdirmek amacıyla taraflar, Türkiye’nin arabuluculuğunda yeniden İstanbul’da bir araya geliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın girişimleriyle daha önce 29 Mart 2022’de Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde gerçekleşen görüşmeler, savaşın başındaki en anlamlı ilerlemeyi sağlamış ancak dış müdahaleler nedeniyle sonuçsuz kalmıştı.
İlk Müzakerelerde Atılan Önemli Adımlar
Taraflar, üç yıl aradan sonra ilk kez 16 Mayıs‘ta Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Ofisi’nde bir araya geldi. Türkiye’nin ev sahipliğindeki bu ilk turda, 1000 esire karşılık 1000 esir takası yapılması ve ateşkes koşullarının görüşülmesi konularında mutabakat sağlandı. Bu görüşmelerin ardından Moskova ve Kiev arasında insani bir adım olarak esir asker takası gerçekleştirildi.
İkinci Turda En Kapsamlı Esir Takası Kararı Alındı
Rus ve Ukrayna heyetleri, 2 Haziran‘da Çırağan Sarayı’nda ikinci kez buluştu. Bu turda taraflar, ateşkes ve barış için hazırladıkları memorandum taslaklarını birbirlerine sundu. Görüşmelerde, savaşın başından bu yana en büyük çaplı esir takası üzerinde anlaşıldı. Ağır hasta, yaralı ve 25 yaş altındaki tüm esir askerlerin takasına karar verildi. Rusya, 6 bin Ukraynalı askerin cesedini teslim etme sözü verdi. Bu kararlar neticesinde bugüne kadar binlerce esir takas edilirken, Rusya toplamda 7 bin Ukraynalı askerin cenazesini teslim etti ve 3 bin cenazenin daha iadesi için hazır olduğunu belirtti.
Üçüncü Tur Müzakereler ve Beklentiler
Moskova, üçüncü tur müzakereler için İstanbul’un adres olmaya devam ettiğini ve Kiev’den tarih beklediğini duyurmuştu. Ukrayna tarafı ise 19 Temmuz’da, görüşmelerin bu hafta İstanbul’da yapılması önerisini sundu.
Gündemdeki Kritik Başlıklar
Çırağan Sarayı’nda yapılacak üçüncü tur müzakerelerin ana gündem maddelerinin şunlar olması bekleniyor:
- Tarafların sunduğu ateşkes ve barış memorandum taslaklarının detaylı incelenmesi.
- Savaş esirlerinin takasına devam edilmesi.
- Rusya’da bulunduğu iddia edilen Ukraynalı çocukların durumu.
- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy arasında olası bir liderler zirvesinin hazırlıkları.
Müzakere Heyetleri Belirlendi
Taraflar, Türkiye’nin ev sahipliğindeki kritik görüşmelere katılacak heyetleri belirledi.
Rus Heyeti
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rus heyetinde değişiklik olmadığını açıkladı. Heyete, daha önceki görüşmelerde de olduğu gibi Devlet Başkanı Putin’in Müşaviri Vladimir Medinskiy başkanlık edecek. Heyette Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin ve Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin gibi önemli isimler yer alıyor.
Ukrayna Heyeti
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin imzaladığı kararnameye göre, Ukrayna heyetine Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Rüstem Umerov başkanlık edecek. Heyette Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergiy Kyslytsya ve Genelkurmay Başkan Yardımcıları gibi üst düzey yetkililer bulunuyor.
Tarafların Son Açıklamaları
Kremlin: “Mucize Beklemeyin”
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, tarafların sunduğu memorandum taslaklarının birbirine zıt olduğunu belirterek büyük bir diplomatik çaba gerektirdiğini ifade etti.
“Ukrayna krizinin çözümü o kadar zor ki, esir asker ve cenaze değişimi konusundaki anlaşmalar bile bir başarı. Bu nedenle müzakerelerden mucize beklemek için neden yok.”
Kiev, Geniş Katılımlı Liderler Zirvesi İstiyor
Ukrayna tarafı ise liderler toplantısının hazırlıklarının gündemde olacağını belirtiyor. Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha, Putin ve Zelenskiy’nin yanı sıra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump ve Avrupalı liderlerin de katılacağı bir zirve için çalıştıklarını dile getirdi.