Meteor Krateri ve Büyük Kanyon Arasındaki Kozmik Bağlantı
Amerika Birleşik Devletleri’nin Arizona eyaletinde yer alan iki ikonik jeolojik yapı, Meteor Krateri ve Büyük Kanyon, günümüzden yaklaşık 56 bin yıl önce yaşanan devasa bir göktaşı çarpmasıyla birbirine bağlanmış olabilir. Yapılan son bilimsel araştırmalar, bu kozmik olayın etkilerinin sanılandan çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.
150 Atom Bombası Gücünde Bir Etki
Araştırmalara göre, yaklaşık 56 bin yıl önce Colorado Platosu’na çarpan 300 bin tonluk nikel-demir karışımı bir asteroid, yeryüzünde derin izler bıraktı. Saniyede 11 kilometreyi aşan bir hızla atmosfere giren göktaşı, 150’den fazla atom bombasına eşdeğer bir enerjiyle patladı. Bu muazzam çarpışma, bugün Barringer Krateri olarak da bilinen ve ABD’nin en büyük meteor çukuru olan yapıyı meydana getirdi.
- Asteroid Çapı: Tahmini 30-50 metre
- Krater Genişliği: 1,2 kilometre
- Krater Derinliği: 180 metre
- Yerinden Sökülen Kayaç: 175 milyon ton
Büyük Kanyon’da Geçici Göl Nasıl Oluştu?
Çarpmanın yarattığı ve Richter ölçeğine göre 5,4 büyüklüğünde olduğu tahmin edilen depremin sarsıntıları, yaklaşık 160 kilometre uzaklıktaki Büyük Kanyon’a saniyeler içinde ulaştı. Bilim insanlarına göre bu sarsıntı, Colorado Nehri’nin akışını engelleyen dev bir heyelanı tetikledi. Bu doğal set, Nankoweap Kanyonu’nda yaklaşık 80 kilometre uzunluğunda ve 100 metre derinliğinde geçici bir gölün oluşmasına neden oldu.
55 Bin Yıllık Kanıtlar Yeniden İncelendi
Bu çarpıcı teori, 50 yılı aşkın süren araştırmaların, uluslararası iş birliklerinin ve gelişmiş tarihlendirme teknolojilerinin bir sonucudur. Araştırmacılar, özellikle Stanton Mağarası’nda nehir seviyesinden 45 metre yükseklikte bulunan odun kalıntıları ve göl çökeltilerine odaklandı. 1970’lerde toplanan odun parçaları ilk testlerde 44 bin yıllık olarak tarihlendirilmişti. Ancak yeni ve daha hassas analizler, hem odun kalıntılarının hem de tortuların yaşının yaklaşık 55 bin 600 yıl olduğunu doğruladı. Bu tarih, Meteor Krateri’nin oluşum zamanıyla neredeyse birebir örtüşmektedir.
Çalışmanın ortak yazarı, New Mexico Üniversitesi’nden jeolog Karl Karlstrom, “Meteor çarpması, büyük heyelan, göl tortuları ve yükseklerdeki odun kalıntıları, 55 bin 600 yıl öncesine işaret eden nadir ve olağanüstü olaylar,” şeklinde konuştu.
Araştırmacılar, gölün oluşumuna doğal bir heyelanın veya başka bir sismik aktivitenin de yol açmış olabileceğini belirtse de, mevcut kanıtların zamanlama açısından göktaşı çarpmasını ana tetikleyici olarak güçlü bir şekilde desteklediğini vurguluyor.